Commissie bespreekt ontwerpverslag over de Schengenevaluatie van Griekenland

Commissie bespreekt ontwerpverslag over de Schengenevaluatie van Griekenland

Het college van commissarissen heeft vandaag kennis genomen van een ontwerpverslag over de Schengenevaluatie van Griekenland. Gezien het belang van de bevindingen heeft zij dit besproken. Het Schengenevaluatiemechanisme werd in oktober 2013 ingesteld. In het kader van dit mechanisme brengen teams met deskundigen van de lidstaten en Frontex onder leiding van de Commissie bezoeken aan lidstaten om na te gaan hoe zij de Schengenvoorschriften toepassen. Het ontwerpverslag over de Schengenevaluatie van Griekenland is door deskundigen van de lidstaten en vertegenwoordigers van de Commissie opgesteld en zal nu aan de Schengenevaluatiecommissie worden toegezonden, die een advies uitbrengt. Daarna wordt het verslag door de Commissie via een uitvoeringshandeling vastgesteld.

Dimitris Avramopoulos, commissaris voor Migratie en Binnenlandse Zaken: "Om ons gebied van vrij verkeer te behouden, moeten we onze buitengrenzen beter beheren. In andere woorden: om Schengen te vrijwaren, moeten we de Schengenvoorschriften naar behoren toepassen. De Commissie houdt voortdurend toezicht op de uitvoering van de Schengenvoorschriften in alle lidstaten. Het ontwerpverslag over de Schengenevaluatie van Griekenland bevat een analyse van het beheer van de buitengrens. De analyse is gebaseerd op een evaluatiebezoek van deskundigen van de lidstaten en de Commissie dat in november plaatsvond. Uit het verslag blijkt dat er ernstige gebreken zijn in de wijze waarop Griekenland de buitengrens beheert. Ondertussen heeft Griekenland maatregelen genomen om een en ander recht te zetten en aan de Schengenvoorschriften te voldoen. Er is aanzienlijke vooruitgang nodig op het gebied van opvang, registratie, herplaatsing en terugkeer van migranten, wil Schengen weer gewoon functioneren, zonder controles aan de binnengrenzen. Dat is ons gemeenschappelijke doel."

Het ontwerpverslag - dat niet openbaar is - is opgesteld op basis van onaangekondigde bezoeken aan de Grieks-Turkse landgrens en aan Chios en Samos tussen 10 en 13 november 2015. In het verslag wordt de aanwezigheid van politie en grenswacht op de geëvalueerde locaties besproken, evenals de efficiëntie van het identificatie- en registratieproces, de bewaking van de zeegrens en de samenwerking met buurlanden. Hoewel onderkend wordt dat de Griekse autoriteiten onder druk staan, wijst het verslag erop dat de irreguliere migranten niet doeltreffend worden geïdentificeerd en geregistreerd. Voorts wordt opgemerkt dat vingerafdrukken niet systematisch in het systeem worden ingevoerd, de echtheid van reisdocumenten niet systematisch wordt geverifieerd en reisdocumenten niet systematisch aan de hand van de belangrijke veiligheidsdatabanken (bv. het SIS, Europol-databanken en nationale databanken) worden gecontroleerd. Op basis van het bovenstaande wordt in het verslag geconcludeerd dat Griekenland ernstig in zijn verplichtingen tekortschiet en dat de buitengrenscontroles ernstige tekortkomingen vertonen, die de Griekse autoriteiten snel moet verhelpen.

Schengenevaluatiemechanisme

De Schengenevaluaties worden in de lidstaten uitgevoerd op basis van een meerjarig en een jaarlijks evaluatieprogramma. Er vinden zowel aangekondigde als onaangekondigde bezoeken plaats.

Na ieder bezoek wordt een verslag opgesteld met eventuele tekortkomingen en aanbevelingen om deze te verhelpen, met vermelding van een uitvoeringstermijn. De aanbevelingen worden door de Commissie ter goedkeuring aan de Raad voorgelegd. De lidstaat moet vervolgens een actieplan indienen waarin wordt beschreven hoe de vastgestelde problemen zullen worden aangepakt. De lidstaten kunnen voor de uitvoering van de aanbevelingen praktische en/of financiële steun krijgen van de Commissie, Frontex of andere EU-organen.

In het achtste halfjaarlijks verslag over het functioneren van het Schengengebied van 15 december 2015 werd al aangekondigd dat afhankelijk van de resultaten van de Schengenevaluaties inzake Griekenland specifieke maatregelen als bedoeld in artikel 19 bis en 26 van de Schengengrenscode zouden kunnen worden aanbevolen.

Procedures voor uitzonderlijke omstandigheden

Als in een Schengenverslag wordt geconcludeerd dat de geëvalueerde lidstaat ernstig in zijn verplichtingen op grond van de Schengenvoorschriften tekortschiet en ernstige gebreken bij de uitvoering van het buitengrenstoezicht worden geconstateerd, kan de Commissie aanbevelingen doen voor maatregelen om de bij de evaluatie vastgestelde tekortkomingen te verhelpen. Deze aanbevelingen moeten door de Raad worden goedgekeurd. Om ervoor te zorgen dat de aanbevelingen worden nageleefd, kan de Commissie op grond van artikel 19 bis van de Schengengrenscode aanbevelen dat de geëvalueerde lidstaat specifieke maatregelen neemt. Er kunnen bijvoorbeeld Europese grenswachtteams worden ingezet of de lidstaat kan een strategisch plan indienen waarin wordt uiteengezet hoe hij met eigen personeel en uitrusting de problemen zal aanpakken. De voorstellen van de Commissie moeten door een comité van de lidstaten met gekwalificeerde meerderheid worden goedgekeurd. De geëvalueerde lidstaat heeft daarna drie maanden de tijd om de corrigerende maatregelen uit te voeren.

Wanneer na drie maanden de ernstige gebreken nog steeds aanwezig zijn en de maatregelen onvoldoende zijn gebleken om de gebreken naar behoren aan te pakken, kan de Commissie de procedure van artikel 26 van de Schengengrenscode inleiden.

Op grond van dat artikel kan de Raad, wanneer de maatregelen op grond van artikel 19 bis hun doel niet hebben bereikt, op grond van een voorstel van de Commissie aanbevelen dat een of meer lidstaten het grenstoezicht aan alle of bepaalde delen van hun binnengrenzen opnieuw invoeren, als uiterste middel en ter bescherming van de gemeenschappelijk belangen van het Schengengebied. De aanbeveling van de Raad moet met gekwalificeerde meerderheid worden aangenomen.

Op grond van artikel 26 en in de hierboven beschreven uitzonderlijke omstandigheden kan het toezicht opnieuw worden ingevoerd voor een periode van ten hoogste zes maanden. Deze maatregel kan met aanvullende perioden van zes maanden worden verlengd tot ten hoogste twee jaar.

Meer informatie

De Schengengrenscode

Achtste halfjaarlijks verslag over het functioneren van het Schengengebied (15 december 2015)

Het Schengenevaluatie- en -toezichtmechanisme

Directoraat-generaal Binnenlandse Zaken

IP/16/174