Mr. A. (Annelien) Kappeyne van de Coppello

foto Mr. A. (Annelien) Kappeyne van de Coppello
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Foto Nico Naeff/IISG

Leids VVD-Tweede Kamerlid; woordvoerster justitie, cultuur en constitutionele zaken. Was voor zij Kamerlid werd ambtelijk secretaris van de VVD-fractie. Scherpzinnig juriste, die deskundig was op het gebied van het staats- en kiesrecht. Zorgde ervoor dat de onaantastbaarheid van het menselijk lichaam in de Grondwet werd opgenomen en was voorstander van liberale wetgeving op het gebied van levensvraagstukken. Stapte in 1981 om principiële redenen uit de politiek, maar keerde een jaar later als staatssecretaris voor onder meer emancipatie terug in het eerste kabinet-Lubbers. Nadien staatsraad. Gewaardeerd parlementariër en zeer goed en vasthoudend debatster, die over onderkoelde humor beschikte.

VVD
in de periode 1971-1990: lid Tweede Kamer, staatssecretaris, lid Raad van State

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Annelien (Annelien)

geboorteplaats en -datum
Oud-Over (gemeente Loosdrecht, Utr.), 24 oktober 1936

overlijdensplaats en -datum
Leiden, 23 februari 1990

2.

Partij/stroming

partij(en)
VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), vanaf 1962 (linkervleugel)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (6/8)

  • adjunct-secretaris Kiesraad, van 1 december 1969 tot mei 1971
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 mei 1971 tot 10 juni 1981
  • lid gemeenteraad van Leiden, van 26 oktober 1973 tot 3 september 1974
  • lid Raad van Beheer NOS (Nederlandse Omroepstichting), van 1 juli 1981 tot 8 november 1982
  • staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (belast met onder meer emancipatie van de vrouw, arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorziening voor bijzondere groepen), van 8 november 1982 tot 14 juli 1986
  • lid Raad van State, van 1 maart 1988 tot 23 februari 1990 (benoemd bij K.B. van 23 december 1987)

takenpakket (bewindspersoon)
  • Was als staatssecretaris belast met 1. aangelegenheden betreffende de emancipatie van de vrouw; 2. arbeidsomstandigheden; 3. de volwasseneneducatie voorzover aan het ministerie opgedragen; 4. de beroepen- en beroepskeuzevoorlichting; 5. arbeidsvoorziening voor bijzondere groepen, waaronder begrepen buitenlandse werknemers.

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/13)

  • lid Raad van Advies Stichting Historische Racisme Studies, omstreeks september 1989 tot 23 februari 1990
  • lid curatorium Anne Frank Stichting, omstreeks september 1989 tot 23 februari 1990

afgeleide functies, presidia etc. (2/12)
  • voorzitter vaste commissie voor Justitie (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 20 september 1979 tot 10 juni 1981
  • lid afdeling geschillen van bestuur (Raad van State)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër (3/5)
  • Was in 1976 en 1977 woordvoerster tijdens de twee debatten over de zaak-Menten
  • Pleitbezorgster van het verlenen van kiesrecht aan Nederlanders in het buitenland
  • Zette zich in voor de rechten van homoseksuelen

opvallend stemgedrag (0/4)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/7)
  • Bracht in 1985 het Beleidsplan emancipatie uit. Uitgangspunt daarvan is grotere economische zelfstandigheid van vrouwen door betere arbeidsparticipatie. Deze doelstelling wordt vertaald in drie subdoelstellingen: het verzekeren van gelijke rechten van vrouwen en mannen; het bereiken van structurele veranderingen waardoor sekseverschil niet langer één van de pijlers van de maatschappelijke organisatie vormt en het doorbreken van beeldvorming in termen van mannelijkheid en vrouwelijkheid. (19.052)
  • Bracht in 1985 de Beleidsnota 'Combinatie ouderschap - betaalde arbeid' uit. Hierin staan voorstellen om de combinatie van de zorg voor jonge kinderen en het verrichten van betaalde arbeid te vergroten. Invoering van ouderschapsverlof en flexibilisering van de verlofperiode worden aangekondigd. (19.368)
  • Verdedigde in 1986 samen met staatssecretaris De Graaf in de Tweede Kamer de herziening van het stelsel van sociale zekerheid, met name waar het betrof de emancipatorische aspecten daarvan

als bewindspersoon (wetgeving) (3/4)
  • Bracht in 1983 samen met staatssecretaris Koning de Tweeverdienerswet (Stb. 690) tot stand, die een gelijke fiscale behandeling van mannen en vrouwen invoert. De wet leidt tot uitbreiding van de fiscale verzelfstandiging en sekse-neutrale toerekening van overige inkomensbestanddelen voor gehuwden. (18.121)
  • Bracht in 1985 samen met staatssecretaris De Graaf de Wet invoering gelijke behandeling van mannen en vrouwen in de AOW (Stb. 180) tot stand. Mannen en vrouwen hebben een zelfstandig recht op ouderdomspensioen vanaf de leeftijd van 65. Het recht van ongehuwd samenwonende bejaarden op AOW wordt echter niet gelijk aan dat van gehuwde bejaarden. (19.258)
  • Bracht in 1986 een wijziging (Stb. 147) van de Arbeidswet 1919 tot stand inzake het opheffen van het verbod van nachtarbeid door vrouwen in fabrieken of werkplaatsen. Het betreft een tijdelijke regeling, in afwachting van een nieuwe Arbeidstijdenwet. Hiermee worden belemmeringen voor arbeidsparticipatie door vrouwen weggenomen. Het wetsvoorstel was in 1981 ingediend door minister Albeda. (17.038)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/5)
  • Sprak zich in 1978 uit voor toekomstige samenwerking van de VVD met de PvdA
  • Had een vrij moeizaam contact met haar fractievoorzitter Rietkerk
  • Zag in 1981 af van een kandidatuur voor de Tweede Kamer vanwege de bezwaren die haar partij had tegen het verlenen van het kiesrecht aan buitenlanders in Nederland bij de gemeenteraadsverkiezingen

uit de privésfeer (3/5)
  • Haar grootmoeder was actief in de vrouwenbeweging
  • De liberale negentiende-eeuwse staatsman J. Kappeyne van de Coppello was een oudoom van haar vader
  • Haar vader was wethouder van Loenen en lid van Provinciale Staten van Utrecht

anekdotes en citaten
  • Gaf weinig om kleding en uiterlijk, wat Opzij-redactrice Ciska Dresselhuys de opmerking ontlokte: "Ze kleedt zich uit de Zak van Max" (de 'Zak van Max' was een bekende kledingsinzamelingsactie)
  • Hechtte erg aan goede omgangsvormen tussen collega-Kamerleden en bij de contacten met fractiemedewerkers

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
"Rooie Annelien" (bijnaam vanwege de kleur van haar haar en haar progressief-liberale opvattingen)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/8)
  • M. van der Kooij, "Annelien Kappeyne van de Coppello, strijdvaardig en eigenzinnig" (Loosdrecht, 2006)
  • W. Slagter, "Kappeyne van de Coppello, Annelien (1936-1990)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel VI (digitale versie)
  • Kees Kuiken, "Coppello, Annelien Kappeyne van de", in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland (digitale versie)
  • F. de Beaufort, "'Ik sta daar om aan te vallen'. Mr. Annelien Kappeyne van de Coppello in de Tweede Kamer", in: Jaarboek parlementaire geschiedenis 2020, 79-88
  • Staatscourant, 15 september 1989
  • Trouw, 24 februari 1990

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia
collectie-A. Kappeyne van de Coppello, Nationaal Archief

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.