Statement by Commissioner for Health and Food Safety, Vytenis Andriukaitis ahead of World Health Day 2018: 'Universal Healthcare for all'

De toegang tot gezondheidszorg voor iedereen is een van de belangrijkste successen van het Europa van na de Tweede Wereldoorlog. Het is de verwezenlijking van de idee dat alle mensen, rijk of arm, kwaliteitsvolle medische zorg moeten kunnen krijgen zonder dat hun ziekte hun gezin financieel te gronde richt.

We mogen op deze Wereldgezondheidsdag tevreden zijn over de vooruitgang die we op ons continent hebben geboekt wat de bescherming van de gezondheid van EU-burgers en de verhoging van de algemene levensverwachting betreft. Ik heb als hartchirurg veel patiënten behandeld en heb gezien hoe belangrijk een universele gezondheidszorg is, in het bijzonder voor de meest kwetsbare personen. Ik heb ook veel inspirerende zorgverleners, wetenschappers, onderzoekers en maatschappelijk werkers ontmoet die de universele gezondheidszorg elke dag een realiteit maken. Ik ben trots dat ik deel uitmaak van deze prachtige groep.

Wat gezondheid betreft, is het belangrijk om te beseffen dat grenzen er in een gezondheidscrisis niet toe doen. Daarom heeft de EU een Europees medisch korps in het leven geroepen om medische deskundigen uit te zenden om gezondheidscrises zoals epidemieën en besmettelijke ziekten zowel binnen als buiten Europa te bestrijden. De EU is wereldwijd ook een van de belangrijkste gelddonoren voor gezondheidsinitiatieven om onderzoek te stimuleren en de strijd tegen belangrijke ziekten in de hele wereld te ondersteunen. Via haar financiering voor internationale ontwikkeling heeft de EU bijvoorbeeld meer dan 475 miljoen EUR aan het Wereldfonds voor de bestrijding van aids, tuberculose en malaria toegewezen. De EU verstrekt jaarlijks ook ongeveer 200 miljoen EUR aan humanitaire bijstand om gezondheidsprogramma's te ondersteunen die streven naar de beperking van het aantal sterfgevallen, de invaliditeit en de ziekten die met humanitaire crises gepaard gaan.

Dat gezegd zijnde, zijn er zowel wereldwijd als in de EU nog steeds aanzienlijke verschillen in de levensverwachting en de blootstelling aan gezondheidsrisico's. Zo is het percentage vroegtijdige overlijdens wegens chronische ziekten in Bulgarije, Hongarije en Letland minstens twee keer zo hoog als het EU-gemiddelde. Deze ongelijkheid houdt vaak verband met sociale ongelijkheid en is deels te wijten aan verschillen in toegang tot kwaliteitsvolle zorg wegens de financiële kosten en de ongelijke geografische spreiding van dokters binnen en tussen de EU-lidstaten. De totstandbrenging van een eerlijk en sociaal gelijk Europa is daarom een belangrijke prioriteit voor de Commissie. Met de recent vastgestelde Europese pijler van sociale rechten willen wij ervoor zorgen dat alle werknemers en zelfstandigen in de EU toegang tot sociale bescherming hebben. Dit is een belangrijke stap in ons streven naar toegankelijke gezondheidszorg voor alle burgers — zowel medische behandeling als preventieve zorg.

Ervoor zorgen dat iedereen in de EU toegang heeft tot gezondheidszorg zou voor alle nationale autoriteiten een prioriteit moeten zijn. In dit verband zal de verdere groei van de Europese referentienetwerken tot meer samenwerking tussen onze gezondheidsstelsels leiden. Deze virtuele netwerken bieden patiënten met zeldzame of weinig voorkomende complexe ziekten toegang tot gespecialiseerde medische zorg.

Aangezien de lidstaten zelf hun gezondheidsbeleid, -diensten en -begroting bepalen en organiseren, is het hun verantwoordelijkheid om de gezondheidszorg voor iedereen toegankelijk te maken. De Commissie zal echter richtsnoeren blijven aanreiken om de verschillen in gezondheid tussen de lidstaten te verkleinen. Samen kunnen we ervoor zorgen dat we al het mogelijke doen om iedereen toegang te geven tot universele gezondheidszorg, zowel in de EU als in de rest van de wereld.

STATEMENT/18/2844