Hormoonontregelende stoffen Een toekomstgerichte strategie ter bescherming van de EU-burgers en het milieu

De Commissie heeft vandaag een mededeling aangenomen, waarin haar engagement om de burgers en het milieu te beschermen tegen gevaarlijke chemische wordt onderschreven. De mededeling zet ook uiteen op welke manier de Commissie ervoor wil zorgen dat de EU de modernste en geschiktste benadering ter wereld houdt.

De mededeling is het resultaat van de verbintenis die de Commissie vorig jaar is aangegaan tijdens de werkzaamheden met de lidstaten inzake de vaststelling van de criteria voor de identificatie van hormoonontregelaars op het gebied van pesticiden en biociden. De mededeling komt tegemoet aan de bezorgdheden van het Europees Parlement en de Raad en vloeit voort uit het Zevende Milieuactieprogramma.

Karmenu Vella, commissaris voor Milieu, Maritieme Zaken en Visserij, zei: “Met deze mededeling bevestigt de Commissie dat zij hormoonontregelende stoffen zeer ernstig neemt en voornemens is haar inspanningen op te voeren om de blootstelling van de burgers en het milieu aan deze chemische stoffen tot een minimum te beperken.”

“De nieuwe strategie toont onze vastberadenheid om hormoonontregelende stoffen volledig en consequent in een breder verband aan te pakken. Het verheugt me dat we voortbouwen op het werk dat al heeft plaatsgevonden op het gebied van de identificatie van hormoonontregelaars krachtens de verordeningen inzake pesticiden en biociden, binnen het kader van de definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie”, benadrukte Vytenis Andriukaitis, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid.

Elżbieta Bieńkovska, commissaris voor Interne Markt en Industrie, voegde toe: “We hebben de blootstelling van onze burgers aan hormoonontregelende en andere schadelijke stoffen al vergaand teruggedrongen, door middel van onze uitgebreide wetgeving inzake chemische stoffen en cosmetica. Vandaag zetten we een nieuwe stap om deze gevaren tot een minimum te beperken en de veiligheid van onze burgers te garanderen.”

De Commissie actualiseert haar benadering voor de komende jaren, voortbouwend op de voortgeschreden kennis, de opgedane ervaring en de behaalde resultaten in de twintig jaar sinds de vaststelling van de communautaire strategie voor hormoonontregelaars.

De strategische aanpak van de EU voor hormoonontregelende stoffen blijft stevig geschraagd op wetenschappelijke beginselen en de toepassing van het voorzorgsbeginsel. De aanpak is gericht op:

• - 

  minimalisering van onze algemene blootstelling aan hormoonontregelaars, met speciale aandacht voor belangrijke levensfasen, zoals zwangerschap en de puberteit;
• - 

  snellere ontwikkeling van een grondige onderzoeksbasis voor doeltreffende en toekomstgerichte besluitvorming in het kader van Horizon Europa, voortbouwend op het bestaande onderzoek en in het bijzonder op gebieden waar lacunes in de kennis bestaan;
• - 

  bevordering van een actieve dialoog waarbij alle belanghebbenden worden gehoord en kunnen samenwerken. In dit verband zal de Commissie een jaarlijks forum over hormoonontregelende stoffen organiseren en voert zij haar steun aan de werkzaamheden van internationale organisaties op.

De Commissie zal voor de eerste keer een uitgebreide doorlichting van de wetgeving inzake hormoonontregelaars uitvoeren, door middel van een geschiktheidscontrole die voortbouwt op de reeds verzamelde en geanalyseerde gegevens. Zonder de algemene wetenschappelijke EU-aanpak van het beheer van chemicaliën in twijfel te trekken, zal in het kader van de geschiktheidscontrole worden beoordeeld of de bestaande wetgeving de doelstellingen van de bescherming van de gezondheid van mens en milieu waarmaakt. De geschiktheidscontrole omvat tevens een openbare raadpleging.

De vandaag aangenomen mededeling schetst ook de initiatieven die de Commissie momenteel overweegt met het oog op de volledige uitvoering van bestaand beleid inzake hormoonontregelaars Deze omvatten de identificatie van hormoonontregelaars, een betere communicatie in de gehele leveringsketen via de in het kader van Reach opgestelde veiligheidsinformatiebladen, en vooruitgang bij de wetenschappelijke beoordeling van hormoonontregelaars middels verdere wettelijke maatregelen.

Achtergrond

Hormoonontregelaars zijn chemische stoffen die de werking van de hormoonhuishouding ontregelen en bijgevolg negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van mensen en dieren.

Vanaf de jaren ‘90 groeit de bezorgdheid over hormoonontregelaars. Nadat het Europees Parlement in 1998 een resolutie over hormoonontregelende stoffen heeft vastgesteld, heeft de Commissie in december 1999 de communautaire strategie voor hormoonontregelaars aangenomen, waarop sindsdien door middel van maatregelen op het gebied van onderzoek, regelgeving en internationale samenwerking is voortgebouwd.

De EU heeft reeds uitgebreid steun verleend aan onderzoek naar hormoonontregelende stoffen. Op grond van verschillende kaderprogramma's voor onderzoek en innovatie zijn ruim 50 projecten ter waarde van meer dan €150 miljoen van de EU gefinancierd. Nog eens 52 miljoen euro uit Horizon 2020 is toegewezen aan projecten inzake test- en screeningmethoden.

De EU heeft verder krachtige regelgeving ter bescherming van de burgers en het milieu tegen hormoonontregelaars vastgesteld, op basis van wetenschappelijke beoordelingen en overeenkomstig de uiteenlopende eisen die in de toepasselijke wetgeving zijn vastgelegd. Met name zijn specifieke clausules inzake de behandeling van hormoonontregelaars in wetgeving inzake pesticiden en biociden, chemische stoffen in het algemeen (de “Reach-verordening”), medische hulpmiddelen en water opgenomen. Op het gebied van voedselcontactmaterialen, cosmetica, speelgoed en de bescherming van werknemers op de werkplek zijn stoffen met hormoonontregelende eigenschappen bovendien, net als andere chemische stoffen met gevaarlijke eigenschappen, aan afzonderlijke wetgevende maatregelen onderworpen. Dientengevolge zijn verscheidene stoffen met hormoonontregelende eigenschappen verboden of is blootstelling daaraan zo ver als technisch en praktisch haalbaar tot een minimum beperkt.

Ten slotte heeft de Commissie ook steun verleend aan de werkzaamheden van internationale organisaties, met name de organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, op het gebied van testmethoden, en heeft zij bilaterale uitwisselingen met internationale partners uitgevoerd.

Meer informatie

https://ec.europa.eu/health/endocrine_disruptors/overview_en

MEMO

IP/18/6287