State of the Union 2016: Commissie effent het pad voor meer en betere internetverbindingen voor alle burgers en bedrijven

"Verbindingen zijn onmisbaar. Voor onze economie. En voor de mensen. Daarom is het zaak nu in connectiviteit te investeren." - Commissievoorzitter Juncker, State of the Union 2016

In zijn toespraak over de staat van de Unie in 2016 heeft Commissievoorzitter Juncker een ingrijpende hervorming van de EU-telecomregels aangekondigd. Er komen nieuwe initiatieven om aan de groeiende behoefte aan snelle internetaansluitingen te voldoen en zo het concurrentievermogen van Europa een impuls te geven. De voorstellen moeten leiden tot meer investeringen in netwerken met hoge capaciteit en tot sneller snellere wifi-toegang voor de Europese burgers.

Op het werk, thuis of onderweg, overal moet de Europese burger kunnen rekenen op een snelle en betrouwbare internetaansluiting. In het onderwijs, de gezondheidszorg, de industrie en het vervoer wordt het steeds belangrijker om in krachtige netwerken te investeren. Om deze uitdagingen aan te gaan en Europa klaar te maken voor de digitale toekomst, heeft de Commissie vandaag drie strategische doelstellingen voor 2025 gepresenteerd:

• - 

  • 1. 

    Alle sociaaleconomisch belangrijke spelers, zoals scholen, universiteiten, onderzoekscentra, vervoersknooppunten, openbare diensten (bijv. ziekenhuizen en overheden) en van digitale technologie afhankelijke bedrijven, moeten toegang krijgen tot een extreem snelle gigabit-aansluiting (uploaden én downloaden met 1 gigabit/sec).
• - 

  • 2. 

    Alle Europese huishoudens, zowel in de stad als op het platteland, moeten een verbinding hebben met een downloadsnelheid van minstens 100 megabit, die kan worden geüpgraded tot 1 gigabit.
• - 

  • 3. 

    In de stad en langs grote wegen en spoorwegen moet er totale 5G-dekking zijn (de vijfde generatie van draadloze communicatiesystemen). Voorlopig is het voldoende als er in 2020 in elk EU-land minstens één grote stad is waar 5G commercieel beschikbaar is.

Deze doelstellingen kunnen alleen worden gehaald door op grote schaal te investeren. De Commissie heeft daarom een nieuw Europees telecomwetboek voorgesteld. De regels daarvan zijn toekomstgerichter en eenvoudiger om het bedrijven aantrekkelijker te maken overal in de EU, zowel in eigen land als daarbuiten, in nieuwe infrastructuur van topkwaliteit te investeren. In de komende tien jaar (tot 2025) kunnen die investeringen ons bbp met 910 miljard euro opstuwen en 1,3 miljoen nieuwe banen opleveren. Behalve deze nieuwe regels heeft de Commissie ook een actieplan gepresenteerd voor de uitrol van 5Gin de hele EU vanaf 2018. Daarmee worden in de EU misschien wel twee miljoen nieuwe arbeidsplaatsen gecreëerd. Vandaag is ook WiFi4EU gepresenteerd, een ander belangrijk initiatief dat moet helpen iedereen buiten zijn eigen woning gratis wifi-toegang te geven (meer hierover).

Eurocommissaris voor de digitale eengemaakte markt Ansipzei hierover het volgende: "Zonder eersteklas communicatienetwerken komt er geen digitale eengemaakte markt. We moeten betaalbare verbindingen hebben, ook wanneer we onderweg zijn. Dat houdt ook in dat het spectrumbeleid in de EU beter moet worden gecoördineerd. Met meer concurrentie en verdere integratie van de Europese markt kunnen we die doelstellingen bereiken. De nieuwe regels voor elektronische communicatie scheppen het juiste klimaat hiervoor.”

Ook commissaris voor digitale economie en samenleving Oettinger drong aan op goede internetverbindingen: "Een goede connectiviteit is een randvoorwaarde voor de digitale toekomst van Europa: Het internet van de dingen, de digitalisering van het bedrijfsleven, de cloud en big data..., hiervoor zijn betrouwbare en overal toegankelijke verbindingen met een optimale snelheid en kwaliteit nodig. Europa heeft de ambitie om het voortouw te nemen bij de uitrol van 5G. Het is tijd om over te stappen op de gigabitsamenleving en ervoor te zorgen dat iedereen in Europa, op het platteland én in de stad, toegang krijgt tot een internetverbinding van topkwaliteit.”

