CHU
functie(s) in de periode 1958-1963: minister, lid Raad van State, voorzitter SER
Personalia
voornamen (roepnaam)
Jan Willem (Jan)
wijziging in naam en/of titulatuur
- J.W. de Pous, tot 1 januari 1961
- Drs. J.W. de Pous, van 1 januari 1961 tot 24 november 1977 (na inwerkingtreding van de Wet op het Wetenschappelijk Onderwijs)
- Dr. J.W. de Pous, vanaf 24 november 1977 (nadat aan hem door de Katholieke Hogeschool te Tilburg een eredoctoraat was verleend)
geboorteplaats en -datum
Aalsmeer, 23 januari 1920
overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 6 januari 1996
Partij/stroming
partij(en)
- CHU (Christelijk-Historische Unie), tot 11 oktober 1980
- CDA (Christen-Democratisch Appèl), vanaf 11 oktober 1980
Hoofdfuncties/beroepen (5/7)
- secretaris VPCW (Verbond van Protestants-Christelijke Werkgevers in Nederland), van 1 november 1949 tot 1 januari 1953
- lector theoretische economie, Vrije Universiteit te Amsterdam, van 1 januari 1953 tot 1 december 1958
- lid Raad van State, van 1 december 1958 tot 19 mei 1959 (benoemd bij K.B. van 28 oktober 1958)
- minister van Economische Zaken, van 19 mei 1959 tot 24 juli 1963
- voorzitter SER (Sociaal-Economische Raad), van 1 mei 1964 tot 1 februari 1985
U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.
Partijpolitieke functies
In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.
Nevenfuncties (4/32)
- lid en plaatsvervangend voorzitter Algemene Energie Raad, van 1979 tot 1985
- lid Beleggingscommissie Pensioenfonds voor Gezondheid, Geestelijke en Maatschappelijke Belangen, van 1979 tot 1981
- voorzitter COTG (Centraal Orgaan Tarieven Gezondheidszorg), van 1 september 1981 tot 1 februari 1985
- vicevoorzitter Beleggingscommissie Pensioenfonds voor Gezondheid, Geestelijke en Maatschappelijke Belangen, van 1981 tot 1 februari 1985
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
Opleiding
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
Activiteiten
als bewindspersoon (beleidsmatig) (5/6)
- Voerde een politiek van prijsstabilisatie door te bepalen dat de loonstijgingen slecht beperkt in de prijzen mochten worden doorgevoerd. Hierover ontstond in 1960 een conflict in de bouwsector toen bouwondernemers zich daartegen verzetten.
- Antwoordde in 1960 op vragen van het PvdA-Kamerlid Posthumus (na opmerkingen in de Belgische Senaat) dat er aanwijzingen waren voor de aanwezigheid van aardgasvelden in Groningen (aanhangsel Handelingen TK, 3.023)
- Bracht in 1960 de Zevende industrialisatienota uit, die voor het belangrijkste deel aan regionale industrialisatie is gewijd. Gestreefd wordt naar betere spreiding van industrievestiging. Daartoe zal een stimuleringsbeleid worden gevoerd via een premie- en prijsreductieregeling en daarnaast wordt gewerkt aan verbetering van de infrastructuur. (6.100-X, nr.8)
- Bracht in 1962 de Nota inzake het aardgas uit en was verantwoordelijk voor de oprichting van de Nederlandse Gasunie. De winning van aardgas wordt in handen gebracht van de Staatsmijnen, Shell en Esso, waarbij het gewonnen aardgas verkocht wordt aan de Gasunie. De minister van Economische Zaken kan prijzen en tarieven goedkeuren en kan bepalen voor welke doeleinden het gas wordt ingezet. De Nederlandse Gasunie moet de gehele gasvoorziening in Nederland gaan verzorgen. (6.767)
- Bracht in 1963 de Achtste industrialisatienota uit, waarin voor het eerste een hoofdstuk aan economische groei was gewijd. Versterking van de economische structuur ter behoud van de Nederlandse concurrentiepositie wordt een belangrijke doelstelling. Onderzoek en investeringen via de aardgasbaten moeten daaraan bijdragen. (7.169)
als bewindspersoon (wetgeving) (5/8)
