Tevreden en toch bezorgd

Je hoort wel eens sommigen hun verbazing uitspreken over het feit dat onderzoek van het SCP heeft uitgewezen dat mensen weliswaar tevreden zijn over hun eigen situatie maar zich toch zorgen maken over ontwikkelingen in de samenleving. In mijn optiek is dit helemaal geen onverenigbaarheid. Natuurlijk doen mensen alles om hun leven een beetje aangenaam in te richten en blijkbaar lukt dat de meesten tot tevredenheid. Gelijktijdig maken zij zich zorgen. Zorgen over…

De privatisering en vermarkting van publieke diensten waardoor de kwaliteit is verslechterd.

De terugtredende overheid waardoor ze steeds vaker te horen krijgen: ‘Daar gaan wij niet over’.

De Europeanisering en de globalisering die voor veel mensen te snel gaan.

De geëtaleerde machteloosheid, of moet ik gewoon zeggen onwil om echt iets te doen aan de armoede aan de ene kant en de topsalarissen aan de andere kant.

De bezuinigingen en de zogenaamde vernieuwingen die hebben geleid tot slechter onderwijs.

De deregulering en de liberalisering die de borging van het algemeen belang teniet hebben gedaan.

De zelfregulering die ervoor in de plaats kwam en vrijwel nergens effectief is gebleken.

De commercialisering waardoor alles in termen van geld wordt uitgedrukt.

De flexibilisering van de arbeid waardoor er een onderklasse van werkende armen is ontstaan.

De ont-ideologisering waardoor het verhaal ontbreekt, waardoor mensen niet meer weten waarnaar we op weg zijn.

De technocratisering die daardoor steeds meer terrein heeft gewonnen.

De bureaucratisering waardoor veel geld wordt verspild en mensen veel arbeidsvreugde wordt ontnomen.

De anonimisering door het permanente proces van reorganiseren ten behoeve van schaalvergroting.

De protocollering en ontmenselijking waardoor instituten dossiers beheren in plaats van dat mensen mensen helpen.

De doorgeslagen individualisering die heeft geleid tot eenzaamheid, vervreemding en onthechting.

De ieder-voor-zich-mentaliteit en het toegenomen egoïsme die resulteren in het uithollen van de solidariteit en blaming the victim;

De blinde vlek voor natuur en milieu.

De hufterigheid en het asociaal gedrag van sommigen die mensen angstig maakt.

Niet vreemd die zorgen, toch? Desalniettemin leven de meesten hun leven zonder te hoge verwachtingen van het ondermaanse bestaan.

Deze column verscheen op 24 april 2013 in NRC