Op dinsdag 29 mei 2007 kozen de Provinciale Staten, die op 7 maart 2007 zelf nieuw waren gekozen, een nieuwe Eerste Kamer. De coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie haalden dankzij de winst van de ChristenUnie ook in de senaat een meerderheid. Door lijstverbindingen haalden SGP (verbonden met CDA en ChristenUnie) en D66 (verbonden met VVD en OSF) een iets gunstiger resultaat dan op 7 maart was voorzien.
De Partij voor de Vrijheid deed niet mee aan de Statenverkiezingen en kwam dus niet in de Eerste Kamer. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2006 haalde de partij van Geert Wilders nog 9 van de 150 Tweede Kamerzetels.
Inhoud
Achtergrond
Bij de Eerste Kamerverkiezingen van 2007 kwam de Partij voor de Dieren voor het eerst in de Eerste Kamer. Opvallende nieuwe senatoren waren de oud-ministers Loek Hermans (VVD) en Klaas de Vries (PvdA). Andere bekende nieuwelingen waren voormalig Shell-topman Rein Willems (CDA) en advocate Britta Böhler (GroenLinks).
CDA, PvdA en ChristenUnie kregen in 2007 voldoende leden in de Provinciale Staten om bij de Eerste Kamerverkiezingen hun meerderheid te behouden. Dat bleek uit de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen. De op 7 maart gekozen Statenleden kozen op 29 mei 2007 een nieuwe Eerste Kamer.
Partijen, kandidaten en uitslag
| Partij | Lijsttrekker | 2007 | 2003 | Verschil |
|---|---|---|---|---|
| CDA | Jos Werner | 21 | 23 | -2 |
| VVD | Uri Rosenthal | 14 | 15 | -1 |
| PvdA | Han Noten | 14 | 19 | -5 |
| SP | Tiny Kox | 12 | 4 | +8 |
| ChristenUnie | Egbert Schuurman | 4 | 2 | +2 |
| GroenLinks | Tof Thissen | 4 | 5 | -1 |
| SGP | Gerrit Holdijk | 2 | 2 | 0 |
| PvdD | Niko Koffeman | 1 | 0 | +1 |
| D66 | Gerard Schouw | 2 | 3 | -1 |
| OSF | Henk ten Hoeve | 1 | 1 | 0 |
De hoogste nieuwkomers die uiteindelijk ook tot Kamerlid werden gekozen, waren:
| Kandidaat | Partij | Positie kandidatenlijst |
|---|---|---|
| Rein Willems | CDA | 6 |
| Loek Hermans | VVD | 3 |
| Klaas de Vries | PvdA | 3 |
| Geert Reuten | SP | 4 |
| Remmelt de Boer | ChristenUnie | 2 |
| Britta Böhler | GroenLinks | 2 |
| Niko Koffeman | PvdD | 1 |
Opvallende nieuwe namen op de CDA-kandidatenlijst voor de Eerste Kamer waren oud-topman Rein Willems van Shell Nederland, oud-Commissaris van de Koningin Jan Hendrikx (nummer 7) van Overijssel en oud-Tweede Kamerlid Hans Hillen (nummer 15).
De PvdA schoof het lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid Pauline Meurs (nummer 7) en oud-Tweede Kamerlid (en burgemeester van Naarden) Peter Rehwinkel (nummer 8) als nieuwkomers naar voren. Het PvdA-congres zette Klaas de Vries op de derde plaats op de PvdA-lijst. Het partijbestuur had hem op een onverkiesbare 23ste plaats willen zetten.
Nieuwelingen bij de VVD waren oud-minister Loek Hermans en generaal-majoor b.d. Frank van Kappen (nummer 9), een expert op het gebied van vredesmissies. Op de VVD-lijst stond ook oud-Tweede Kamerlid Pieter Hofstra (nummer 13).
Bij GroenLinks was advocate Britta Böhler de meest opvallende naam op de lijst.
Een aantal bekende senatoren keerde na de verkiezingen niet terug. Het waren onder anderen oud-staatssecretaris Dick Dees (VVD), de vroegere directeur van het wetenschappelijk instituut van het CDA, Jos van Gennip, de oud-Tweede Kamerleden Erik Jurgens (PvdA), Hannie van Leeuwen (CDA) en Bert Middel (PvdA), oud-minister Ed van Thijn (PvdA) en de (oud)-fractievoorzitters Diana de Wolf (GroenLinks), Nicoline van den Broek-Laman Trip (VVD) en Eddy Schuyer (D66).
