EU begint investeringsoffensief voor meer werk en groei

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

EU begint investeringsoffensief voor meer werk en groei

Straatsburg, 26 november 2014

De Europese Commissie heeft vandaag een investeringsplan ter waarde van 315 miljard euro voorgesteld om de Europese groei aan te zwengelen en meer mensen opnieuw aan een baan te helpen.

Het plan bestaat uit drie grote onderdelen (zie factsheet 1):

  • de oprichting van een nieuw Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI), gewaarborgd door overheidsgeld, om de komende drie jaar (2015-2017) minstens 315 miljard euro voor extra investeringen te bijeen te brengen;
  • de opstelling van een betrouwbare projectpijplijn met bijbehorend ondersteuningsprogramma zodat het geld daar terechtkomt waar dat het meeste nodig is;
  • een ambitieus stappenplan om Europa aantrekkelijker te maken voor investeringen en knelpunten in de regelgeving weg te nemen.

De Europese Commissie schat dat de voorgestelde maatregelen het bbp van de EU de komende drie jaar met 330 tot 410 miljard euro kunnen verhogen en voor 1,3 miljoen nieuwe banen kunnen zorgen (zie bijlage 3).

Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie: " Het is eenvoudig: als Europa meer investeert, stijgt de welvaart en komen er meer jobs. Het investeringsplan dat wij vandaag in nauwe samenwerking met de Europese Investeringsbank voorstellen, is een ambitieuze en nieuwe manier om investeringen te stimuleren zonder de schuld te verhogen. We moeten investeren in onze toekomst, in sectoren die voor Europa strategisch belangrijk zijn zoals energie, vervoer, breedband, onderwijs, onderzoek en innovatie. Ik reken op het Europees Parlement en de lidstaten om zich hierbij aan te sluiten en het nodige te doen zodat het nieuw Europees Fonds voor strategische investeringen zo snel mogelijk operationeel is. De Europese motor moet opnieuw aanslaan en wij zorgen vandaag voor de startkabels."

Jyrki Katainen, vicevoorzitter en Europees commissaris voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen: " Europa heeft nieuwe investeringen nodig en daarvoor moeten we meer particuliere middelen vinden. Het nieuw Europees Fonds voor strategische investeringen zal voor een multiplicatoreffect zorgen. Elke euro overheidsgeld in het fonds zal vijftien euro genereren, investeringen die anders niet zouden gebeuren. Het fonds zal vanaf het begin een aanzienlijke slagkracht hebben en de activiteiten zullen worden uitgebreid naarmate meer stakeholders toetreden. De Commissie roept de lidstaten en de nationale stimuleringsbanken op om zich aan te sluiten, zodat de invloed van het fonds wordt vergroot en er belangrijke vervolgeffecten voor de Europese economie optreden."

Werner Hoyer, voorzitter van de Europese Investeringsbank: " We hebben genoeg liquide middelen maar er wordt te weinig geïnvesteerd. Er heerst een vertrouwenscrisis, dus moeten we particuliere investeringen opnieuw aan interessante projecten kunnen koppelen. We moeten projectpromotoren aanmoedigen om te investeren. Het nieuw Europees Fonds voor strategische investeringen zal zorgen voor een gericht risicodraagvermogen en fungeren als katalysator voor economisch levensvatbare investeringen. Het zal daarbij gebruik kunnen maken van de kennis en ervaring van de EIB bij het kiezen en leiden van projecten. Tegelijk komen er nog andere initiatieven, zoals het wegnemen van regelgevende hindernissen en de oprichting van een ‘investeringsadviescentrum’, om de ontwikkeling en voorbereiding van projecten in heel Europa te stimuleren."

Het nieuwe investeringsplan bestaat uit drie onderdelen:

1. Extra geld voor investeringen verzamelen (zie factsheet 2)

De komende drie jaar (2015-2017) zal het investeringsplan minstens 315 miljard euro aan publieke en particuliere investeringen in de reële economie vrijmaken. Overheidsgelden zijn schaars, maar bij financiële instellingen en op bankrekeningen van particulieren en ondernemingen zijn genoeg liquide middelen beschikbaar. De uitdaging bestaat erin de vicieuze cirkel (gebrek aan vertrouwen, dus weinig investeringen) te doorbreken. Het investeringsplan voorziet in slimme mobilisering van publieke en particuliere financieringsbronnen, waarbij elke euro overheidsgeld nieuwe particuliere investeringen genereert zonder nieuwe schulden te creëren.

Het nieuw Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI) wordt opgericht in samenwerking met de Europese Investeringsbank (EIB). De garantie bestaat uit zestien miljard euro van de EU en vijf miljard euro van de EIB. Op grond van ervaringen in het verleden wordt de vermenigvuldigingsfactor van het Fonds op 15 geraamd. Elke euro overheidsgeld in het Fonds genereert met andere woorden 15 euro aan investeringen die anders niet zouden gebeuren.

Het Fonds moet vooral investeren in infrastructuur, met name breedband- en energienetwerken en vervoersinfrastructuur in industriële centra, in onderwijs, onderzoek en innovatie, hernieuwbare energie, kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) en midcapbedrijven [1].

 

EFSI

Risicodraagkracht

Vermenigvuldigingsfactor

(gemiddeld)

Investeringen

in de reële economie

Langetermijninvesteringen

16 miljard

15

 

240 miljard

Kmo’s en midcapbedrijven

5 miljard

75 miljard

Totaal

21 miljard

315 miljard

Het Fonds kan snel (voorjaar 2015) worden opgericht binnen de bestaande structuur van de EIB-groep. Het kan meer dan 315 miljard euro extra mobiliseren in de periode 2015-2017. Het Fonds moet medio 2015 operationeel zijn.

