Billijke belastingheffing: Commissie introduceert eerste EU-maatregelen tegen niet-coöperatieve fiscale rechtsgebieden op EU-lijst

De Europese Commissie komt vandaag haar belofte na om ook echt tegenmaatregelen vast te stellen voor de niet-coöperatieve fiscale rechtsgebieden die in de gemeenschappelijke EU-lijst zijn opgenomen.

Met de richtsnoeren van vandaag wordt de eerste stap gezet om te voorkomen dat EU-middelen nog langer via niet-coöperatieve fiscale rechtsgebieden kunnen lopen. Zij zullen ervoor zorgen dat EU-middelen niet onbedoeld bijdragen aan wereldwijde belastingontwijking.

De richtsnoeren van vandaag moeten met name verhinderen dat EU-middelen die bestemd zijn voor externe ontwikkeling en investering, kunnen lopen via entiteiten in landen die op de gemeenschappelijke EU-lijst staan, kunnen lopen. De allereerste lijst werd in december 2017 vastgesteld en bekendgemaakt en wordt stelselmatig bijgewerkt.

Met de nieuwe eisen wordt beoogd de door de EU nagestreefde aanpak van belastingontwijking op mondiaal niveau en de regels betreffende het gebruik van EU-middelen door internationale financiële instellingen (IFI's), zoals de Europese Investeringsbank (EIB), instellingen voor ontwikkelingsfinanciering (DFI's) - waaronder het Europees Fonds voor duurzame ontwikkeling (EFDO) - en andere in aanmerking komende tegenpartijen, op elkaar af te stemmen.

Pierre Moscovici, commissaris voor Economische en Financiële Zaken, Belastingen en Douane-unie, zei in dit verband het volgende: "De zwarte lijst van belastingparadijzen die de EU heeft opgesteld, is een dynamisch document en er zullen nog meer landen op terechtkomen als zij de toezeggingen die ze hebben gedaan om hun belastingstelsels te verbeteren, niet nakomen. De Commissie zal niet toestaan dat EU-middelen bijdragen aan wereldwijde belastingontwijking. Deze tegenmaatregelen van de EU moeten de rechtsgebieden in kwestie bij de les houden door hen duidelijk te maken dat het de EU menens is om belastingontwijking op een mondiaal niveau aan te pakken."

In de richtsnoeren wordt de wetgeving uiteengezet die van toepassing is op de besteding van EU-middelen, tegen de achtergrond van belastingontwijking en niet-coöperatieve rechtsgebieden. Er wordt uitgelegd hoe partners projecten moeten beoordelen waar entiteiten in rechtsgebieden bij betrokken zijn die door de EU als niet-coöperatief voor belastingdoeleinden zijn aangemerkt. Deze beoordeling omvat een reeks toetsen die de mogelijke risico´s van belastingontwijking bij een bedrijf precies in kaart moeten brengen. Voordat een bedrijf bijvoorbeeld middelen mag ontvangen, moet worden nagegaan of er een degelijke zakelijke grondslag is voor de manier waarop een project is opgezet waarbij geen misbruik wordt gemaakt van de technische aspecten van een belastingstelsel of van mismatches tussen twee of meer belastingstelsels met als doel minder belastingen te betalen.

De nieuwe richtsnoeren zullen ervoor zorgen dat de regels consequent worden uitgelegd en toegepast. Om het ontwikkelingsbeleid van de EU uit de wind te houden, is een uitzondering gemaakt voor rechtstreekse financiering, wanneer een project fysiek wordt uitgevoerd in een niet-coöperatief rechtsgebied dat op de EU-lijst staat, en er geen verband is met witwaspraktijken, terrorismefinanciering, belastingfraude of belastingontduiking.

De Commissie roept internationale financiële instellingen en andere organisaties die betrokken zijn bij het beheer van EU-begrotingsmiddelen ook op om hun interne beleid ten aanzien van niet-coöperatieve rechtsgebieden in de loop van 2018 te evalueren. Op die manier moet dit beleid aansluiten bij de aanhoudende inspanningen die de EU levert om belastingontwijking aan te pakken, zowel binnen de Unie als daarbuiten.

Achtergrond

Voortbouwend op de mededeling van de Commissie over een externe strategie voor effectieve belastingheffing in januari 2016 is nu al in vier wetteksten over de besteding van EU-middelen door uitvoeringspartners de eis opgenomen, of zal deze in de nabije toekomst worden opgenomen, dat met EU-middelen geen projecten mogen worden ondersteund die bijdragen aan belastingontwijking. Van uitvoeringspartners zoals internationale financiële instellingen (IFI's), instellingen voor ontwikkelingsfinanciering (DFI's) of andere categorieën in aanmerking komende tegenpartijen die betrokken zijn bij het indirecte beheer van EU-begrotingsmiddelen, wordt verlangd dat zij deze eisen naleven wanneer ze EU-middelen uitgeven in het kader van hun investeringsverrichtingen. Deze eisen vormen een solide kader dat moet garanderen dat het uitgaventraject van EU-middelen in overeenstemming is met normen inzake goed fiscaal bestuur, met name wanneer daarbij rekening wordt gehouden met bestaande verboden op het gebruik van niet-coöperatieve rechtsgebieden en de gemeenschappelijke EU-lijst van niet-coöperatieve rechtsgebieden voor belastingdoeleinden.

Deze mededeling moet de betrokken organisaties helpen de nieuwe wettelijke voorschriften na te leven maar doet ook in ruimere zin aanbevelingen in verband met de manier waarop belastingontwijkingskwesties kunnen worden beoordeeld.

Naast de bepalingen op EU-niveau heeft de Commissie de lidstaten ook aangemoedigd om onderling een reeks sancties overeen te komen die op nationaal niveau kunnen worden genomen tegen de rechtsgebieden op de lijst. De lidstaten hebben al overeenstemming bereikt over een reeks tegenmaatregelen waaruit zij kunnen kiezen om op te treden tegen de landen op de lijst, waaronder sterker toezicht en strengere controles, bronheffingen, specifieke documentatievoorschriften en antimisbruikbepalingen. De Commissie zal de lidstaten in 2018 helpen om hun sanctiebeleid ten aanzien van de EU-lijst in een dwingendere en definitievere vorm te gieten.

Meer informatie

DG ECFIN webpagina en wetteksten

Gemeenschappelijke EU-lijst van niet-coöperatieve rechtsgebieden voor belastingdoeleinden

Mededeling over een externe strategie voor effectieve belastingheffing

IP/18/2245