GroenLinks en verkiezingen Europees Parlement 2014
GroenLinks behaalde twee zetels bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2014 (10,8 procent van de stemmen). Dit was één zetel minder dan de partij in 2009 kreeg.
Bas Eickhout was lijsttrekker bij deze verkiezingen. Hij won tijdens een referendum onder GroenLinks-leden van tegenkandidaat Marije Cornelissen. Zijn lijsttrekkerschap werd op 14 december 2014 officieel bekrachtigd door het GroenLinks-congres. Judith Sargentini stond op de tweede plek van de kandidatenlijst en kreeg naast Eickhout een zetel in het Europees Parlement. Voor de Europese verkiezingen in 2014 ging GroenLinks een lijstverbinding aan met de PvdA.
De GroenLinks-leden maken deel uit van de fractie van de Groenen/Europese Vrije Alliantie.
Inhoudsopgave van deze pagina:
Samenvatting van het verkiezingingsprogramma:
Op 14 december 2013 werd het definitieve programma voor de verkiezingen van het Europees Parlement vastgesteld. Daarin laat GroenLinks haar positieve houding ten opzichte van Europa blijken. Tegelijkertijd is de partij zeer kritisch over de huidige EU en wil GroenLinks dat Europa veranderingen doormaakt. Allereerst moet de Unie democratischer en transparanter worden. Daarnaast wil GroenLinks dat duurzaamheid en solidariteit nog hoger op de agenda komt te staan in Brussel.
Sociale domein
GroenLinks wil een versterking van het sociale domein in de EU. Iedereen in de EU moet volgens de partij kunnen rekenen op een afdoende sociaal vangnet en pensioen, goede gezondheidszorg en behoorlijke arbeidsvoorzieningen. Bovendien ziet GroenLinks investeringen in de groene economie als maatregel die kan leiden tot meer en duurzamere werkgelegenheid.
Dit betekent concreet onder meer dat GroenLinks wil dat lidstaten de loonontwikkeling op elkaar afstemmen, zodat mensen binnen de EU bijvoorbeeld recht hebben op een minimumloon. Dit heeft indirect tot gevolg dat de handelsbalans tussen lidstaten wat meer in evenwicht komt. Daarnaast wil GroenLinks dat landen niet langer alleen worden beoordeeld op hun begroting en staatsschuld, maar dat ook sociale en groene indicatoren in de beoordeling van een lidstaat worden meegenomen. Dit betekent dat er ook bijvoorbeeld naar de werkgelegenheid van een lidstaat wordt gekeken, en naar de mate van duurzaamheid.
Solidariteit tussen lidstaten
GroenLinks wil de solidariteit tussen lidstaten versterken. Dit betekent voor de partij allereerst dat een overheveling van geld van de ene naar de andere lidstaat mogelijk, en zelfs verplicht, wordt. Zo moeten lidstaten met bijvoorbeeld een afnemende werkloosheid geld betalen aan een Europees stabiliseringsfonds, waaruit lidstaten met een hoge werkloosheid geld kunnen halen voor de bestrijding van die hoge werkloosheid. Daarnaast wil GroenLinks dat de EU-lidstaten gezamenlijk hun overheidsschulden gaan dragen, zodat de ene lidstaat garant staat voor de aflossingsverplichtingen van de andere lidstaat.
Bankenunie
GroenLinks wil dat banken verplicht worden hogere kapitaalbuffers op te nemen en wil een maximum stellen aan de schulden die banken mogen aangaan. Daarnaast moeten er fondsen komen die verliezen van banken kunnen opvangen en bij een eventueel omvallen van een bank garanderen dat spaarders hun tegoeden behouden. GroenLinks wil dat deze fondsen door de banken zelf worden betaald. Ook moet er volgens de partij een Europees toezichthouder komen.
Belastingen
GroenLinks wil dat er minimum belastingtarieven worden vastgesteld binnen de EU, zodat belastingontduiking niet meer mogelijk wordt. Dit geldt bijvoorbeeld voor de vennootschapsbelasting. Doordat sommige landen stunten met lage belastingtarieven en gunstige voorwaarden voor (grote) bedrijven, lopen andere (voornamelijk Zuid-Europese) landen belastinginkomsten mis.
Daarnaast wil GroenLinks dat er een automatische uitwisseling van bankgegevens komt tussen lidstaten, zodat belastingontduikers kunnen worden tegengaan. Om te zorgen dat het mogelijk wordt belastingparadijzen en belastingontduikers effectief aan te pakken, wil GroenLinks dat er een beperking komt op het vetorecht in fiscaal beleid, waardoor lidstaten niet zelfstandig meer de aanpak van bijvoorbeeld belastingontwijking kunnen tegenhouden.
Democratische controle
De macht van het Europees Parlement, en daarmee de kiezer, moet volgens GroenLinks worden versterkt. Zo wil GroenLinks dat bij de Europese verkiezingen ook kan worden gekozen voor de voorzitter van de Europese Commissie, moet voortaan geen enkele wet kunnen worden aangenomen zonder goedkeuring van het Europees Parlement en moet het Europees Parlement ook het recht van initiatief krijgen. Daarnaast moet het EP het laatste woord krijgen bij de benoemingen van belangrijke Europese posten, zoals directieleden van de Europese Centrale Bank.
Vergroening
Zoals het deze groene partij betaamt, staan in het verkiezingsprogramma ook veel maatregelen om de Europese economie en energie te vergroenen. GroenLinks wil onder meer dat er strenge Europese regels komen voor producten en productieprocessen, zodat zuinig gebruik wordt gemaakt van land, water, energie en grondstoffen, en tegelijkertijd producten langer gebruikt kunnen worden en beter te repareren zijn. Daarnaast moet er een minimumprijs komen bij de emissiehandel, zodat te lage prijzen voor CO2-uitstoot niet langer mogelijk zijn, en moeten de normen voor fijnstof en andere uitstoot worden aangescherpt.
Daarnaast moet de EU steeds meer fossiele brandstoffen vervangen door duurzame alternatieven, maar mag hierbij de voedselvoorziening (in bijvoorbeeld ontwikkelingslanden) niet in het geding komen. Dit moet onder meer worden bereikt door het stellen van duurzaamheidsdoelen voor 2030, zoals 60 procent minder uitstoot ten opzichte van 1990 en 45 procent hernieuwbare energie in de totale energievoorziening. In 2050 moet alleen nog maar hernieuwbare energie worden gebruikt in de EU.