Mr. J.F. (Jan) Glastra van Loon

foto Mr. J.F. (Jan) Glastra van Loon
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer

Staatssecretaris en senator van D'66 en ook enige tijd partijvoorzitter. Als rechtsfilosoof van grote faam en als politicus onafhankelijk en inspirerend denker van links-liberale snit. Was tijdens de bezetting leidinggevend in het studentenverzet. Werd met een artikel uit 1964 onbedoeld de geestelijk vader van de latere 'kroonjuwelen' van D'66: de gekozen minister-president en het (gematigde) districtenstelsel. Kwam als staatssecretaris van Justitie in het kabinet-Den Uyl in conflict met de ambtelijke top van het ministerie, waarna de minister (Van Agt) hem liet vallen. Een geluk bij een ongeluk voor D'66, want hij kreeg de tijd om met een onvoorwaardelijke persoonlijke inzet de partij, die op sterven na dood was, tot nieuw leven te wekken. Opgewekte wetenschapper, filosoof en vooraanstaande humanist.

D66
functie(s) in de periode 1973-1999: lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK, staatssecretaris, partijvoorzitter

Contentssopgave van deze pagina:


1.

Personal data

Surnames
Jan Frederik (Jan)

Place and date of birth
Batavia (Ned.-Indië), 16 March 1920

Place and date of death
's-Gravenhage, 22 October 2001

2.

Party/Movement

Party/Parties
  • D'66 (Democraten 1966), from June 1973 until 15 June 1985 (partijnaam gewijzigd)
  • D66 (Democraten 66)

3.

Main functions and occupations

  • buitengewoon hoogleraar rechtsfilosofie, Rijksuniversiteit Leiden, from October 1959 until 1 September 1961
  • hoogleraar inleiding rechtswetenschappen en rechtsfilosofie, Rijksuniversiteit Leiden, from 1 September 1961 until 16 March 1966
  • assistent-griffier vaste commissie voor Justitie, Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 1965 until 1966
  • rector ISS (Institute of Social Studies) te 's-Gravenhage, from 16 March 1966 until 13 June 1973
  • buitengewoon hoogleraar rechtsfilosofie, Rijksuniversiteit Leiden, from 1 September 1966 until 1 June 1973
  • staatssecretaris van Justitie (onder meer belast met vreemdelingenbeleid, kinderbescherming en privaatrecht), from 13 June 1973 until 27 May 1975
  • hoogleraar rechtsfilosofie, Universiteit van Amsterdam, from 1 June 1977 until 1 April 1985
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 16 September 1980 until 8 June 1999
  • fractievoorzitter D'66 Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 16 September 1980 until 3 December 1985

Responsibilities as statesecretary
  • Was als staatssecretaris belast met 1. de behandeling van zaken op het terrein van de hoofdafdeling privaatrecht; 2. de strafrechttoepassing; 3. de kinderbescherming; 4. het vreemdelingenbeleid; 5 - voorzover het ministerie van Justitie daarbij betrokken was - de grondwetsherziening; 6. zaken op het terrein van de afdeling gratie, de afdeling internationale rechtshulp, de afdeling kansspelen en het bureau notarissen.

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Other positions

  • voorzitter Stichting WIA
  • voorzitter Stichting Frieda te Breda, from 1999 until 2001

Derived functions
lid College van Senioren (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 16 September 1980 until 3 December 1985

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Hield zich in de Eerste Kamer vooral bezig met justitie. Voerde ook enkele keren het woord over wetsvoorstellen op het gebied van hoger onderwijs en studiefinanciering.

Dissenting voting behaviour (0/2)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


Policy-making activities as minister
  • Verleende in 1973 rechtspersoonlijkheid aan het COC
  • Was in 1975 samen met minister Boersma verantwoordelijk voor de regularisatiemaatregel illegale buitenlandse werknemers. Illegale werknemers konden onder bepaalde voorwaarden een verblijfvergunning krijgen. Voorwaarden waren onder meer het bezit van een paspoort, binnenkomst vóór 1 november 1973 en de betaling in 1974 van loonbelasting en sociale premies. (13.481)

8.

Miscellaneous

algemeen
  • Verving in juni 1974 de zieke minister Van Agt bij een deel van de behandeling in de Tweede Kamer van de zgn. anti-piratenwetjes (voorkoming van radio- en televisie-uitzendingen door stations buiten nationaal gebied)
  • Trad af als staatssecretaris nadat enkele interviews (op 14 mei met het "Algemeen Dagblad" en daarna met "Vrij Nederland" en "Het Parool") met hem tot een conflict met minister Van Agt hadden geleid. Hij had in die interviews kritiek geuit op de organisatie en ambtelijke leiding (onder wie secretaris-generaal Mulder) van het ministerie van Justitie. Aanleiding voor de kritiek waren verontrustende cijfers over het aantal gedetineerden dat vervroegd in vrijheid moest worden gesteld vanwege cellentekort. Minister Van Agt zegde op 20 mei 1975 het vertrouwen in hem op. De ministerraad stemde op 23 mei in met de voordracht tot ontslag en de partijleiding van D'66 op 27 mei.

Private life
  • Promoveerde bij prof. Langemeijer en was in Leiden diens opvolger als hoogleraar
  • Zijn eerste echtgenote was gemeenteraadslid in Leiden voor de VVD (1958-1959)
  • Zijn moeder was een kleindochter van de architect Pierre Cuypers

Campaign trail
  • In 1980 en 1981 gekozen door Groep IV: Zuid-Holland

Pseudonyms and nicknames
Jan Groen (schuilnaam als medewerker aan illegale bladen tijdens de tweede oorlog)

9.

Publications

Publications
  • T. van Verre, "Tonny van Verre ontmoet Jan Glastra van Loon" (Amersfoort, 1990)
  • Chr. de Vries, K. Schuyt (red.), "De open samenleving en haar vrienden: In discussie met Jan Glastra van Loon, Uitgegeven ter gelegenheid van de vijfenzeventigste verjaardag van J.F. Glastra van Loon" (Amsterdam, 1995)
  • K. Schuyt, "In memoriam J.F. Glastra van Loon", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2002, 124
  • Elsevier, 23 mei 1987
  • Ester Lammers, "Ik ben een zoeker en wil dat steeds blijven. In memoriam J.F. Glastra van Loon 1920-2001", Trouw, 23 oktober 2001
  • J.M. Bik, "Veelzijdig intellectueel. J. Glastra van Loon (1920-2001)", NRC Handelsblad, 23 oktober 2001

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.