Uitvoering van investeringsplan van 315 miljard euro op schema: Commissie presenteert wet betreffende het Europees Fonds voor strategische investeringen

Straatsburg, 13 januari 2015

Dag op dag 50 dagen na de aankondiging haar ambitieus investeringsplan voor Europa ter bevordering van groei en werkgelegenheid heeft de Europese Commissie vandaag het wetgevingsvoorstel betreffende het Europees Fonds voor strategische investeringen goedgekeurd. Dit Fonds zal worden opgezet in nauw partnerschap met de Europese Investeringsbank (EIB). Het Fonds vormt de hoeksteen van het investeringsoffensief van Commissievoorzitter Juncker. Met dit offensief zal ten minste 315 miljard EUR aan particuliere en openbare investeringen in de gehele Europese Unie worden gemobiliseerd. Er zullen vooral strategische investeringen worden ondersteund, zoals investeringen in breedband- en energienetwerken, alsook investeringen in ondernemingen met minder dan 3 000 werknemers. Het voorstel voorziet tevens in de oprichting van een Europees investeringsadviescentrum, dat moet helpen bij de identificatie, voorbereiding en ontwikkeling van projecten overal in de Unie. Tot slot zal een Europese investeringsprojectenpijplijn ervoor zorgen dat investeerders beter op de hoogte zijn van bestaande en toekomstige projecten.

Voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker heeft in dit verband het volgende verklaard: "Het is deze Commissie menens. Met het vandaag gepresenteerde voorstel voor het Europees Fonds voor strategische investeringen komen we, samen met onze partner de EIB, de belofte na die we in november tijdens de plenaire vergadering van het Europees Parlement hebben gedaan. We zetten een belangrijke stap in de richting van het weer aan het werk helpen van de Europeanen en het aanzwengelen van de economie van de Unie. Nu reken ik op het politieke leiderschap van de medewetgevers, het Europees Parlement en de Raad, om het voorstel snel aan te nemen, zodat het Fonds in juni operationeel is en de stroom nieuwe investeringen op gang kan komen. De Europese burger verwacht immers niet minder van ons en we hebben geen tijd te verliezen."

Vicevoorzitter Jyrki Katainen, bevoegd voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen, zei: "Vandaag geven we gestalte aan het kernonderdeel van het investeringsplan voor Europa: het Europees Fonds voor strategische investeringen zal projecten met een hoger risicoprofiel ondersteunen, zodat de investeringen gaan toenemen in de landen en sectoren waar werkgelegenheidsschepping en groei het dringendst noodzakelijk zijn. De volgende stap bestaat erin ervoor te zorgen dat er van het investeringsplan voor Europa een multiplicatoreffect uitgaat en dat er een positieve spiraal ontstaat: meer investeringen die tot meer en betere banen en een stabiele groei leiden. Momenteel reis ik de hele Europese Unie rond om dit te verwezenlijken en ik voel mij aangemoedigd door de positieve reacties die ik tot dusver heb mogen ontvangen.

Het Commissievoorstel omvat diverse elementen:

• 1. 

  Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI)

Het EFSI is het voornaamste kanaal om de komende drie jaar ten minste 315 miljard EUR aan extra investeringen in de reële economie te mobiliseren. Het zal projecten met een hoger risicoprofiel financieren en daarmee het effect van de overheidsuitgaven maximaliseren en particuliere investeringen aanboren. Het Fonds zal worden opgezet binnen de Europese Investeringsbank (EIB), die als strategische partner met de Commissie zal samenwerken.

Deelname van de lidstaten

De lidstaten kunnen aan het EFSI deelnemen. Het EFSI staat ook open voor deelname door derden, zoals nationale stimuleringsbanken of overheidsagentschappen die eigendom zijn of onder de zeggenschap staan van lidstaten, entiteiten uit de particuliere sector en entiteiten van buiten de Unie, mits de bestaande contribuanten daarmee instemmen.

Behandeling in het kader van het stabiliteits- en groeipact

De Commissie heeft in november reeds te kennen gegeven dat zij nationale bijdragen aan het EFSI gunstig zou behandelen in het kader van het stabiliteits- en groeipact. In een afzonderlijke mededeling die vandaag door de Commissie wordt gepubliceerd en die betrekking heeft op de benutting van de flexibiliteit binnen de bestaande regels van het pact, worden verdere richtsnoeren ter zake verstrekt.

In de mededeling wordt verduidelijkt dat bijdragen van de lidstaten aan het EFSI niet zullen worden meegeteld bij de beoordeling van de budgettaire aanpassing. Dit zal voor alle lidstaten het geval zijn, ongeacht of zijn onder het preventieve of het corrigerende deel van het pact vallen.

Ook bij landen die van de zogeheten "investeringsclausule" profiteren, zal voor de medefinanciering met het EFSI van projecten of investeringsplatforms een gunstige behandeling in het kader van het pact gelden.

