Staat van de Unie 2016: De evaluatie van de EU-begroting maakt de begroting nog prioriteitgerichter en zorgt voor meer flexibiliteit en minder bureaucratie

"Onze Europese begroting is een levend bewijs van financiële solidariteit." - Voorzitter Juncker, Staat van de Unie 2016.

Naar aanleiding van de toespraak van Voorzitter Juncker over de Staat van de Unie in 2016 heeft de Commissie vandaag haar tussentijdse evaluatie van de meerjarige EU-begroting (2014-2020) gepresenteerd. Het voorgestelde pakket zal 6,3 miljard euro extra financiële middelen vrijmaken tegen 2020, zonder te raken aan het uitgavenplafond dat is overeengekomen met het Europees Parlement en de Raad. Het geld zal worden gebruikt om de werkgelegenheid, investeringen en economische groei te bevorderen en om de migratie en de diepere oorzaken ervan aan te pakken. Het pakket bevat ook voorstellen om beter en sneller met de EU-begroting te kunnen inspelen op onvoorziene omstandigheden en om de financiële regels eenvoudiger en resultaatgerichter te maken.

Kristalina Georgieva, vicevoorzitter van de Europese Commissie en bevoegd voor begroting en personeelszaken: 'Ik ben trots dat de EU-begroting ons in staat heeft gesteld om de politieke prioriteiten te verwezenlijken, om te zorgen voor investeringen in jobs en groei en om de veiligheid van de mensen in Europa en daarbuiten te garanderen. In de tussentijdse evaluatie die vandaag wordt gepresenteerd, stellen wij voor om deze prioriteiten verder te versterken met 6,3 miljard euro en om het gebruik van de EU-begroting eenvoudiger en flexibeler te maken. Deze evaluatie is het begin, niet het einde, van onze inspanningen om nog meer te focussen op resultaten en ervoor te zorgen dat elke euro uit de EU-begroting zo goed mogelijk wordt besteed.'

Meer geld voor cruciale gebieden en hoogwaardige programma’s

De voorgestelde aanvullende financiering tot 2020 heeft betrekking op de twee grote prioriteiten: investeringen en migratie. Het geld zal als volgt worden besteed:

• - 

  2,4 miljard euro wordt gebruikt om groei en werkgelegenheid verder te stimuleren, via meer geld voor hoogwaardige programma’s zoals het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) (zie het Persbericht), het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief, het programma voor onderzoek en innovatie 'Horizon 2020', het EU-programma voor het concurrentievermogen van ondernemingen en kleine en middelgrote ondernemingen (COSME), Erasmus en de Connecting Europe Facility (CEF), die de ontwikkeling van trans-Europese netwerken op het gebied van vervoer, energie en digitale diensten ondersteunt. Dit omvat 50 miljoen euro voor WiFi4EU, dat tot doel heeft Europese gemeenten te helpen om gratis WiFi-hotspots aan te bieden aan alle burgers, waardoor het totale budget stijgt tot 120 miljoen.
• - 

  2,5 miljard euro wordt gebruikt om de lopende werkzaamheden op het gebied van migratie, beveiliging en controle aan de buitengrenzen te ondersteunen, met inbegrip van de oprichting van de Europese grens- en kustwacht, het EU-Asielagentschap en de hervorming van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel.
• - 

  1,4 miljard euro gaat naar het Europees fonds voor duurzame ontwikkeling, in het kader van het 'Externe Investeringsplan' (zie het Factsheet), dat investeringen in regio’s buiten de EU ondersteunt en op zoek gaat naar private partners om de diepere oorzaken van migratie aan te pakken, en tegelijkertijd bijdraagt aan de verwezenlijking van andere ontwikkelingsdoelstellingen; naar migratiepartnerschappen, naar macro-economische financiële bijstand en naar externe leningen om buurlanden te stabiliseren.

Samen met de stijging van de ontwerpbegroting 2017 (1,8 miljard euro) en de technische aanpassing van de cohesiebegroting, waarbij extra geld wordt toegewezen aan deze prioriteiten (4,6 miljard euro), omvat de tussentijdse evaluatie een financieel pakket van bijna 13 miljard euro.

De lidstaten zullen niet worden verzocht meer te betalen dan de bedragen waartoe zij zich reeds hebben verbonden in het meerjarig financieel kader 2014-2020. Het geld is afkomstig uit een deel van de reserves van de begroting, zoals niet-toegewezen marges en speciale instrumenten.