Effect lijstencombinaties en restzetels
Aan de verkiezingen deden de volgende 3 lijstencombinaties mee:
- CDA, ChristenUnie en SGP
- VVD, D66 en de Onafhankelijke Senaatsfractie
- GroenLinks en de Partij voor de Dieren
Bij de zetelverdeling zijn eerst de volle zetels verdeeld, dat wil zeggen het aantal malen dat de lijsten of lijstencombinaties de kiesdeler hebben gehaald. Dit leverde de volgende verdeling van de eerste 73 zetels op:
| lijst(encombinatie) | volle zetels |
|---|---|
| CDA, ChristenUnie, SGP | 26 |
| VVD, D66, OSF | 17 |
| GroenLinks, PvdD | 5 |
| PvdA | 14 |
| SP | 11 |
In dit stadium van de zetelverdeling leverde de lijstverbinding met de VVD en de OSF D66 een extra, tweede zetel op. Vervolgens waren er nog 2 restzetels te verdelen:
- de eerste restzetel ging naar de lijstencombinatie van CDA, ChristenUnie en SGP. De SGP profiteerde hiervan en haalde een extra, tweede zetel;
- de tweede restzetel ging naar de SP, dat hierdoor een extra, twaalfde zetel haalde.
Als er geen enkele lijstencombinatie aan de verkiezingen had deelgenomen, zouden de SGP en D66 allebei een zetel minder hebben gehaald en de VVD en de PvdA allebei een zetel meer.
Stemwaarden
Bij de verkiezing van de Eerste Kamer wordt rekening gehouden met het aantal inwoners van iedere provincie. Dit gebeurt door middel van stemwaarden. Een stemwaarde is het inwonertal van een provincie gedeeld door het honderdvoud van het aantal Provinciale Statenleden in die provincie.
Voor de vaststelling van de uitslag wordt de stem van een Statenlid uit een provincie vermenigvuldigd met de stemwaarde van die betreffende provincie. De uitslag wordt vervolgens berekend op basis van de aantallen berekende stemmen.
Voor de Eerste Kamerverkiezingen van 2007 had de Kiesraad de volgende stemwaarden vastgesteld:
| Provincie | Aantal inwoners | Aantal Statenleden | Stemwaarde |
|---|---|---|---|
| Groningen | 573.923 | 43 | 133 |
| Fryslân | 642.169 | 43 | 149 |
| Drenthe | 485.986 | 41 | 119 |
| Overijssel | 1.116.402 | 47 | 238 |
| Flevoland | 374.394 | 39 | 96 |
| Gelderland | 1.978.688 | 53 | 373 |
| Utrecht | 1.190.721 | 47 | 253 |
| Noord-Holland | 2.613.992 | 55 | 475 |
| Zuid-Holland | 3.453.756 | 55 | 628 |
| Zeeland | 380.548 | 39 | 98 |
| Noord-Brabant | 2.418.698 | 55 | 440 |
| Limburg | 1.127.637 | 47 | 240 |
Kerngegevens
| Verkiezingsdatum | 29 mei 2007 |
|---|---|
| Aantal opgeroepen kiezers (Statenleden) | 564 |
| Som van de stemcijfers | 163.087 |
| Aantal uitgebrachte geldige stemmen | 163.087 |
| Blanco/ongeldig | 0 |
| Kiesdeler | 2174 37/75 |
| Voorkeursdrempel | 1088 |
| Opkomstpercentage | 100% |
| Aantal deelnemende partijen | 10 |
| Aantal partijen dat zetel behaalde | 10 |
Gekozenen
In onderstaand overzicht zijn de Eerste Kamerleden opgenomen die op 12 en 19 juni 2007 zijn geïnstalleerd in de Eerste Kamer.
| fractie | naam Kamerlid |
|---|---|
| CDA | |
| CU | |
| D66 | |
| GL | |
| OSF | |
| PvdA | |
| PvdD | |
| SGP | |
| SP | |
| VVD | |
Meer over