Europees burgerinitiatief: Europese Commissie antwoordt op "Eén van ons"

Europees burgerinitiatief: Europese Commissie antwoordt op "Eén van ons"
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten

Europese Commissie

Persbericht

Brussel, 28 mei 2014

Europees burgerinitiatief: Europese Commissie antwoordt op "Eén van ons"

De Europese Commissie heeft vandaag geantwoord op het Europees burgerinitiatief (EBI) "Eén van ons". Na een ontmoeting met de organisatoren van het initiatief en na bestudering van hun verzoek heeft de Commissie besloten geen wetgevingsvoorstel in te dienen, omdat de lidstaten en het Europees Parlement pas onlangs besprekingen over het EU-beleid ter zake hebben gevoerd en dat beleid hebben vastgesteld. In het kader van het initiatief "Eén van ons" is de EU verzocht om de financiering van activiteiten die de vernietiging van menselijke embryo's impliceren, met name op het gebied van onderzoek, ontwikkelingshulp en volksgezondheid, stop te zetten. De organisatoren van het initiatief hadden na de registratie van hun voorstel meer dan de vereiste één miljoen handtekeningen uit ten minste zeven EU-lidstaten verzameld. De organisatoren hebben op 9 april ( VERKLARING/14/115 ) een ontmoeting met de Commissie gehad en vervolgens op 10 april deelgenomen aan een openbare hoorzitting in het Europees Parlement. De Commissie is tot de conclusie gekomen dat met het actuele financieringskader, dat onlangs is behandeld en goedgekeurd door de lidstaten van de EU en het Europees Parlement, de juiste weg is ingeslagen.

Máire Geoghegan-Quinn, Europees commissaris voor Onderzoek, Innovatie en Wetenschap, zei hierover: "Wij hebben ons intensief beziggehouden met dit burgerinitiatief en alle nodige aandacht geschonken aan het in het kader daarvan geformuleerde verzoek. De lidstaten en het Europees Parlement zijn echter overeengekomen ook voortaan onderzoek op dit gebied te financieren en wel omdat embryonale stamcellen uniek zijn en een potentieel voor levensreddende behandelingen bieden; er lopen al klinische proeven op dit punt. De Commissie zal de strikte ethische regels en beperkingen blijven toepassen die thans gelden voor het door de EU gefinancierde onderzoek, wat ook inhoudt dat de vernietiging van embryo's niet zal worden gefinancierd.”

Europees commissaris voor Ontwikkeling Andris Piebalgs zei met betrekking hiertoe het volgende: "Het Europees burgerinitiatief biedt de burgers de mogelijkheid om rechtstreeks deel te nemen aan de ontwikkeling van het beleid van de EU, en krijgt van ons alle aandacht. Er zijn nog te veel vrouwen die vandaag de dag overlijden aan de complicaties van een zwangerschap of bevalling. Daarom heeft de internationale gemeenschap zich in het kader van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (MDO's) specifiek tot doel gesteld de moedersterfte terug te dringen en iedereen toegang te geven tot reproductieve gezondheidszorg. De EU, haar lidstaten en andere internationale donoren stellen alles in het werk om dit te bereiken en hebben hiervan, en meer in het algemeen van gezondheidszorg, een prioriteit gemaakt. Onze ontwikkelingsprogramma's op dit gebied zijn erop gericht efficiënte gezinsplanningsdiensten beter toegankelijk te maken, zodat abortus overbodig wordt."

Onderzoek waarbij menselijke embryonale stamcellen (MES) worden gebruikt

De Europese Commissie past voor alle onderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van menselijke embryonale stamcellen (MES) een gedetailleerd "driesluizenstelsel" toe, dat volgens de Commissie volledig in overeenstemming is met de EU-Verdragen en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. Over het stelsel — dat reeds is toegepast in het vorige EU-onderzoeksprogramma — is door de lidstaten van de EU en het Europees Parlement overeenstemming bereikt in het kader van de goedkeuring van het Horizon 2020-wetgevingspakket in 2013. De regels zijn:

  • De nationale wetgeving wordt geëerbiedigd — de EU-projecten moeten zich houden aan de wetgeving van het land waar het onderzoek wordt uitgevoerd.
  • Alle projecten moeten wetenschappelijk worden gevalideerd door middel van peer review en aan een strenge ethische beoordeling worden onderworpen.
  • De EU-middelen mogen niet worden aangewend voor het afleiden van nieuwe stamcellijnen of voor onderzoek waarbij embryo's worden vernietigd, ook niet voor het verkrijgen van menselijke embryonale stamcellen.

