Een Europa dat beschermt: Commissie roept op om veiligheidsprioriteiten daadkrachtig aan te pakken

De Europese Commissie brengt vandaag verslag uit over de totstandbrenging van een doeltreffende en echte veiligheidsunie. Zij roept het Europees Parlement en de Raad op om hun werkzaamheden inzake de veiligheidsprioriteiten dringend af te ronden.

De Commissie wil de dynamiek bewaren die is gecreëerd tijdens de informele bijeenkomst van de EU-leiders in Salzburg. Zij schetst daarom in het verslag de veiligheidsinitiatieven die bepalend zullen zijn voor de voltooiing van de veiligheidsunie vóór de Europese Parlementsverkiezingen in mei 2019. Het verslag vormt aldus een bijdrage tot de besprekingen over binnenlandse veiligheid op de Europese Raad van 18 en 19 oktober.

Dimitris Avramopoulos, commissaris voor Migratie, Binnenlandse Zaken en Burgerschap: "De veiligheid van onze burgers is voor de EU elke dag weer een prioriteit, en dat moet zo blijven. We moeten dringend werk maken van sterkere buitengrenzen, betere informatie-uitwisseling en interoperabele gegevenssystemen en online en offline bescherming van onze burgers. Wij moeten nu onze beloften nakomen en het pad effenen naar een doeltreffende en echte veiligheidsunie."

Julian King, commissaris voor de Veiligheidsunie: "Chemische wapens in onze straten en door staten gesteunde cyberaanvallen: Europa wordt bedreigd als nooit tevoren en de Europeanen rekenen op ons om in te grijpen. Wij moeten nu een versnelling hoger schakelen en onze werkzaamheden voor de veiligheidsunie afronden. Samen staan wij sterker tegen terrorisme, georganiseerde misdaad en cyberdreigingen, waar de virtuele wereld in botsing komt met de realiteit. De tijd is kort: de instellingen en de lidstaten van de EU moeten hun verantwoordelijkheid nemen en hun uiterste best doen om dit levensbelangrijke werk uit te voeren."

De voorbije drie jaar heeft de Commissie resoluut actie ondernomen om de veiligheidsregels in de EU en aan de buitengrenzen te verscherpen. In zijn State of the Union 2018 heeft voorzitter Juncker verdere maatregelen aangekondigd om de Europeanen zowel offline als online te beschermen. Pogingen tot terroristische aanslagen, het gebruik van chemische wapens in de straten van een lidstaat en onlangs nog een verhinderde cyberaanval tegen het hoofdkwartier van een internationale instelling maken zeer duidelijk dat Europa meer dan ooit een doelwit is en dat het zeer belangrijk is om onze collectieve veiligheid en weerbaarheid te versterken.

Sneller werk maken van prioritaire veiligheidsdossiers

Hoewel al een aantal wetgevingsvoorstellen van de Commissie is goedgekeurd, moeten nog veel belangrijke dossiers dringend worden afgewerkt vóór de Europese Parlementsverkiezingen in mei 2019. De Commissie roept daarom op om sneller te handelen en de openstaande dossiers, met name deze die worden genoemd in de gezamenlijke verklaring en de nieuwe maatregelen die door de voorzitter zijn voorgesteld in zijn State of the Union 2018, snel goed te keuren.

• - 

  Online bescherming van de Europeanen: in september 2017 is een uitgebreide reeks maatregelen voorgesteld om de cyberweerbaarheid van de EU en de cyberbeveiligingscapaciteit te versterken. Vorige maand zijn specifieke voorstellen gedaan voor de beveiliging van de Europese verkiezingen. In het licht de recente cyberaanvallen moeten alle wetgevingsvoorstellen dringend worden afgewerkt. Om te waarborgen dat internetplatforms niet worden misbruikt om terroristische inhoud te verspreiden, moeten het Europees Parlement en de Raad bovendien vóór de verkiezingen van mei 2019 de voorgestelde nieuwe regels goedkeuren, met name de verplichting om terroristische inhoud binnen een uur te verwijderen.
• - 