Governance van het EFSI

Het bestuur van het EFSI zal beslissen over de algemene oriëntatie, het risicoprofiel, het strategische beleid en de allocatie van activa van het Fonds, met inachtneming van de politieke beleidslijnen van de Commissie. Zolang de EIB en de Commissie de enige contribuanten aan het EFSI zijn, zal het aantal leden en stemmen worden toegekend op basis van de omvang van hun bijdragen en zullen alle besluiten bij consensus worden genomen. Wanneer andere contribuanten tot het Fonds toetreden, zal het aantal leden en stemmen evenredig blijven aan de bijdragen en zullen de besluiten bij gewone meerderheid worden genomen als geen consensus kan worden bereikt. Een besluit kan evenwel niet worden aangenomen als de Commissie of de EIB tegen stemmen.

Een investeringscomité is verantwoording verschuldigd aan het bestuur.Het zal zijn fiat geven voor concrete projecten en beslissen welke projecten EFSI-steun zullen ontvangen, zonder dat er van geografische of sectorale quota sprake is. Het comité zal zijn samengesteld uit zes onafhankelijke marktdeskundigen en een directeur, die verantwoordelijk zal zijn voor het dagelijks bestuur van het EFSI. De directeur en zijn adjunct zullen door het bestuur worden benoemd op gezamenlijk voorstel van de Commissie en de EIB.

• 2. 

  Een Europees investeringsadviescentrum (EIAC)

Gebruikmakend van de bestaande deskundigheid zal het EIAC fungeren als EU-breed centraal loket voor het helpen identificeren, voorbereiden, ontwikkelen en financieren van projecten. Het zal ook advies verlenen over het gebruik van innovatieve financiële instrumenten en publiek-private partnerschappen.

• 3. 

  Een transparante Europese projectenpijplijn

Een transparante Europese projectenpijplijn zal investeerders informeren over bestaande lopende en potentiële toekomstige projecten. Vandaag vormt een gebrek aan informatie immers een belangrijke hinderpaal voor het doen van investeringen. De pijplijn zal regelmatig worden bijgewerkt, zodat investeerders over betrouwbare en actuele informatie beschikken voor het nemen van hun investeringsbeslissingen. Een gemeenschappelijke investeringstaskforce van de Commissie en de EIB heeft reeds ongeveer 2 000 potentiële projecten ter waarde van 1,3 biljoen EUR gesignaleerd.

• 4. 

  Een EU-garantiefonds en gevolgen voor de EU-begroting

Het voorstel voorziet in de instelling van een EU-garantiefonds dat bedoeld is als liquiditeitsbuffer voor de Uniebegroting tegen de mogelijke verliezen die door het EFSI worden geleden bij het ondersteunen van projecten. Via overmakingen uit de EU-begroting zal het garantiefonds geleidelijk worden aangevuld totdat het in 2020 een omvang van 8 miljard EUR bereikt. Dit vereist een wijziging van de EU-begroting voor 2015. Deze wijziging voorziet in de creatie van de nodige nieuwe begrotingsonderdelen en de overschrijving van 1,36 miljard EUR aan vastleggingskredieten en van 10 miljoen EUR aan betalingskredieten naar deze nieuwe onderdelen. Per saldo heeft de wijziging geen gevolgen voor de EU-begroting voor 2015. De 10 miljoen EUR aan betalingen zal de administratieve kosten van het Europees investeringsadviescentrum helpen dekken.

Volgende stappen

Het Commissievoorstel van vandaag moet volgens de "gewone wetgevingsprocedure" (medebeslissing) worden aangenomen door de Uniewetgevers, het Europees Parlement en de Raad. Tijdens de Europese Raad van december hebben de staatshoofden en regeringsleiders erop aangedrongen dat "de Uniewetgevers vóór eind juni overeenstemming (…) bereiken [over het voorstel], zodat de nieuwe investeringen reeds medio 2015 geactiveerd kunnen worden." Met het oog op de verwezenlijking van een ander onderdeel van het investeringsplan werkt de Europese Commissie momenteel aan de opheffing van verdere regelgevende belemmeringen voor investeringen en aan de versterking van de interne markt. Een eerste reeks maatregelen in die zin is opgenomen in het werkprogramma van de Commissie voor 2015.

Achtergrond

Als gevolg van de economische en financiële crisis is het investeringspeil in de EU met ongeveer 15 % gedaald ten opzichte van het piekjaar 2007. Er zijn financiële liquiditeiten voorhanden. Onzekere economische vooruitzichten en hoge publieke en particuliere schulden in delen van de EU zetten echter een rem op de investeringen. Daarom kan het investeringsplan voor Europa helpen door projecten met bestaande liquiditeiten te matchen en door het geld te kanaliseren naar de plaats waar het nodig is.

Voorzitter Juncker heeft van het investeringsplan voor Europa zijn eerste prioriteit gemaakt en dit plan gepresenteerd op 26 november 2014, toen hij pas iets meer dan drie weken in functie was. Enkele weken later, op 18 december, heeft de Europese Raad van december het plan onderschreven.

Meer informatie

Q&A

Website

LinkedIn

Twitter

IP/15/3222