Vereenvoudiging van de regels

Tegelijk met de tussentijdse evaluatie stelt de Commissie een vereenvoudiging voor van de regels op basis waarvan de lidstaten en andere begunstigden geld van de EU ontvangen. De verwachte resultaten zijn onder meer:

• - 

  Gemakkelijkere toegang tot EU-financiering Onderzoekers of studenten hoeven bijvoorbeeld geen tijd meer te besteden aan het invullen van hun reiskostenformulieren en houden zo meer tijd over voor onderzoek.
• - 

  Om samenwerking te vergemakkelijken zal de EU gebruik kunnen maken van reeds bestaande audits en controles die zijn uitgevoerd door andere donoren, zoals de VN. Dit bespaart ngo’s die geld ontvangen van meerdere donoren veel papierwerk, zodat zij meer tijd kunnen doorbrengen op het terrein.

• - 

  De betrokkenheid van burgers wordt aangemoedigd. Zo kunnen burgers bijvoorbeeld mee beslissen of het geld voor hun dorp moet worden besteed aan een nieuw dorpsplein of een speelplein.
• - 

  De financiële regels worden gemakkelijker leesbaar en 25 % korter dan nu het geval is.

Een meer flexibele begroting dankzij een nieuwe EU-crisisreserve

De Commissie stelt ook voor om de EU-begroting sneller en gerichter te kunnen inzetten in het geval van onvoorziene omstandigheden. Hiertoe zal zij:

• - 

  een nieuwe crisisreserve van de Europese Unie opzetten, die bedoeld is voor uitgaven op het gebied van prioriteiten en gefinancierd wordt door ongebruikte fondsen;
• - 

  de omvang van het flexibiliteitsinstrument (tot 1 miljard euro) en de reserve voor noodhulp (tot 0,5 miljard euro) verdubbelen;
• - 

  voor het eerst een 'flexibiliteitsbuffer' invoeren voor steun buiten de EU, aan de hand van een reserve van maximaal 10 % van de jaarlijkse vastleggingskredieten;
• - 

  toestemming geven voor trustfondsen voor noodsituaties of specifieke acties in de EU (momenteel zijn deze alleen toegestaan buiten de EU).

Voortbouwen op de successen van de lopende EU-begrotingscyclus

Bij de tussentijdse evaluatie wordt de balans opgemaakt van de lopende begrotingscyclus van zeven jaar, tijdens dewelke de EU-begroting al de hoogste politieke prioriteiten heeft ondersteund:

• - 

  de financiering ter ondersteuning van de integratie van vluchtelingen, beveiliging, grenscontrole en het beheer van migratie werd bijna verdubbeld tot meer dan 15 miljard euro voor de periode 2015-2017;
• - 

  tot op heden hebben meer dan 1,4 miljoen mensen baat gehad bij acties die werden ondersteund door het Jongerenwerkgelegenheidsinitiatief, veel meer dan oorspronkelijk geraamd;
• - 

  op diverse beleidsterreinen is ongeveer 200 miljard euro toegewezen aan maatregelen ter bestrijding van en aanpassing aan de klimaatverandering in de periode 2014-2020;
• - 

  het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) heeft in zijn eerste jaar ongeveer 115 miljard euro aan investeringen losgemaakt om werkgelegenheid en groei te stimuleren. Gelet op de behaalde resultaten stelt de Commissie vandaag voor, tegelijk met haar mededeling over de tussentijdse evaluatie van het MFK, om de looptijd van het EFSI tot 2020 te verlengen en de financiële capaciteit ervan te verdubbelen.

Volgende stappen

De wetgevingsvoorstellen zullen nu ter goedkeuring worden voorgelegd aan het Europees Parlement en de Raad. De Commissie zal nauw samenwerken met de andere instellingen om zo snel mogelijk, voor het einde van 2016, overeenstemming te bereiken over een zo groot mogelijk gedeelte van het pakket.

Achtergrond

De tussentijdse evaluatie maakte deel uit van het politieke akkoord over het meerjarig financieel kader (MFK) 2014-2020 en is voorzien bij artikel 2 van Verordening 1311/2013 van de Raad ('de MFK-verordening'). Het huidige MFK werd overeengekomen in 2013, tegen de achtergrond van de economische crisis en de gevolgen daarvan voor de overheidsfinanciën. Voor het eerst in de geschiedenis van de EU is de zevenjarige begroting kleiner dan de vorige.

Meer informatie

Voorgesteld wetgevingspakket

IP/16/2999