Hervorming financiering politieke partijen: Commissie verheugd over snelle goedkeuring door EU-wetgever

.

De Commissie is verheugd over het resultaat van de stemming in het Europees Parlement over haar voorstellen om de regels voor Europese politieke partijen en stichtingen aan te scherpen. Deze voorstellen waren in de Staat van de Unie 2017 aangekondigd. De wijzigingen zorgen voor een aantal verbeteringen: meer transparantie, zodat de kiezers weten waarvoor zij stemmen bij de Europese verkiezingen, versterking van de democratische legitimiteit, doordat de financiering beter aansluit bij het kiesresultaat, en betere handhaving, zodat misbruik van overheidsgeld beter kan worden aangepakt en onterecht ontvangen geld kan worden teruggevorderd.

Zoals voorzitter Jean-Claude Juncker op 13 september 2017 zei in zijn Staat van de Unie: „Onze Unie heeft een democratische sprong voorwaarts nodig. Al te vaak waren Europese verkiezingen niet meer dan de optelsom van nationale campagnes. De Europese democratie verdient beter. Wij moeten Europese partijen de middelen geven om zichzelf beter te organiseren.”

Eerste vicevoorzitter Frans Timmermans na de stemming van vandaag: „Ik ben blij dat deze belangrijke hervorming zo snel wordt afgerond. Europese politieke partijen spelen een cruciale en steeds grotere rol waar het erom gaat de Europese burgers nauwer te betrekken bij het Europese politieke systeem. De burgers moeten weten voor wie zij kiezen als zij volgend jaar hun stem uitbrengen bij de Europese verkiezingen. Het is daarom een goede zaak dat deze wetswijzigingen de banden tussen nationale en Europese partijen duidelijker maken. De wijzigingen zorgen er ook voor dat het aan de partijen uitgekeerde overheidsgeld beter aansluit bij het aantal stemmen dat op hun kandidaten is uitgebracht, en dat ten onrechte verkregen middelen kunnen worden teruggevorderd.”

De herziening van de verordening betreffende Europese politieke partijen en stichtingen maakt een einde aan mazen in de wetgeving waardoor in het verleden misbruik kon worden gemaakt van het geld van de Europese belastingbetaler. Het is voorgekomen dat individuele leden van dezelfde nationale partij steun verleenden aan de oprichting van meer dan een Europese partij. Bovendien deed de bestaande verdeelsleutel voor de EU-middelen voor Europese politieke partijen onvoldoende recht aan de bij de Europese verkiezingen behaalde aantallen zetels. Ten slotte vonden partijen het lastig om te voldoen aan de eisen om voor de financiering in aanmerking te komen.

De goedgekeurde wijzigingen zorgen voor een sterkere koppeling tussen het aantal stemmen en de verkregen financiering, doordat nu 90% van de beschikbare financiering bepaald wordt door het verkiezingsresultaat. Tot nu toe was dat 85%. Volgens het huidige systeem wordt 15% van het geld gelijkelijk verdeeld over alle partijen, ongeacht het aantal kiezers dat zij vertegenwoordigen.

De wijzigingen leiden ook tot grotere transparantie. Doordat nationale partijen op hun website verplicht het logo en het politieke programma moeten weergeven van de Europese partij waaraan zij zijn gelieerd, wordt het voor de Europese burger duidelijker wat de banden zijn tussen de Europese en de nationale partijen. Nationale partijen worden ook aangemoedigd om informatie te geven over het genderevenwicht van de leden van de partij in het Europees Parlement.

Ten slotte worden met het oog op een beter beheer van het belastinggeld de mazen gedicht waarvan partijen zich konden bedienen om misbruik te maken van het systeem door meerdere Europese entiteiten op te richten, die elk in aanmerking kwamen voor extra middelen.