Prof.Mr. J. Valckenaer

foto Prof.Mr. J. Valckenaer
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)

Friese jurist, diplomaat en vooraanstaande patriot. Werd op zeer jonge leeftijd hoogleraar in Franeker, en vervolgde zijn relatief korte academische loopbaan in Utrecht en (na 1795) nog één jaar in Leiden. Vestigde zich na de Pruisische inval van 1787 in Frankrijk, waar hij jarenlang een weinig verheffende vete met Van Beyma uitvocht om het leiderschap van de patriotse vluchtelingengemeenschap. Was korte tijd lid van de Eerste Nationale Vergadering, en vervolgens diplomaat in Madrid, Parijs en Berlijn voor de Bataafsche Republiek en Lodewijk Napoleon. Zijn politieke rol was daarna uitgespeeld. Goede vriend van de dichter Willem Bilderdijk.

in de periode 1796: lid Eerste Nationale Vergadering

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Johan

geboorteplaats en -datum
Franeker, 12 januari 1759

overlijdensplaats en -datum
Bennebroek, 25 januari 1821

2.

Partij/stroming

stroming(en)
Republikein (in de Nationale Vergadering)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (6/15)

  • hoogleraar rechtsgeleerdheid, Hogeschool te Franeker, van november 1781 tot 16 mei 1787
  • hoogleraar rechtsgeleerdheid, Hogeschool te Leiden, van 4 maart 1795 tot 8 februari 1796
  • buitengewoon ambassadeur te Madrid, van 21 maart 1799 tot 30 juni 1801
  • Pruisisch gevolmachtigde te Parijs op 16 juni 1810
  • adviseur van koning Lodewijk, vanaf 1807 (vooral op het gebied van de financiële politiek)
  • belast met het voeren van onderhandelingen met Napoleon, van 1810 tot juli 1811

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/6)

  • voorzitter derde klasse van het Koninklijk Instituut, vanaf 1808
  • lid commissie tot rapportage over het openbaar onderwijs, vanaf 15 augustus 1808

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/13)
  • Had een grote invloed aan het Spaanse Hof; in zijn hoedanigheid van buitengewoon gezant in Spanje sloot hij in juni 1797 het tractaat van San Ildefonso
  • Zijn kansen op een terugkeer in het Bataafse landsbestuur na 1800 werden beperkt door zijn aversie tegen Napoleon; met name de Franse minister van Buitenlandse Zaken Talleyrand moest niets van hem weten
  • Door een naamsverwisseling werd hij aangezien als het hoofd van een opstand in 1813 te Alphen ten gunste van Oranje. Hij werd op 25 april gearresteerd, in de staatsgevangenis te Amsterdam gevangen gezet, en, nadat de vergissing was ingezien, op 29 april 1813 vrijgelaten.

uit de privésfeer
  • Hij had een uitgebreide consultatieve rechtspraktijk te Noordwijk op huize Dijkenburg
  • Zijn vader was hoogleraar Grieks en vaderlandse geschiedenis in Franeker en Leiden
  • Onderhield een levenslange vriendschap met Herman Willem Daendels; was tevens goed bevriend met de dichter Willem Bilderdijk

niet-aanvaarde politieke functies
  • lid Uitvoerend Bewind in mei 1800

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

7.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden, deel XI, 2
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IV, 1509
  • J.A. Sillem, "Het leven van mr. Johan Valckenaer 1759-1821" (2 delen, 1883)
  • Busken Huet, "Mr. Johan Valckenaer", in: Litterarische fantasien", deel 18 (1883)
  • J. Rosendaal, "Bataven. Nederlandse vluchtelingen in Frankrijk 1787-1795" (2003)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

8.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

9.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.