Subsidies voor Nederland
De Europese Unie biedt vele subsidiemogelijkheden aan haar lidstaten. In 2018 wordt zo'n 37 procent van het budget van de Unie besteed aan landbouwsubsidies en zo'n 34,7 procent gaat naar structurele acties voor het verbeteren van economie en sociale samenhang in het kader van het regionaal beleid.
De grootste bijdragen van de Europese Unie aan Nederland kwamen uit landbouwsubsidies en fondsen voor regionale ontwikkeling.
Inhoudsopgave van deze pagina:
Jaarlijks in de maand januari of februari publiceert de Algemene Rekenkamer zijn EU-trendrapport. Daarin wordt een overzicht gegeven van de inkomsten en uitgaven van de Europese Unie t/m het twee jaar daarvoor.
Landbouwsubsidies
Met de landbouwsubsidies streeft de Europese Unie naar:
-
-het verhogen van de productiviteit van landbouwbedrijven
-
-het verzekeren van het inkomen van agrariërs
-
-het verzekeren van de voedselvoorziening van de Gemeenschap
-
-het bevorderen van redelijke consumentenprijzen
Subsidies uit het structuurbeleid
Tot 2007 hadden deze subsidies betrekking op de beleidsterreinen landbouw en plattelandsontwikkeling, regionaal beleid, werkgelegenheid en visserij. Met ingang van 2007 vallen de beleidsterreinen landbouw en visserij hierbuiten. Bovendien valt deze categorie subsidies sinds 2007 onder de noemer 'Duurzame groei'.
De bijdragen van de Europese Unie zijn bedoeld om de onderlinge verschillen binnen Europa te verkleinen en de sociale en economische structuur van verschillende gebieden te versterken.
De middelen die Nederland ontvangt in het kader van het structuurbeleid vloeien voort uit het regionale beleid voor 2014-2020. Uitgaven aan dit beleid zijn voornamelijk bedoeld voor het geven van een impuls aan plattelandsgebieden in Nederland, zoals Flevoland, en Oost- en Noord-Nederland. De impuls moet ervoor zorgen dat deze gebieden achterstand inlopen in termen van economische activiteiten, werkgelegenheid en sociale cohesie.
Subsidies voor onderzoek en ontwikkeling
Om onderzoek en ontwikkeling te stimuleren is in 2014 het subsidieprogramma Horizon 2020 van start gegaan, als opvolger van het Zevende kaderprogramma voor onderzoek. Ook programma's als COSME (mkb) en Connecting Europe (internationale netwerken) gingen in 2014 van start. Nederland besteedt ongeveer 29% van zijn EU-gelden aan onderzoek en ontwikkeling; dat is fors meer dan het EU-gemiddelde van 8%.
De steun die een lidstaat ontvangt uit de EU kan worden opgedeeld in een aantal gebieden. De Algemene Rekenkamer hanteert hierbij de indeling die ook door de Europese Commissie wordt gehanteerd in het kader van het meerjarig financieel kader 2014-2020.
Zie onderstaande tabel voor een overzicht van de Nederlandse subsidie-inkomsten.
Totaaloverzicht van door Nederland ontvangen subsidies in de begrotingsperiode 2014-2020 in miljoenen euro's
Inkomstenpost |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Slimme en inclusieve groei (o.a. onderzoek en innovatie, trans-Europese netwerken, sociaal beleid, regionaal beleid) |
780,0 |
1158,9 |
1086,0 |
nnb |
nnb |
nnb |
nnb |
Duurzame groei: natuurlijke hulpbronnen (o.a. landbouwbeleid, visserijbeleid, plattelandsontwikkeling en milieumaatregelen) |
974,6 |
915,3 |
871,8 |
nnb |
nnb |
nnb |
nnb |
Veiligheid en burgerschap (o.a. JBZ-beleid, grensbewaking, immigratie- en asielbeleid, volksgezondheid, jeugd en cultuur) |
164,0 |
186,6 |
227,0 |
nnb |
nnb |
nnb |
nnb |
Administratie (o.a. kosten voor Europese instellingen en pensioenen) |
95,8 |
98,4 |
104,1 |
nnb |
nnb |
nnb |
nnb |
Totaal ontvangsten |
2014,4 |
2359,2 |
2289,0 |
nnb |
nnb |
nnb |
nnb |
Netto afdracht (totale ontvangsten - totale afdrachten) |
6358,3 |
5587,9 |
2629,3 |
nnb |
nnb |
nnb |
nnb |
nnb = nog niet bekend
Bron: website van de Europese Commissie.
Totaaloverzicht van door Nederland ontvangen subsidies in de begrotingsperiode 2007-2014 in miljoenen euro's
Gedurende deze periode hanteerde de Europese Unie - op de post administratie na - een andere postenindeling, waardoor de genoemde bedragen niet goed te vergelijken zijn met de bedragen over de periode 2015-2020.
Inkomstenpost |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Natuurlijke hulpbronnen |
1211,3 |
963,6 |
1013,0 |
1119,9 |
940,4 |
1045,8 |
954,1 |
Duurzame groei |
590,7 |
1171,3 |
688,5 |
791,4 |
885,8 |
825,6 |
1054,0 |
Burgerschap, vrijheid, veiligheid en recht |
36,8 |
49,1 |
61,8 |
147,4 |
149 |
145,5 |
163,5 |
Administratie |
77,7 |
83,0 |
86,2 |
87,4 |
89,1 |
95,7 |
92,5 |
Totaal ontvangsten |
1916,4 |
2267,0 |
1849,5 |
2146,1 |
2064,3 |
2123,6 |
2264,1 |
Netto afdracht (totale ontvangsten - totale afdrachten) |
4386,4 |
4401,7 |
1487,5 |
3467,5 |
3804,6 |
3956,6 |
4288,0 |
Bron: website EU-verantwoording.nl van de Algemene Rekenkamer.