Prins (prins Willem van Oranje) Willem I , graaf van Nassau, prins van Oranje

foto Prins (prins Willem van Oranje) Willem I , graaf van Nassau, prins van Oranje
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)

'De Vader des Vaderlands', ook wel 'Willem de Zwijger'. Duitse prins uit Dillenburg uit een luthers geslacht, die aan het hof van de landvoogdes een katholieke opvoeding kreeg. Door erfenis en huwelijk breidden zijn bezittingen uit en werd hij prins van Orange. Gunsteling van de keizer en in 1559 stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht. Ontpopte zich echter als leider van het adellijke verzet en was voorstander van meer godsdienstvrijheid in de Nederlanden. Na overgang tot het protestantisme leidde hij de (militaire) opstand tegen de Katholieke (Spaanse) machthebbers. Drong echter wel steeds aan op tolerantie op godsdienstig gebied. Na in 1580 door Filips II in de ban te zijn gedaan vogelvrij. Overleefde in 1582 een aanslag in Antwerpen, maar werd in juli 1584 in Delft doodgeschoten.

in de periode 1559-1584: historische figuren

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

wijziging in naam en/of titulatuur
prins Wilhelm

geboorteplaats en -datum
Dillenburg, 24 april 1533

overlijdensplaats en -datum
Delft, 10 juli 1584 (vermoord)

plaats en datum bijzetting
Delft, 3 augustus 1584

2.

Hoofdfuncties/beroepen (4/16)

  • ruwaard (stadhouder) van Brabant, vanaf 1577
  • luitenant-Gouverneur-Generaal van de Nederlanden, vanaf 1578
  • leider van de "Unie van Utrecht", vanaf 1579
  • stadhouder van Friesland, vanaf 1580

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

3.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

4.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/13)
  • In een door de hofprediker Villiers in 1580 geschreven Apologie verdedigde hij het recht op opstand tegen een vorst, die zich als tiran gedroeg
  • Werd op 10 juli 1584 in het Prinsenhof in Delft door pistoolschoten vermoord. De dader was François Guyon (Balthasar Gerards).
  • Na zijn dood werd in de Nieuwe Kerk in Delft een door Hendrick de Keyser ontworpen praalgraf gebouwd (gereedgekomen in 1621)

uit de privésfeer
  • Opvoeding in het R.K.-geloof onder toezicht van landvoogdes Maria van Hongarije vanaf augustus 1544 te Breda en Brussel
  • Zijn tweede echtgenote, Anna van Saksen, was protestants. Het huwelijk stuitte op bezwaren van kardinaal Granvelle, adviseur van landvoogdes Margaretha van Parma. Vanwege krankzinnigheid werd zij omstreeks 1571 opgesloten in Slot Beilstein.

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
  • 'Willem de Zwijger'
  • 'de Vader des Vaderlands'

predicaten/adellijke titels (3/14)
  • baron van Breda
  • baron van Diest
  • baron van Cuyk

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

5.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/13)
  • K.W. Swart, A. Duke en R.P. Fagel, "Willem van Oranje en de Nederlandse Opstand 1572-1584" (1994)
  • A.P. Bijl, "Een Prince van Oraengien: portret van Willem van Oranje" (1995)
  • K.W. Swart, "Willem de Zwijger", in: C.A. Tamse (red.), "Nassau en Oranje in de Nederlandse geschiedenis" (Utrecht, 1996)
  • "Inventarisatie van de correspondentie van prins Willem I van Oranje" (R.G.P.)
  • L.P. Gachard, "Correspondance de Guillaume le Taciturne" (6 dln., 1850-1866)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, dl. I

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

6.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

7.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.