- Bracht in 1962 samen met minister Marijnen de In- en Uitvoerwet (Stb. 295) tot stand. Deze gaat uit van het beginsel van vrijheid van internationale handel, waarvan slechts bij uitzondering en bij bepaalde goederen (via een AMvB) van mag worden afgeweken. (6.178)
- Bracht in 1962 samen met minister Marijnen de Hamsterwet (Stb. 542) tot stand, die de regering de mogelijkheid biedt om in buitengewone omstandigheden hamsteren tegen te gaan. (6.777)
- Bracht in 1962 een wet tot goedkeuring van de op 25 juli 1961 te Brussel gesloten overeenkomst met Euratom betreffende de vestiging te Petten van een inrichting van het gemeenschappelijk centrum voor onderzoek op het gebied van de kernenergie. Naast het sinds 1958 in Petten gevestigde Reactor Centrum Nederland werd daardoor een nucleair onderzoekscentrum voor Euratom in Petten gevestigd en werd de hoge-flux-reactor overgedragen aan Euratom. (6.593)
- Bracht in 1963 samen met de ministers Cals en Veldkamp de Kernenergiewet (Stb. 82) tot stand. Deze wet moet een gecoördineerd stimuleren door de overheid van het gebruik van kernenergie mogelijk maken. Daarnaast zijn regels opgenomen die het gevaar dat is verbonden aan het werken met radioactieve stoffen en ioniserende stralen uitzendende apparaten moet voorkomen. De handel in splijtstoffen en in radioactief materiaal wordt aan vergunningen gebonden. Er komt een Kernenergieraad. (5.861)
- Bracht in 1963 samen met minister Cals wetten tot stand over goedkeuring van verdragen inzake de oprichting van de Europese Organisatie voor de ontwikkeling en de vervaardiging van dragers voor ruimtevoertuigen en een Europese Organisatie voor ruimteonderzoek (7.058 & 7.061)
U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.
Wetenswaardigheden
algemeen
- Bood in 1962 als minister van Financiën ad interim de Rijksbegroting 1963 aan de Tweede Kamer aan, omdat Zijlstra een vergadering van de Internationale Bank te Washington bijwoonde
- In 1970 eisten NVV en NKV het aftreden van De Pous als voorzitter van de SER wegens zijn vele commissariaten
uit de privésfeer
- Hij was kleurenblind
- Was in 1943-1945 hoofdverspreider in de Haarlemmermeer van het illegale blad "Trouw"
- Werd in 1952 lector aan de VU als (waarnemend) opvolger van Jelle Zijlstra
- Weigerde in 1967 een benoeming tot hoogleraar
anekdotes en citaten
- Toen zijn jongste dochter Anneke werd geboren, was hij de eerste sinds honderd jaar die door de vicevoorzitter van de Raad van State werd gelukgewenst met de geboorte van een kind.
niet-aanvaarde politieke functies
- minister van Economische Zaken, oktober 1966 (tijdens formatie-Zijlstra)
- minister van Economische Zaken, maart 1967 (tijdens formatie-Biesheuvel)
- informateur, april 1973 (samen met Van Agt; geweigerd)
pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
- Paul (schuilnaam tijdens Tweede Wereldoorlog)
- Jan Compromis (bijnaam als voorzitter SER)
Publicaties van/over
literatuur/documentatie (6/8)
- Harry van Seumeren, "De Pous wàs de Sociaal-Economische Raad", De Volkskrant, 8 december 1984
- "Dr. J.W. de Pous 1920-1996", Trouw, 8 januari 1996
- Harry van Seumeren, "Zonder De Pous was de SER al lang ter ziele geweest", De Volkskrant, 9 januari 1996
- G.C. van Dam, "De Pous: een toegewijd man", Trouw, 11 januari 1996
- H. van Spanning, "Jan Willem de Pous (1920-1996). Boegbeeld van de overlegeconomie, in: P.E. Werkman en R.E. van der Woude (ed.), "Geloof in eigen zaak. Markante protestantse werkgevers in de negentiende en twintigste eeuw" (2006), 471
- Wie is dat? 1956
In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.
Familie/gezin
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.