Nieuwe telecomwetgeving helpt bij de realisatie van de netwerken van de toekomst

Voor de verwezenlijking van onze doelstellingen op het gebied van connectiviteit moet er in de komende tien jaar voor naar schatting 500 miljard euro worden geïnvesteerd. Dit geld moet grotendeels door particuliere investeerders worden opgebracht. Als de huidige investeringstrend doorzet, is er waarschijnlijk een tekort van 155 miljard euro.

Om hier een oplossing voor te vinden, stelt de Commissie voor de huidige Europese telecomregels, die in 2009 voor het laatst werden aangepast, te moderniseren. De nieuwe regels moeten de concurrentie aanmoedigen. Dat stimuleert de investeringen en versterkt de interne markt en de consumentenrechten.

Het vandaag gepresenteerde nieuwe Europese telecomwetboek berust op de volgende uitgangspunten:

• - 

  Meer concurrentie en meer zekerheid voor investeringen: In welke sector investeerders ook actief zijn, ze zoeken altijd zekerheid op lange termijn. Dat betekent stabiele regels die minder verschillen van land tot land. Er zal alleen in de markt worden ingegrepen waar het belang van de eindgebruiker dit noodzakelijk maakt en de commerciële afspraken tussen exploitanten geen concurrerende resultaten opleveren. De nieuwe regelgeving is minder betuttelend wanneer concurrenten gezamenlijk in krachtige netwerken investeren. Kleinere spelers kunnen makkelijker meedoen omdat kosten kunnen worden gedeeld, schaalvoordelen een geringere rol spelen, enz. De nieuwe regels maken investeren ook veiliger voor pioniers die het risico nemen om in dit soort netwerken te investeren in minder winstgevende gebieden, zoals het platteland. Bij het nieuwe telecomwetboek draait het niet meer uitsluitend om concurrentie bij het verkrijgen van toegang tot netwerken, maar ook om concurrentie bij het investeren erin (zie de vragen en antwoorden).
• - 

  Efficiënter gebruik van radiofrequenties: Vooral wat betreft het radiospectrum, de belangrijkste "grondstof" voor draadloze communicatie, is het belangrijk om de regels in de verschillende EU-landen beter op elkaar af te stemmen. De nieuwe telecomregels voorzien in een langere licentieduur en stellen hogere eisen aan efficiënt spectrumgebruik. Het is ook de bedoeling om basisparameters, zoals de tijdschema’s voor spectrumtoewijzingen, te coördineren met het oog op de samenhang van spectrumbeleid in de EU en een snel hergebruik van frequenties. Dit moet helpen om de hele EU van draadloze verbindingen te voorzien.
• - 

  Een betere bescherming van de consument is nodig daar waar de algemene regels voor consumentenbescherming niet voldoen aan de behoeften van de sector. Consumenten die geabonneerd zijn op een bundel (internet, telefoon, tv, gsm, enz.) moeten makkelijker van aanbieder kunnen veranderen en kwetsbare klanten (zoals ouderen, gehandicapten en bijstandsgerechtigden) krijgen recht op gunstige internetabonnementen.
• - 

  Een veiliger internet en eerlijker regels voor iedereen: Om de veiligheid van netwerken en servers te waarborgen gaan bepaalde regels ook gelden voor nieuwe aanbieders van onlinediensten die vergelijkbaar zijn met die van traditionele marktdeelnemers. In de toekomst moeten klanten ook via dergelijke onlinediensten het alarmnummer 112 kunnen bereiken. Dit zal geen extra kosten voor hen meebrengen.

Een ander voorstel dat de Commissie vandaag heeft gepresenteerd, moet de rol van de nationale toezichthouder en het BEREC versterken om te zorgen dat de regels voor de digitale eengemaakte markt consequenter worden toegepast in de hele EU. Dit moet versnippering van de markt voorkomen.

WiFi4EU

De Commissie heeft vandaag nog een ander initiatief ontvouwd: lokale overheden krijgen de mogelijkheid om in en rond openbare gebouwen, gezondheidscentra, parken en pleinen gratis wifi-hotspots voor iedereen te installeren. Het gaat om een voucherregeling voor het publiek met een aanvangsbudget van 120 miljoen euro, genoeg om dagelijks 40 tot 50 miljoen wifi-verbindingen tot stand te brengen. Verwacht wordt dat de financiering van de lokale wifi-toegangspunten snel rond zal zijn, zodra het Europees Parlement en de lidstaten met de regeling akkoord zijn gegaan. Tot 2020 moeten er minimaal 6000 tot 8000 lokale gemeenschappen in aanmerking kunnen komen. Op grond van de richtlijn inzake elektronische handel zijn de lokale autoriteiten die deze diensten aan hun burgers aanbieden, niet aansprakelijk voor de inhoud die zij doorgeven.

