Tweede Kamerverkiezingen 1972

Het politieke beeld veranderde door de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen van 29 november 1972 drastisch. KVP en CHU verloren flink (elf zetels), waar PvdA en VVD wonnen. De PvdA bleef met Joop den Uyl als lijsttrekker de grootste. Hans Wiegel leidde de VVD naar zes zetels winst. Winnaar was ook de PPR, die vijf zetels won. Ter rechterzijde won de Boerenpartij twee zetels en behaalde de conservatief-katholieke RKPN één zetel.

De verkiezingen waren nodig door de val van het Kabinet-Biesheuvel I. Centrumrechts behield een krappe meerderheid, maar door het verlies van DS'70 was terugkeer van een kabinet-Biesheuvel vrijwel uitgesloten. Lange tijd was er sprake van een impasse, maar uiteindelijk formeerden PvdA, KVP, ARP, PPR en D66 het Kabinet Den Uyl. Bij deze verkiezingen hadden voor het eerst ook 18- tot 21-jarigen stemrecht.

1. Uitslag

In onderstaande tabel is de verkiezingsuitslag in aantal zetels opgenomen. Neem contact op met de redactie van PDC voor een overzicht van het aantal stemmen (ook in %) per partij.

partij	zetels 1972	zetels 1971	winst/verlies
PvdA	43	39	+4
KVP	27	35	-8
VVD	22	16	+6
ARP	14	13	+1
PPR	7	2	+5
CHU	7	10	-3
CPN	7	6	+1
D'66	6	11	-5
DS'70	6	8	-2
SGP	3	3	0
Boerenpartij	3	1	+2
GPV	2	2	0
PSP	2	2	0
RKPN	1	0	+1

Onderstaande partijen deden mee aan de verkiezingen, maar hebben in 1972 geen zetels behaald.

Partij
Democratische Middenstandspartij
NMP
Lijst-Stam
Partij van het Recht
Anti-Woningnood Actie
Nieuwe Roomse Partij

2. Kerngegevens

In onderstaande tabel zijn de kerngegevens van de verkiezingen in 1972 opgenomen.

Tweede Kamerverkiezingen 1972
verkiezingsdatum	29 november
aantal uitgebrachte stemmen	7.445.287
opkomstpercentage	83,5
aantal deelnemende partijen	20
aantal partijen dat zetel behaalde	14

3. Lijsttrekkers en verkiezingsprogramma's

In onderstaande tabel is per partij aangegeven wie de lijsttrekker was en met welk verkiezingsprogramma een partij mee heeft gedaan aan de verkiezingen.

Partij	Lijsttrekker	Verkiezingsprogramma
PvdA	Joop Den Uyl	Keerpunt 1972. Regeerakkoord van de progressieve drie.
KVP	Frans Andriessen	Schets van beleid voor 1973 en volgende jaren.
VVD	Hans Wiegel	De VVD belooft niet meer dan mogelijk is
ARP	Barend Biesheuvel	Schets van beleid voor 1973 en volgende jaren.
PPR	Bas de Gaay Fortman	Keerpunt 1972. Regeerakkoord van de progressieve drie.
CHU	Arnod Tilanus	Schets van beleid voor 1973 en volgende jaren.
CPN	Fré Meis, Marcus Bakker	Verkiezingsprogramma 1972*
D'66	Hans van Mierlo	Keerpunt 1972. Regeerakkoord van de progressieve drie.
DS'70	Wim Drees jr.	Werkprogramma.
SGP	Hette Abma	Verkiezingsprogramma 1972*
Boerenpartij	Hendrik Koekoek	Wat de Boeren-Partij wil
GPV	Piet Jongeling	De weg uit de chaos.
PSP	Bram van der Lek	Naar een nieuwe, rechtvaardiger maatschappij.
RKPN	Klaas Beuker	Partijprogramma Rooms Katholieke Partij Nederland.

*

(nog) niet beschikbaar

Gekozenen

Neem contact op met de redactie van PDC voor een overzicht van de gekozen Kamerleden.

4. Achtergrond verkiezingen

Polygoon-journaal over verkiezingsstrijd

Meer over

Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.