Aanscherping gedragscode Europese commissarissen

.

De nieuwe gedragscode voor de leden van de Europese Commissie, die voorzitter Juncker in zijn toespraak over de Staat van de Unie had aangekondigd, is vandaag door de Commissie officieel goedgekeurd. Na raadpleging van het Europees Parlement treedt de nieuwe code vandaag in werking, hetgeen past in het voortdurende streven van voorzitter Juncker naar grotere transparantie sinds het begin van zijn mandaat.

De gemoderniseerde regels zetten de toon voor nieuwe ethische regels in Europa. Na het eerdere voorstel van de voorzitter om de “afkoelingsperiode” te verlengen van 18 maanden naar twee jaar voor voormalige commissarissen en naar drie jaar voor de voorzitter van de Commissie zorgt de nieuwe gedragscode voor duidelijkere regels, hogere ethische normen en meer transparantie in een aantal gebieden. Bovendien komt er ook een onafhankelijk ethisch comité met versterkte status - ter vervanging van het huidige ad hoc-comité - dat strenger gaat controleren en advies over ethische normen zal verstrekken.

De nieuwe gedragscode voor leden van de Commissie bevat onder meer de volgende verbeteringen:

• - 

  Werkzaamheden van voormalige commissarissen: In de nieuwe gedragscode wordt de "afkoelingsperiode" verlengd van 18 maanden naar twee jaar voor voormalige commissarissen en naar drie jaar voor de voorzitter van de Commissie. Tijdens deze afkoelingsperiode moeten voormalige leden van de Commissie, voordat zij een nieuwe functie aanvaarden, de Commissie hierover informeren, en gelden er beperkingen voor bepaalde activiteiten, zoals lobbyen bij leden of personeel van de Commissie.
• - 

  Belangenconflicten voorkomen: In de nieuwe gedragscode wordt voor het eerst gedefinieerd wat een "belangenconflict" is en wordt bepaald dat commissarissen niet alleen belangenconflicten moeten vermijden, maar ook situaties die de schijn daarvan zouden kunnen wekken. Wanneer voormalige commissarissen willen gaan werken op gebieden die verband houden met hun voormalige portefeuilles, moeten zij eerst een onafhankelijk ethisch comité raadplegen. Voortaan worden zowel de besluiten van de Commissie als de adviezen van het ethisch comité over deze besluiten openbaar gemaakt.
• - 

  Financiële belangen: Er komen ook strengere regels voor de financiële belangen van commissarissen. Alle investeringen boven de 10 000 euro moeten zij opgeven, ongeacht of er sprake zou kunnen zijn van een belangenconflict. In het geval van een belangenconflict als gevolg van bepaalde activa van commissarissen, kan de voorzitter verzoeken deze af te stoten of in een "blind trust" te plaatsen. Commissarissen moeten hun verklaring aan het begin van elk jaar bijwerken, net als momenteel al het geval is.
• - 

  Transparantie en verantwoording: Commissarissen zijn de beste ambassadeurs van de Europese Unie in de lidstaten en elders in de wereld. Om die reden moedigt voorzitter Juncker hen aan te blijven reizen. Maar dat moeten zij wel zo kosteneffectief mogelijk doen. Elke twee maanden worden de reiskosten van alle commissarissen openbaar gemaakt. De eerste publicatie hiervan is gepland voor eind februari 2018.
• - 

  De regels handhaven: Bij de toepassing van de gedragscode worden de commissarissen bijgestaan door een nieuw en daadkrachtiger onafhankelijk ethisch comité, dat advies kan geven over alle ethische kwesties en aanbevelingen kan doen in verband met de gedragscode. Bij een inbreuk op de gedragscode die niet ernstig genoeg is om het Hof van Justitie in te schakelen, kan de Commissie een berisping geven en deze openbaar maken. Dit is een nieuwe mogelijkheid die onlangs door de Commissie-Juncker is benut en die nu in de nieuwe regels wordt vastgelegd.
• - 

  Commissieleden toestaan als kandidaat deel te nemen aan Europese verkiezingen zonder dat zij hun taken hoeven neer te leggen: Het voorstel van Commissievoorzitter Juncker van november 2016 is ook onderdeel van de versterkte gedragscode en treedt in werking zodra het Europees Parlement zijn goedkeuring heeft gehecht aan de geactualiseerde kaderovereenkomst tussen het Europees Parlement en de Commissie. De stemming in het Europees Parlement is gepland voor 7 februari.

Volgende stappen:

De nieuwe gedragscode treedt vandaag in werking en geldt voor alle huidige leden van de Commissie-Juncker. Naar verwachting zal het Europees Parlement op 7 februari instemmen met de nieuwe bepalingen op grond waarvan commissarissen kunnen deelnemen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement, zonder dat zij hun taken hoeven neer te leggen. Eind februari 2018 zal de Commissie voor het eerst informatie over de kosten van dienstreizen van alle commissarissen publiceren.

Ten slotte zal de Commissie met het oog op transparantie en verantwoording jaarlijks een verslag over de toepassing van de gedragscode publiceren.

Meer informatie:

• - 

  Gedragscode voor commissarissen (2018)
• - 

  Tekst van artikel 245
• - 

  Gedragscode voor commissarissen (2011)
• - 

  Persbericht over de brief van voorzitter Juncker aan voorzitter Schultz over zowel de afkoelingsperiode als de EP-verkiezingscampagnes
• - 

  Toespraak over de staat van de Unie, 13 september 2017

IP/18/504