Tweede Kamerverkiezingen 1946
De eerste naoorlogse Tweede Kamerverkiezingen waren op 17 mei 1946. Het tegenvallende resultaat van de nieuwe PvdA sprong het meest in het oog. Daarnaast was het resultaat van de CPN zeer opmerkelijk. Die partij behaalde tien zetels. De verkiezingen maakten een einde aan het noodparlement, dat na de oorlog was ingesteld uit leden van de Tweede Kamer van voor de oorlog. Na de verkiezingen formeerden KVP en PvdA het kabinet-Beel I.
Inhoudsopgave van deze pagina:
In onderstaande tabel is de verkiezingsuitslag in aantal zetels opgenomen. Neem contact op met de redactie van PDC voor een overzicht van het aantal stemmen (ook in %) per partij.
-
*1937: SDAP, VDB en CDU
Onderstaande partijen deden mee aan de verkiezingen, maar hebben in 1946 geen zetels behaald.
Partij |
|---|
Protestantse Unie |
Bellamy |
Lopez |
In onderstaande tabel is per partij aangegeven wie de lijsttrekker was en met welk verkiezingsprogramma een partij mee heeft gedaan aan de verkiezingen.
Partij |
Lijsttrekker(s) |
Verkiezingsprogramma |
|---|---|---|
KVP |
Carl Romme en 5 anderen |
|
PvdA |
Willem Drees en 8 anderen |
Vertrouwen in de toekomst. Program voor herstel en vernieuwing. |
ARP |
||
CPN |
||
CHU |
||
PvdV |
S.E.B. Bierema en 5 anderen |
|
SGP |
De eerste naoorlogse verkiezingen leverden overwinningen op voor de KVP en de PvdA, waardoor samenwerking tussen deze twee voor de hand lag, temeer omdat de PvdA een nationaal kabinet afwees. Formateur werd de katholiek Beel, die in twee weken een uitvoerig programma opstelde. Het kabinet werd daarmee feitelijk het eerste parlementaire kabinet sinds de val van het kabinet-Colijn I in 1925. Formateur Beel sprak daarom van een Nieuw Bestand. In betrekkelijk korte tijd bracht de formateur een kabinet met vijf katholieken, vijf socialisten en vier partijlozen tot stand.
In 1946 werd in de Grondwet de mogelijkheid opgenomen om dienstplichtigen uit te zenden naar Nederlands-Indië vanwege de gewapende strijd die daar plaatsvond.
Kabinet-Schermerhorn/Drees (1945-1946)
Ruim een maand na de bevrijding benoemde koningin Wilhelmina dit eerste naoorlogse kabinet als opvolger van het oorlogskabinet-Gerbrandy III. Het kabinet-Schermerhorn/Drees bestond uit ministers van SDAP, CHU en RKSP, alsmede vijf partijloze ministers, van wie er later twee PvdA-lid werden. Minister-president Schermerhorn was afkomstig uit de kring van de VDB (later PvdA). Het kabinet trad op 25 juni 1945 aan.
Meer over
Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.
Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.