Mr. M. (Maarten) de Niet Gzn.

foto Mr. M. (Maarten) de Niet Gzn.
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer

Integere en energieke bestuurder en Eerste Kamervoorzitter van hervormden huize, die zich als senator vooral bezighield met het buitenlands beleid. Stond daarbij vaak tegenover minister Luns, met name bij het Nieuw-Guineabeleid. Kende 'de Oost' uit een vooroorlogse periode als zendingsconsul. Was in de oorlog geïnterneerd in een Jappenkamp. Zette zich als burgemeester van Wageningen in voor versterking van de positie van de Landbouwhogeschool. Rechtlijnig denkend man die met een zware basstem enigszins bars zijn mening nooit onder stoelen of banken stak. Hij had opvallend weinig gevoel voor decorum en was afkerig van frivoliteiten.

PvdA
in de periode 1956-1977: lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK, voorzitter Eerste Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Maarten (Maarten)

geboorteplaats en -datum
Bodegraven, 16 maart 1904

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 25 juli 1979

2.

Partij/stroming

partij(en)
PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf juni 1949

3.

Hoofdfuncties/beroepen (8/12)

  • rijksinspecteur van het verkeer in Friesland, van 1937 tot 16 mei 1939
  • zendingsconsul in Nederlands-Indië, namens het Nederlandsch Bijbel-Genootschap, van 16 mei 1939 tot juni 1949
  • verlof in Nederland (eerste helft van 1946)
  • burgemeester van Wageningen, van 15 maart 1950 tot 1 april 1969
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 6 november 1956 tot 20 september 1960
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 18 oktober 1960 tot 20 september 1977
  • fractievoorzitter PvdA Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 5 maart 1968 tot 7 oktober 1968
  • voorzitter Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 16 september 1969 tot 18 september 1973 (benoemd bij K.B. van 21 juli 1969)

gevangenschap/internering
  • geïnterneerd te Meester Cornelis (Ned.-Indië), vanaf 14 mei 1942
  • geïnterneerd in gevangenis "Struiswijk" te Batavia, van 1942 tot februari 1944 (weigerde de eed van trouw aan het Japanse leger af te leggen en kreeg verzwaard regime)
  • geïnterneerd in kamp "Sukamiskin" te Bandoeng, vanaf februari 1944
  • geïnterneerd in mannenkamp "Tjihama IV", van februari 1944 tot augustus 1945

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/9)

  • vicevoorzitter Commissie Samenwerkende regionale organen gasvoorziening (SROG)
  • lid Gasadviescommissie, omstreeks 1967

afgeleide functies, presidia etc. (2/9)
  • voorzitter Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad, van 24 april 1970 tot 20 september 1977
  • lid Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa en West-Europese Unie, van 25 september 1973 tot 1 oktober 1977

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Was buitenland-woordvoerder van de PvdA in de Eerste Kamer. Hield zich ook bezig met binnenlandse zaken, financiën, defensie, justitie, volkshuisvesting en economische zaken.

opvallend stemgedrag (0/6)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/4)
  • Het kabinet-Beel overwoog in 1947 ernstig om hem als opvolger van Van Mook te benoemen tot gouverneur-generaal of luitenant-gouverneur-generaal
  • In 1965 leidde door hem gegeven inzage aan journalisten van aantekeningen die hij van overleg in de de Eerste Kamercommissie voor buitenlandse politiek had gemaakt, dat minister Luns enige tijd weigerde in de commissie te verschijnen
  • Er kwam een einde aan zijn voorzitterschap van de Eerste Kamer vanwege de benoeming van zijn partijgenoot Vondeling tot voorzitter van de Tweede Kamer

uit de privésfeer
  • Was gehuwd met een Engelse
  • Zijn vader was gemeenteraadslid in Bodegraven (1899-1905)

anekdotes en citaten
  • Toen minister-president Den Uyl hem bij zijn afscheid als voorzitter van de Senaat de versierselen behorende bij het Commandeurschap van de Nederlandse Leeuw wilde omhangen, mocht hij slechts het bijbehorende knoopje op het revers drukken.
  • De parlementen van Suriname en de Nederlandse Antillen boden hem en zijn vrouw een reisje naar de overzeese gebiedsdelen aan. Op norse toon sloeg De Niet dat aanbod af. Daar denken wij niet aan, zei hij. Daarvoor zijn onze verdiensten te gering.

verkiezingen
  • Werd in 1956, 1960, 1963, 1966 en 1971 gekozen door Groep IV: Zuid-Holland

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
M. Vonk, "Niet (Gz.), Maarten de (1904-1979)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 365

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.