Een actieplan voor 5G

De Commissie heeft vandaag ook haar 5G-actieplan aan het publiek voorgesteld. Het voorziet in een gemeenschappelijke EU-agenda voor de gecoördineerde commerciële start van 5G in 2020. Samen met de lidstaten en de industrie zullen de spectrumbanden voor 5G worden bepaald. Vanaf 2018 vinden er dan in heel Europa 5G-proefprojecten plaats. Wereldwijde normen voor 5G worden gepromoot en er wordt aangedrongen op een nationaal 5G-uitrolplan voor de afzonderlijke lidstaten.

De Commissie en de investeerders in de telecomsector overwegen ook om risicokapitaal te verschaffen om start-ups te helpen 5G-oplossingen te ontwikkelen voor innovatieve toepassingen en diensten in diverse industrietakken. Het zou om een gespecialiseerd financieringsssyteem voor risicokapitaal kunnen gaan, waarmee deze bedrijven worden geholpen nieuwe toepassingen te realiseren, zoals de zelfrijdende auto, bezorging met drones en virtuele realiteit voor specifieke samenwerking voor professionele doeleinden.

Achtergrond

Bedrijven, van starters tot grote ondernemingen, zijn voor de oprichting, exploitatie en eventuele uitbreiding steeds vaker afhankelijk van internet. In de wereldwijde wedloop om hightech-bedrijven op te richten of om van traditionele bedrijven hightech-bedrijven te maken, zijn eersteklas internetverbindingen onontbeerlijk. Het succes van e-handel en van het internet van de dingen, de betrouwbaarheid van de digitale overheid en e-gezondheidszorg, en het gebruiksgemak van video- en audiomateriaal bij het gamen en streamen staan of vallen met de investeringen in de netwerken van de toekomst. Een betere breedbanddekking en -capaciteit zijn nodig om te zorgen dat veel gebruikers op een en dezelfde plaats kunnen gebruikmaken van online-diensten, zoals in luchthavens en stadions, bedrijvenparken en overheidsgebouwen, en dat miljarden voorwerpen, zoals auto’s en huishoudelijke apparatuur, op internet kunnen worden aangesloten. Een betere breedbanddekking en -capaciteit zijn ook nodig om schoolkinderen op een nieuwe manier te laten leren met behulp van virtuele werkelijkheid en om chirurgen operaties op afstand te laten verrichten.

In 2015 beschikte 71% van de Europese huishoudens, maar slechts 28% in plattelandsgebieden, over een snelle vaste internetverbinding (downloadsnelheid van ten minste 30 megabit). De gemiddelde 4G-dekking in de EU bedroeg 86%, maar bleef op het platteland steken op een schamele 36%. Dit is onvoldoende, gelet op de groeiende behoefte aan snelheid, kwaliteit en betrouwbaarheid van de infrastructuur voor de digitale interne markt.

Voortbouwend op de huidige EU-breedbanddoelstellingen voor 2020 heeft de Commissie vandaag haar visie gegeven op een Europese gigabitsamenleving. Daarin maken de uitrol en acceptatie van netwerken met een zeer hoge capaciteit de ontwikkeling en grootschalige toepassing van producten, diensten en applicaties voor de digitale eengemaakte markt mogelijk.

De digitale eengemaakte markt is in aantocht

De vandaag gepresenteerde connectiviteitsplannen maken, samen met de nieuwe EU-regels voor het auteursrecht (persbericht - persconferentie van 15.15 uur), deel uit van de Europese strategie voor de totstandbrenging van een digitale eengemaakte markt (DSM). De Commissie heeft 16 initiatieven (persbericht) aangekondigd. Het ziet er naar uit dat het haar zal lukken ze nog allemaal voor het einde van het jaar te presenteren.

De Commissie rekent op het Europees Parlement en de Raad om met deze ambitieuze doelstellingen in te stemmen en de wetsvoorstellen op korte termijn goed te keuren. De Europese burger kan dan profiteren van de mogelijkheden van de nieuwe digitale technologie.

Meer informatie

Vragen en antwoorden

Factsheet telecom; Factsheet over WiFi4EU

Index van de digitale economie en samenleving (DESI), met onder meer connectiviteitsgegevens per land

Meer over telecommunicatie

Vandaag vastgestelde documenten:

Mededeling en werkdocument van de Commissie — Connectiviteit voor een concurrerende digitale eengemaakte markt — naar een Europese gigabitsamenleving

Actieplan en werkdocument de Commissie - 5G voor Europa

Europese telecomwetboek

Verordening tot oprichting van het Orgaan van Europese regelgevende instanties voor elektronische communicatie (Berec)

Verordening ter bevordering van internettoegang in lokale gemeenschappen en openbare ruimten (WiFi4EU)

IP/16/3008