  Interoperabiliteit van EU-informatiesystemen: de EU-informatiesystemen voor veiligheid, migratie en grensbeheer moeten op slimmere en efficiëntere wijze samenwerken. Dat is een cruciaal onderdeel van de inspanningen van de Commissie om barsten in de informatiebeveiliging te dichten. Het voorstel over de interoperabiliteit van EU-informatiesystemen, dat in december 2017 is ingediend, moet vóór de verkiezingen van 2019 door het Europees Parlement en de Raad worden goedgekeurd. Ook moeten de verschillende EU-informatiesystemen, zoals het Europees Strafregisterinformatiesysteem (ECRIS), Eurodac en het Visuminformatiesysteem (VIS), snel worden bijgewerkt.
• - 

  Bestrijding van grensoverschrijdende criminaliteit: om de politiële en justitiële autoriteiten te helpen bij het opsporen van aanwijzingen op het internet en over de grenzen heen, moeten de voorstellen van de Commissie inzake elektronisch bewijsmateriaal vóór de verkiezingen van mei 2019 worden goedgekeurd. De Commissie verzoekt de Europese Raad en het Europees Parlement ook om de bevoegdheid van het Europees Openbaar Ministerie (EOM) uit te breiden tot onderzoek naar grensoverschrijdende terroristische misdrijven.
• - 

  Sterkere EU-grenzen: De binnenlandse veiligheid van de EU hangt af van het beheer van onze buitengrenzen. Daarom stellen wij voor het Europees Grens- en kustwachtagentschap en het Europees Asielagentschap te versterken en de EU-regels inzake terugkeer te verstrengen. Samen bieden zij de nodige instrumenten voor een doeltreffender beheer van de buitengrenzen.

De Commissie wil de lidstaten steunen in hun inspanningen voor een veiligere EU. Daarom heeft zij in het Fonds voor interne veiligheid (ISF) 70 miljoen euro gereserveerd voor de gerichte financiering van veiligheidsprojecten in de periode 2018-2019, onder meer voor: het tegengaan van radicalisering (5 miljoen euro); de bestrijding van NRBC-dreigingen, het beperken van de toegang tot zelfgemaakte explosieven en de bescherming van openbare ruimten en kritieke infrastructuur (9,5 miljoen euro); ondersteuning voor de uitvoering van bestaande regelgeving, zoals de EU-richtlijn over persoonsgegevens van passagiers (1,5 miljoen euro). Dat geld komt boven op de 100 miljoen euro die in het kader van stedelijke innovatieve acties beschikbaar is gemaakt voor onder meer de bescherming van openbare ruimten (meer informatie).

Achtergrond

Veiligheid is al vanaf het begin van het mandaat van de Commissie-Juncker een politieke prioriteit, van de politieke beleidslijnen van voorzitter Juncker van juli 2014 tot de meest recente State of the Union op 12 september 2018.

Op 14 december 2017 hebben de voorzitter van het Europees Parlement, het roulerende voorzitterschap van de Raad en de voorzitter van de Europese Commissie een gezamenlijke verklaring ondertekend over de wetgevingsprioriteiten van de EU voor 2018-2019. Daarin is het grote belang van een betere bescherming van de burgers benadrukt door veiligheid een centrale plaats te geven in de wetgevingswerkzaamheden van de Unie. Er werd prioriteit gegeven aan initiatieven die ervoor moeten zorgen dat de autoriteiten van de lidstaten weten wie de gemeenschappelijke buitengrens van de EU overschrijdt, dat de EU-informatiesystemen voor veiligheid, grens- en migratiebeheer interoperabel zijn en dat de instrumenten voor het bestrijden van terrorisme en witwassen beter werken.

De Europese veiligheidsagenda dient als leidraad voor de activiteiten van de Commissie op dit gebied. De agenda beschrijft de voornaamste maatregelen die nodig zijn voor een doeltreffend antwoord van de EU op terroristische en veiligheidsdreigingen, zoals het bestrijden van radicalisering, het bevorderen van cyberveiligheid, het tegengaan van terrorismefinanciering en het verbeteren van informatie-uitwisseling. Sinds de goedkeuring van de agenda is er aanzienlijke vooruitgang met de uitvoering geboekt, ter voorbereiding van een echte en doeltreffende veiligheidsunie. De vooruitgang blijkt ook uit de verslagen die de Commissie op regelmatige basis presenteert.

Meer informatie

Factsheet over een Europa dat beschermt

Factsheet over bouwen aan sterke cyberbeveiliging in Europa

Mededeling: Zestiende verslag over de totstandbrenging van een doeltreffende en echte veiligheidsunie

Bijlage: Lijst van wetgevingsinitiatieven

IP/18/6064