De Europese Commissie is niet expliciet voornemens om onderzoek te financieren waarbij menselijke embryonale stamcellen worden gebruikt. Zij financiert veeleer onderzoek naar de behandeling van ziekten of waarmee uitdagingen in de gezondheidszorg worden aangepakt, bijvoorbeeld therapieën voor de ziekte van Parkinson, de ziekte van Huntington of diabetes. Menselijke embryonale stamcellen mogen ten behoeven van onderzoek worden gebruikt indien zij deel uitmaken van de beste projectvoorstellen. Tussen 2007 en 2013 heeft de EU 27 gezamenlijke projecten op het gebied van gezondheidsonderzoek gefinancierd waarbij gebruik wordt gemaakt van menselijke embryonale stamcellen, en waarvoor 156,7 miljoen EUR uit de EU-begroting is uitgetrokken. In die periode is in totaal ongeveer 6 miljard EUR naar gezondheidsonderzoek gevloeid.

EU-hulp voor gezondheidszorg in ontwikkelingslanden

De ontwikkelingssamenwerking op het gebied van gezondheidszorg voor moeders en kinderen berust op:

  • de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (MDO's), ter bestrijding van de armoede in de wereld, waartoe de specifieke doelstelling behoort om de moedersterfte tegen 2015 met drie vierde te verminderen en universele toegang tot reproductieve gezondheidszorg te bewerkstelligen;
  • het Actieprogramma van de Internationale Conferentie over bevolking en ontwikkeling (ICPD), waarin wordt verklaard dat abortus onder geen beding mag worden gepropageerd als een methode voor gezinsplanning, dat abortuszorg in elk land moet plaatsvinden met toepassing van de wettelijke bepalingen, en dat indien abortus niet in strijd is met de wet, abortus in veilige omstandigheden zou moeten worden uitgevoerd.

De prioriteiten van de EU-financiering op gezondheidsgebied worden in gezamenlijk overleg met de regeringen van de partnerlanden vastgelegd, waarbij de nadruk ligt op meer en betere toegang tot de nationale gezondheidszorgstelsels. De EU heeft tussen 2008 en 2012 3,2 miljard EUR aan middelen voor ontwikkeling uitgekeerd aan de gezondheidszorgsector. Hiervan is 1,5 miljard EUR naar gezondheidszorg voor moeders, pasgeborenen en kinderen, 87 miljoen EUR naar reproductieve gezondheidszorg en 17 miljoen EUR naar gezinsplanning gegaan.

Het instrument voor ontwikkelingssamenwerking (IOS) is een van de belangrijkste EU-financieringsinstrumenten voor ontwikkelingshulp. Het verstrekt bilaterale steun aan ontwikkelingslanden die niet onder het Europees Ontwikkelingsfonds vallen alsmede thematische steun aan alle partnerlanden voor prioritaire thema's als mensenrechten, democratie en goed bestuur, inclusieve en duurzame groei. Bovenop de effectbeoordeling en andere interne evaluaties heeft de Commissie in 2010-2011 een openbare raadpleging inzake de toekomstige financiering van het extern optreden van de EU gehouden. De IOS‑verordening is in maart 2014 vastgesteld na ratificatie door het Europees Parlement en de Europese Raad. Het IOS ontvangt voor de periode 2014-2020 19,7 miljard EUR uit de EU‑begroting.

Achtergrond

Het Europees burgerinitiatief (EBI) werd in april 2012 gelanceerd als krachtig instrument voor burgers om mee de agenda te bepalen. Eén miljoen burgers uit ten minste een kwart van de EU-lidstaten kunnen de Commissie verzoeken actie te ondernemen op de gebieden waarvoor zij bevoegd is.

De organisatoren hebben verwezen naar het arrest Brüstle van het Europese Hof van Justitie (zaak C-34/10), toen zij hun argumenten voordroegen. Het Hof heeft in die uitspraak, die betrekking had op de richtlijn biotechnologische uitvindingen (98/44/EG), evenwel overwogen dat die richtlijn niet tot doel heeft het gebruik van menselijke embryo's in het kader van wetenschappelijk onderzoek te regelen. In die uitspraak, die zich beperkte tot de octrooieerbaarheid van biotechnologische uitvindingen, ging het Hof niet in op de vraag of dergelijk onderzoek mag worden uitgevoerd en of het mag worden gefinancierd.

Meer informatie

MEMO/14/385

Link naar mededeling: http://ec.europa.eu/research/eci/one-of-us_en.html

website van het Europees burgerinitiatief:

http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/welcome

website Eén van ons:

http://www.oneofus.eu/