Verplicht registratie voor lobbyisten en meer transparantie

Het Europees Parlement heeft vandaag gestemd voor een verplicht openbaar register voor lobbyisten, gemeenschappelijk voor Raad, Commissie en Parlement en volledige financiële transparantie. De lobbyisten zouden ook een gedragscode moeten naleven met sancties als ze de gedragscode overtreden.

Het rapport door Ingo FRIEDRICH (EVP-ED, DE), dat door het Parlement met 547 stemmen voor, 24 tegen en 59 onthoudingen door het Parlement is aangenomen, nodigt de Commissie en de Raad uit om zonder uitstel een gezamenlijke werkgroep op te richten om een gemeenschappelijk register van alle belangengroepen voor te bereiden die regelmatig met de instellingen van de EU werken.

Verplicht gemeenschappelijk register

Het Parlement stemt vóór een verplicht openbaar register van lobbyisten. Het EP steunde ook het "one-stop-shop"-voorstel, waardoor de lobbyisten zich slechts eenmaal zouden moeten registreren om toegang tot het Parlement, de Commissie en de Raad te hebben.

Het EP stelt voor dat de drie instellingen een gezamenlijke werkgroep moeten oprichten om een voorstel voor te bereiden over het gemeenschappelijke register tegen eind 2008.

"Volledige financiële onthulling" en voorziene sancties

Volgens de goedgekeurde tekst zullen de lobbyisten zich moeten houden aan een gedragscode. Een mechanisme zal worden verstrekt voor het verdrijven van hen die de regels overtreden. Het Parlement vraagt ook om het gedrag van lobbyisten goed te controleren, sancties in het geval van wangedrag en voldoende menselijke en financiële hulpbronnen om de informatie in het register te verifiëren.

Voorts stelde het Parlement voor dat het verplichte register "volledige financiële transparantie" door lobbyisten zou moeten omvatten. Professionele consultants en advocatenkantoren in het bijzonder zouden het relatieve gewicht van hun belangrijke cliënten en kosten verbonden aan het lobbyen moeten onthullen. NGOs en de denkgroepen moeten worden opgedragen hun algemene begrotingen en wijze van financiering te onthullen.

De inter-institutionele werkgroep zou ook specifieke criteria voor financiële transparantie moeten voorstellen.

Wie is een lobbyist?

Het EP erkent dat de lobbyisten nuttige deskundigheid kunnen verstrekken, maar beschouwde het voor hen essentieel de organisaties te kunnen identificeren die door lobbygroepen worden vertegenwoordigd.

Het Parlement definieert een lobbyist als iedereen die "de beleidsformulering en de besluitvorming van de Europese instellingen beïnvloeden". Zowel belangenbehartigers van de publieke sector als de privé sector en organisaties met en zonder winstbejag, wanneer ze regelmatig de instellingen beïnvloeden, mogen daarom als lobbyisten worden beschouwd. Het goedgekeurde rapport maakt ook een lijst van NGOs, denkgroepen, advocatenkantoren (wanneer zij geen juridisch advies of bijstand verlenen), vakbonden en verenigingen van werkgevers.

Een amendement van de liberale fractie, op initiatief van Sofie In 't VELD (ALDE/ADLE, NL), om ook religieuze, levensbeschouwelijke en niet-confessionele organisaties te laten opnemen in de lijst van actoren die moeten worden beschouwd als lobbyisten en op dezelfde manier moeten worden behandeld, werd verworpen.

De "wetgevende voetafdruk"

Het Parlement stelt ook voor dat de rapporteurs worden toegelaten om aan hun rapporten een indicatieve lijst vast te maken van lobbyisten die werden geraadpleegd en een "significante input" tijdens de voorbereiding van de tekst hadden.

Het Parlement stelt voor dat deze "wetgevende voetafdruk", zoals de rapporteur het beschreef, ook door de Commissie voor zijn wetgevende initiatieven zou moeten worden gebruikt.

Het Europees Parlement heeft de afgelopen tien jaar een vrijwillig register van lobbyisten en een gedragscode van het lobbyen gehad. De rapporteur schatte dat er ongeveer 15.000 lobbyisten en 2.500 lobby-organisaties in Brussel zijn. Een telling van de pasjes van permanente bezoekers en "express" pasjes, stelt dat er ongeveer 5.000 lobbyisten in het EP zijn.