Bovendien worden die investeringen aangevuld met de maximalisering van het hefboomeffect van de Europese Structuur- en Investeringsfondsen 2014-2020, door te kiezen voor leningen, eigen middelen en garanties in plaats van traditionele subsidies. De hefboomfactor zal daardoor oplopen tot 3 à 4. Door het aantal innovatieve financiële instrumenten te verdubbelen en het aldus gecreëerde hefboomeffect te benutten, kunnen tussen 2015 en 2017 respectievelijk 20 en 30 miljard euro aan extra investeringen in de reële economie worden gemobiliseerd.

2. Een betrouwbare projectpijplijn met technische ondersteuning zodat het geld daar terechtkomt waar het nodig is (zie factsheet 3)

Het investeringsplan zorgt voor een transparante pijplijn voor de vaststelling van levensvatbare projecten op EU-niveau en de nodige technische ondersteuning voor het kiezen en structureren van projecten en het gebruik van meer vernieuwende financiële instrumenten. Zo komt het geld in de reële economie terecht.

Het nieuwe fonds zal strategische investeringen ondersteunen in infrastructuur, met name breedband- en energienetwerken en vervoer in industriële centra, in onderwijs en O&O, hernieuwbare energie en energie-efficiëntie.

Het fonds zal in heel Europa ook risicofinanciering ondersteunen voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) en midcapbedrijven. Dergelijke ondernemingen zullen kapitaalstekorten kunnen overbruggen doordat het fonds hogere bedragen voor rechtstreekse eigen middelen en aanvullende garanties voor leningen van kmo’s ter beschikking stelt.

De gemeenschappelijke taskforce van de Commissie en de EIB, die in september 2014 is opgericht, ontvangt van de lidstaten al lijsten van projecten die zijn geselecteerd aan de hand van drie hoofdcriteria:

  • projecten met Europese meerwaarde die bijdragen aan de EU-doelstellingen
  • de projecten zijn economisch levensvatbaar en waardevol, waarbij projecten met een hoge sociaal-economische opbrengst voorrang krijgen
  • de projecten kunnen uiterlijk over drie jaar van start gaan, d.w.z. het kapitaal wordt naar redelijke verwachting in de periode 2015-2017 uitgegeven.

Bovendien moeten de voorgestelde projecten andere financieringsbronnen kunnen losmaken. Zij moeten ook een redelijke omvang en schaalbaarheid (aanpasbaar aan de sector/deelsector) hebben.

De Commissie en de EIB starten een belangrijk technisch ondersteuningsprogramma om projecten vast te stellen en die aantrekkelijker voor investeerders te maken.

3. Een stappenplan om hindernissen voor investeringen weg te nemen (factsheet 4)

Het investeringsplan bevat een stappenplan om sectorspecifieke regelgeving die investeringen belemmert, weg te nemen.

Om het ondernemings- en financieringsklimaat te verbeteren, legt het plan de klemtoon op maatregelen in de financiële sector, zoals de oprichting van een kapitaalmarktunie voor een betere kapitaalsvoorziening voor kleine en middelgrote ondernemingen en langetermijnprojecten.

In de eerste plaats wordt aandacht besteed aan het wegnemen van de bestaande regelgevende en niet-regelgevende hindernissen in alle belangrijke infrastructuursectoren, onder meer energie, telecommunicatie, de digitale sector en vervoer, en van knelpunten op de diensten- en productenmarkt. In december stelt de Commissie in haar werkprogramma 2015 een reeks prioritaire initiatieven voor die specifiek verband houden met het investeringsplan.

Volgende stappen op korte termijn (december 2014/januari 2015) (zie factsheet 5)

Het is de bedoeling dat het Europees Parlement en de Europese Raad van december worden verzocht om het investeringsplan voor Europa goed te keuren en de desbetreffende wetgevingsmaatregelen versneld vast te stellen.

De lidstaten ronden binnenkort de programmering van de Europese structuur- en investeringsfondsen af om het hefboomeffect te maximaliseren. Het Europees Investeringsfonds wordt opgewaardeerd door een eerste extra bijdrage van de EIB. Tegelijk treffen de Commissie en de EIB de eerste formele regelingen voor het nieuw Europees Fonds voor strategische investeringen.

De gemeenschappelijke taskforce van de Commissie en de EIB maakt in december wellicht een eerste lijst bekend van mogelijke investeringsprojecten voor de transparante Europese projectpijplijn. Samen met de EIB en belangrijke nationale en regionale spelers wordt de technische ondersteuning geconcentreerd in een “investeringsadviescentrum” dat eenloketdiensten aanbiedt aan projectpromotoren, investeerders en openbare beheersautoriteiten.

Alle relevante maatregelen moeten worden vastgesteld zodat het nieuw Europees Fonds voor strategische investeringen medio 2015 kan worden opgericht. Medio 2016 zullen de Europese Commissie en de staats- en regeringsleiders de stand van zaken opmaken en zo nodig verdere stappen overwegen.

Meer informatie:

Vragen en antwoorden

Factsheets

Website

Linkedin

Twitter #investEU

Bijlage

  • 1. 
    De “investeringskloof” in Europa

(Reële bruto-investeringen in vaste activa, EU-28, prijzen 2013, in miljard euro)

  • 2. 
    Investeringsplan voor Europa
  • 3. 
    Waar komt het geld vandaan?
  • 4. 
    Potentieel van het investeringsplan

[1]Er bestaat geen gemeenschappelijke EU-definitie voor midcapbedrijven. In tegenstelling tot kmo’s, die per definitie minder dan 250 werknemers hebben, tellen midcapbedrijven in het algemeen 250 tot 3000 werknemers.

IP/14/2128

 

Voor het publiek:

Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail