Drie vragen aan Ria Oomen-Ruijten: "Steun voor uitbreiding met Turkije nodig"
De Europese Commissie zal op 7 november het jaarlijkse verslag publiceren over de vooruitgang van Turkije op weg naar toetreding tot de EU. Om ervoor te zorgen dat de stem van het EP wordt gehoord, zal het Parlement een ontwerpresolutie voorleggen alvorens het jaarverslag wordt gepubliceerd. Wij vroegen de Nederlandse auteur Ria Oomen-Ruijten (Europese Volkspartij) waar de tekst over gaat en hoe zij de toekomst van de verhouding EU-Turkije ziet.
Na de recente verkiezingen in Turkije, waar minister Recep Tayyip Erdogan zijn positie behield en Abdullah Gül als president werd gekozen, is de aandacht op de aspiraties van het land om lid van de Europese Unie te worden teruggekeerd. Turkije is momenteel kandidaat-lidstaat. De Commissie rapporteert daarom regelmatig over de vooruitgang in het vervullen van de voorwaarden die voor de toetreding worden vereist. Zoals met alle potentiële toetredingen, is het uiteindelijk het Parlement dat zijn goedkeuring moet geven.
Mevrouw Oomen-Ruijten: wat is het doel van de ontwerpresolutie waarover de commissie Buitenlandse zaken deze week zal debatteren en stemmen?
"Het doel is niet te reageren op het voortgangsrapport, maar kwesties te behandelen waarop de Commissie zich zou moeten concentreren in hun onderzoek naar de vooruitgang van Turkije. Over de resolutie zal namelijk vóór de presentatie van het rapport worden gestemd. De resolutie tracht het zogenaamde 'toepassingsgebied' van het rapport van de Commissie te vergroten. Wij willen bijvoorbeeld meer sociale cohesie, meer informatie over de dialoog op het niveau van de burgermaatschappij tussen de EU en Turkije en efficiënte betrokkenheid van de Commissie wat betreft de sociaaleconomische ontwikkeling van het Zuidoosten van Turkije."
Wat zijn vandaag de dag de sterkste en zwakste punten van Turkije als kandidaat voor het lidmaatschap van de EU?
"De reden dat de Commissie voortgangsrapporten uitgeeft is het identificeren van deze sterke en zwakke punten. We kunnen stellen dat de laatste jaren er een vertraging heeft plaatsgevonden wat betreft de hervormingen die nodig zijn. Vandaag de dag liggen de verkiezingen achter ons, ik hoop dan ook dat de nieuwe Turkse regering het proces van hervormingen zal versnellen onder het sterke mandaat en het vertrouwen dat het geniet. De regering heeft al aangetoond dat het zich zeer verbonden voelt met het hervormingsproces, dat is een positief teken."
Wat zullen naar uw mening de fundamentele factoren zijn die de uiteindelijk aard van de relatie tussen de EU en Turkije bepalen? Wat zal uiteindelijk meer van belang zijn: de bereidheid van Turkije om toe te treden tot de EU, of de bereidheid van de EU om Turkije toe te laten?
"Uiteindelijk zullen alle lidstaten en Turkije het resultaat van de onderhandelingen moeten bekrachtigen. Het resultaat van de onderhandelingen zal zowel door het parlement in Turkije als de parlementen in de EU-lidstaten moeten worden gesteund. Het Europees Parlement zal ook zijn toestemming moeten geven. Er is dus brede steun nodig voor de toetreding van Turkije, zowel in het land zelf als in de lidstaten. Op dit moment is het te vroeg om de uitkomst van de onderhandelingen te voorspellen. De toetredingsonderhandelingen werden in 2005 geopend, maar er is geen einddatum vastgesteld. Het zou dus een langdurig proces kunnen worden."
Over de ontwerpresolutie zal op 24 oktober tijdens de plenaire vergadering worden gestemd, na verklaringen van de Raad en de Commissie. Het jaarlijkse voortgangsrapport van de Commissie over Turkije verschijnt op 7 november.