IJsland en lokale EU-autoriteiten bundelen krachten

Het onlangs door het Comité van de Regio’s (CvdR) en lokale overheden uit IJsland opgerichte Gemengd Raadgevend Comité (GRC) heeft vandaag in Reykjavik (IJsland) zijn constituerende vergadering gehouden. Het GRC, waarin lokale en regionale afgevaardigden uit de EU-landen en IJsland zitting hebben, moet ervoor zorgen dat IJslandse gemeenten volop worden betrokken bij de toetreding van het land tot de EU. De vergadering bood de gelegenheid om na te gaan welke rol IJslands lokale overheden spelen in het toetredingsproces. Verder werd er gesproken over het verhogen van de absorptiecapaciteit van de pretoetredingsmiddelen en over het toekomstige gebruik van de structuurfondsen op lokaal niveau.

In haar openingstoespraak wees Mercedes Bresso (IT/PSE), vicevoorzitster van het GRC en eerste vicevoorzitster van het CvdR, erop dat IJsland een lange traditie van lokale democratie heeft. Ook onderstreepte ze het belangrijkste doel van het nieuwe raadgevende orgaan: “Ons streven is om efficiënt samen te werken en zo een bijdrage te leveren aan de toetredingsonderhandelingen, waarbij we erop toezien dat de zorgen en ervaringen van lokale en regionale overheden tijdens deze onderhandelingen in aanmerking worden genomen. Ik weet zeker dat we er zo voor kunnen zorgen dat burgers en/of hun vertegenwoordigers zowel in IJsland als in de EU-landen in staat zullen zijn om bij de afronding van de onderhandelingen met een weloverwogen besluit te nemen.

Halldór Halldórsson, voorzitter van de IJslandse vereniging van lokale overheden en vicevoorzitter van het GRC, benadrukte het belang van de eerste vergadering van het GRC: “Voor de lokale overheden van IJsland is het een ware mijlpaal dat zij eindelijk formele betrekkingen zijn aangegaan met het Comité van de Regio’s. Sinds 1994, toen de EER-overeenkomst in werking trad, heeft Europese wetgeving ook gevolgen voor IJslandse gemeenten. Deze gevolgen verschillen niet veel van de gevolgen die hun tegenhangers in de EU-landen ondervinden, al is de situatie waarin IJslandse gemeenten zich bevinden wel in tal van opzichten heel anders. Het is daarom zeer belangrijk voor hen om een hechte band te smeden met de spreekbuis van lokale en regionale overheden in de EU.

IJslands hoofdonderhandelaar Stefan H. Jóhannesson was het hiermee eens: “Het Gemengd Raadgevend Comité EU-IJsland is een belangrijk platform voor samenwerking tussen lokale overheden in de EU en IJsland. EU-beleid moet op alle bestuursniveaus gecoördineerd en uitgevoerd worden en door hun expertise en ervaring is voor lokale overheden een cruciale rol weggelegd in het toetredingsproces. Dit platform zal zorgen voor beter overleg met onze partners in de EU en zal ons helpen bij onze voorbereidingen.”

Jón Gnarr, burgemeester van Reykjavik, sprak onder meer de volgende woorden: “Er is mij veel aan gelegen om het democratische debat te verbeteren en ik zou graag zien dat de burgers deelnemen aan de besluitvorming. Ik ben van mening dat gemeenten een belangrijke rol spelen omdat zij als bestuursniveau het dichtst bij de mensen staan. Daardoor kunnen zij burgers de kans geven om te discussiëren en deel te nemen aan rechtstreekse democratie.”

Als CvdR-rapporteur voor de uitbreidingsstrategie voor 2012-2013 gaf Luc Van den Brande (BE/EVP) een toelichting bij de advieswerkzaamheden van het CvdR over uitbreiding van de EU. Hij wees op de hoge kwaliteit van IJslands lokale zelfbestuur, maar toonde zich ook ingenomen met een aantal van de voorstellen om het lokale bestuur te hervormen, bijvoorbeeld door middel van maatregelen om de raadpleging tussen overheid en gemeenten te verbeteren en de financiële armslag van het lokale bestuur te vergroten.

Een van de prioriteiten van het GRC, de noodzakelijke verhoging van de absorptiecapaciteit van de pretoetredingsmiddelen op IJslands lokale niveau en de voorbereidingen voor het gebruik van de structuurfondsen, behoorde tot de belangrijkste agendapunten van de vergadering. Morten Jung, eenheidshoofd in DG Uitbreiding van de Europese Commissie, praatte de groep bij over de pretoetredingsmiddelen voor IJsland en Kristján Andri Stefánsson, nationaal coördinator voor het instrument voor pretoetredingssteun (IPA), legde uit welke pretoetredingsinstrumenten er zijn voor het lokale niveau. De Poolse regio Mazovia gaf een aantal voorbeelden van best practices van regio’s bij het gebruik van de structuurfondsen.

De GRC-leden hechtten hun goedkeuring aan het werkprogramma voor de komende twee jaren, dat vooral bedoeld is om het EU-acquis op lokaal niveau te helpen uitvoeren. De nadruk van het programma zal liggen op het opbouwen van capaciteit, met name in het kader van het Local Administration Facility-programma van de Europese Commissie. Daarbij wordt gebruik gemaakt van pretoetredingsmiddelen, wordt een impuls gegeven aan decentralisering en lokaal zelfbestuur, en wordt territoriale en grensoverschrijdende samenwerking bevorderd.

Het GRC bestaat uit zes GRC-leden en evenveel lokale vertegenwoordigers uit IJsland. Het komt twee keer per jaar bijeen.

Standpunten van het Comité van de Regio's

Het Comité van de Regio's is de EU-assemblee van lokale en regionale afgevaardigden. De 344 CvdR-leden, afkomstig uit alle 27 EU-lidstaten, hebben tot taak om de lokale en regionale overheden en de door hen vertegenwoordigde gemeenschappen bij het EU-besluitvormingsproces te betrekken en over EU-beleid te informeren. De Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad zijn verplicht om het Comité van de Regio's te raadplegen op beleidsterreinen die regio's en steden aangaan. Het CvdR kan bij het Europees Hof van Justitie beroep instellen als zijn rechten worden geschonden of als het van mening is dat een EU-wet indruist tegen het subsidiariteitsbeginsel of voorbijgaat aan de bevoegdheden van lokale of regionale overheden.

Bezoek de website van het CvdR: www.cor.europa.eu.

Volg ons op Twitter: @EU_CoR

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:

Nathalie Vandelle

Tel.: +32 2 282 24 99

Nathalie.Vandelle@cor.europa.eu

Eerdere persberichten