verkiezing

Tweede Kamerverkiezingen 2025

Op 29 oktober 2025 vonden er vervroegde Tweede Kamerverkiezingen plaats na de val van het kabinet-Schoof op 3 juni 2025. Aan de verkiezingen deden 27 partijen mee, waaronder alle 15 partijen die vertegenwoordigd waren in de Kamer. Van de deelnemende partijen haalden er 15 één of meer zetels. D66 en PVV werden met 26 het grootst. 50PLUS keerde na een afwezigheid van twee jaar terug in de Tweede Kamer.

Labels

Grondwetswijzigingen in tweede lezing

Voorstellen om de Grondwet te wijzigen moeten in 'twee lezingen' door de Tweede en Eerste Kamer. Nadat een voorstel tot wijziging van de Grondwet in beide Kamers is behandeld en met een gewone meerderheid is aangenomen, moeten de voorstellen na Tweede Kamerverkiezingen nog een keer door de nieuwe Tweede Kamer en de Eerste Kamer worden behandeld. Een voorstel tot wijziging van de Grondwet is dan pas aangenomen als tweederde van de aanwezige Kamerleden in beide Kamers voorstemt.

Labels

Stemmen tijdens crises

Alleen in de jaren 1940-1945 vonden er geen verkiezingen plaats. Eigenlijk zou er in juni 1941 een nieuwe Tweede Kamer moeten zijn gekozen, maar de Duitse bezetting maakte dat onmogelijk. De eerste verkiezingen na de bevrijding waren op 17 mei 1946.

Toen er kort voor de verkiezingen van mei 1977 gijzelingen plaatsvonden in een trein bij De Punt (Gr.) en een school in Bovensmilde besloten partijen de verkiezingscampagnes stil te leggen. De verkiezingen gingen echter door en kenden zelfs een enorm hoge opkomst.

Labels

Kiesdistricten

Kieskringen, waarvan er 20 zijn, zijn iets anders dan de (tot 1917 bestaande) kiesdistricten. Het land was tot 1917 verdeeld in districten, die ieder een afgevaardigde kozen (tot 1896 kozen de grote steden meerdere afgevaardigden). Tussen 1896 en 1917 waren er 100 districten, evenveel als er Kamerzetels waren.

De kandidaat die de absolute meerderheid haalde, was gekozen. Als in de eerste stemronde niemand die meerderheid kreeg, volgde een tweede ronde tussen de twee kandidaten met de meeste stemmen.

Labels

Stemmen bij volmacht

Sinds 1928 is het voor een kiezer mogelijk om iemand anders te machtigen de stem uit te brengen. Dat moest lange tijd wel gemotiveerd worden, maar de procedure werd in de loop der tijd vereenvoudigd. Zo moest je aanvankelijk al voor 1 januari van het verkiezingsjaar iemand anders machtigen. Bovendien konden alleen familieleden woonachtig in dezelfde gemeenten worden gemachtigd. Door een initiatiefwet-Haars werd die kring in 1970 enigszins verruimd.

Labels
Abonneer op verkiezing