Mr.dr. L.H.N. Bosch ridder van Rosenthal

foto Mr.dr. L.H.N. Bosch ridder van Rosenthal
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Portretalbum Nederlandse Adel, 1937

Autoritaire en openhartige regent, gespeend van diplomatieke gaven, strijdlustig nationalist en orangist die als Commissaris van de Koningin in 1940 na de capitulatie een onverzoenlijke houding jegens de Duitse bezettingsautoriteiten aannam en daarom al gauw ontslag kreeg. Moedig en energiek edelman, die uitgroeide tot één van de belangrijkste leiders van het verzet. Voorzitter van het College van Vertrouwensmannen. Nadat Bureau Inlichtingen hem verdacht had gemaakt bij Wilhelmina, was hij diep gegriefd toen het staatshoofd hem na de oorlog niet wilde ontvangen. In het interbellum, een bekwaam en ijverig burgemeester die op zijn ponteneur stond, in Groningen zeer gehecht was aan de openbare heiliging van de zondagochtend en in Den Haag de maximumsnelheid afschafte.

in de periode 1934-1953: staatsraad in buitengewone dienst, Commissaris van de Koning(in), burgemeester van 's-Gravenhage, lid College van Vertrouwensmannen

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Lodewijk Hendrik Nicolaas

geboorteplaats en -datum
Dordrecht, 7 april 1884

overlijdensplaats en -datum
Zeist, 30 januari 1953

begraafplaats en -datum
Oude begraafplaats te Zutphen

2.

Partij/stroming

partij(en)
CHU (Christelijk-Historische Unie) (sinds omstreeks 1928)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (8/12)

  • burgemeester van Brummen, van 16 december 1917 tot 16 juni 1924 (benoemd bij K.B. van 21 november 1917)
  • burgemeester van Groningen, van 16 juni 1924 tot 1 december 1930 (benoemd bij K.B. van 13 mei 1924)
  • rechter-plaatsvervanger Arrondissementsrechtbank te Groningen, van 1 juni 1928 tot 1 december 1930
  • burgemeester van 's-Gravenhage, van 1 december 1930 tot 1 juni 1934 (benoemd bij K.B. van 25 oktober 1930)
  • Commissaris van de Koningin in Utrecht, van 1 juni 1934 tot 5 februari 1941 (benoemd bij K.B. van 19 april 1934; gepensioneerd door de Duitsers)
  • voorzitter College van Vertrouwensmannen, van 26 augustus 1944 tot 26 mei 1945 (door de regering aangewezen college dat na de bevrijding het gezag moest waarnemen)
  • Commissaris van de Koningin in Utrecht, van 6 mei 1945 tot 1 november 1946 (sinds december 1945 op non-actief vanwege gezondheid)
  • staatsraad in buitengewone dienst, Raad van State, van 28 augustus 1945 tot 30 januari 1953

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/13)

  • president College van Curatoren Rijksuniversiteit Utrecht, van 1945 tot 1 december 1950
  • voorzitter Centrale Beleggingsraad, vanaf 1947

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/5)
  • Werd in februari 1941 samen met zijn college Van Sonsbeeck van Limburg ontslagen. Zij werden vanwege hun anti-Duitse houding de 'scherpslijpers' genoemd; wat hij overigens als een geuzennaam beschouwde.
  • Hield na zijn ontslag een indrukwekkende toespraak tot zijn ambtenaren, waarin hij hen opriep hun werk te blijven, tenzij zij dat niet langer meenden te kunnen doen.
  • Nam ondanks zijn zwakke gestel intensief deel aan verzetswerk

uit de privésfeer (3/5)
  • Zijn zoon was burgemeester van Rhenen. Hij was gehuwd met een dochter van jhr. C.J. den Tex, Tweede Kamerlid.
  • Zijn vader was officier van justitie te Zwolle
  • Zijn echtgenote was een nicht van F.D. graaf Schimmelpenninck, Tweede Kamerlid

anekdotes en citaten
  • Hechtte aan zijn waardigheid. Hij bleek, tot verbazing van de Groningers, een trouw kerkganger, maar miste een aparte burgemeestersbank in de Martinikerk. In Den Haag maakte hij er als burgemeester bezwaar tegen op Prinsjesdag in de Ridderzaal op de vierde rij te moeten plaatsnemen.

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
  • "Bossu" (schuilnaam als 'Vertrouwensman')
  • "Verburg" (schuilnaam als 'Vertrouwensman')

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • G. van Roon, "Een commissaris in het verzet. Jhr.mr.dr. L.H.N. Bosch ridder van Rosenthal" (Kampen, 1999)
  • Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.