Mr. J.H. graaf van Rechteren van Appeltern

J.H. graaf van Rechteren van Appeltern
bron: Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie

Vastberaden liberaal Tweede Kamerlid onder koning Willem I en II. Telg uit een Gelders adellijk geslacht met voorname familierelaties en kleinzoon van de patriottenleider Joan Derck van de Capellen. Weigerde zich in 1840 als Gouverneur van Overijssel te laten wegpromoveren naar Friesland en werd kort daarna Tweede Kamerlid. Medestander van Thorbecke en in 1844 één van de 'Negenmannen'. Speelde een belangrijke rol bij het bijeenbrengen van geestverwante liberalen uit diverse provincies.

financiële oppositie, liberaal
functie(s) in de periode 1831-1845: lid Tweede Kamer, Provinciaal Gouverneur

Inhoud

  1. Personalia
  2. Partij/stroming
  3. Hoofdfuncties/beroepen (6/8)
  4. Nevenfuncties (4/9)
  5. Opleiding
  6. Activiteiten
  7. Wetenswaardigheden
  8. Publicaties van/over
  9. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Jacob Hendrik

geboorteplaats en -datum

Appeltern, 27 november 1787

overlijdensplaats en -datum

Spoolde (gem. Zwollerkerspel), 9 juli 1845

Partij/stroming

stroming(en)

  • liberaal
  • "financiële oppositie" (tijdens koning Willem II)

Hoofdfuncties/beroepen (6/8)

  • burgemeester van Appeltern en Altforst, van 1 februari 1814 tot 1 januari 1818
  • lid Gedeputeerde Staten van Gelderland, van 18 september 1818 tot 26 januari 1831
  • lid Provinciale Staten van Gelderland, van 4 juli 1820 tot juli 1826 (voor de landelijke stand, district Nijmegen/Druten)
  • lid Provinciale Staten van Gelderland, van juli 1826 tot 26 januari 1831 (voor de landelijke stand, district Zutphen)
  • Gouverneur van Overijssel, van 26 januari 1831 tot 12 oktober 1840 (benoemd bij K.B. van 6 december 1830)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 9 maart 1841 tot 9 juli 1845 (voor Overijssel)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

Nevenfuncties (4/9)

  • lid riviercommissie, van 15 maart 1821 tot 26 januari 1831
  • staatsraad in buitengewone dienst, Raad van State, van september 1840 tot 9 juli 1845
  • lid Staatscommissie inzake pensionering der ambtenaren, vanaf 25 april 1842
  • voorzitter commissie tot onderzoek van het ontwerp eener verbeterde waterlozing van de landen gelegen tusschen Maas en Waal, van 1 augustus 1842 tot 9 juli 1845

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Activiteiten

als parlementariër (5/10)

  • Behoorde in 1844 tot de 28 leden die vóór het ontwerp-Adres van Antwoord stemden, waarin werd aangedrongen op grondwetsherziening
  • In 1844 één der "Negenmannen" die in 1844 een initiatiefwetsvoorstel over Grondwetsherziening indienden
  • Behoorde in 1844 tot de meerderheid die tegen een wetsvoorstel stemde over het doen van huiszoekingen in het kader van de accijns op vlees. Het wetsvoorstel werd met 27 tegen 26 stemmen verworpen.
  • Behoorde in 1845 tot de 24 leden die tegen het wetsvoorstel over het tarief voor in-, uit- en doorvoerde stemden. Het wetsvoorstel werd met 31 tegen 24 stemmen aangenomen.
  • Behoorde in 1845 tot de 19 leden die tegen hoofdstuk I van de begroting voor 1846 en 1847 stemden. De begroting werd met 37 tegen 19 stemmen aangenomen.

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

Wetenswaardigheden

algemeen

  • Weigerde zich in september 1840 over te laten overplaatsen naar Friesland en daarmee kwam een einde aan zijn Gouverneurschap
  • Voorstander van rechtstreekse verkiezingen, de mogelijkheid van Kamerontbinding en van afschaffing van de Eerste Kamer

uit de privésfeer

  • Medeoprichter Overijsselsche Kanaalmaatschappij
  • Zijn vader was ambtsman van Maas en Waal en luitenant-kolonel in het regiment Gardes Holland
  • Zijn stiefzoon huwde met een dochter van J.W. ridder Huyssen van Kattendijke, minister en Eerste Kamerlid
  • Overleed enkele maanden na het overlijden van zijn derde echtgenote

niet-aanvaarde politieke functies

  • Gouverneur van Friesland, 25 september 1840 (besluit tot benoeming ingetrokken bij K.B. van 12 okt. 1840)

predicaten/adellijke titels

  • jonkheer, 7 oktober 1814
  • graaf, 28 april 1822

Publicaties van/over

literatuur/documentatie

  • Levensbericht door M. Siegenbeek, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1846, 5
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IX, 845
  • J. van Beekum, "Gouverneur mr Jacob Hendrik Graaf van Rechteren van Appeltern 1787-1845", in: Overijsselse portretten (1958), 233-281
  • W. Verkade, "Thorbecke als Oost-Nederlandse patriot" (1974), pp. 157-159
  • S. Visscher, "Niets mag baten. Een storm komt op, het schip vergaat" (ongepubl. scriptie RUL, 2000)

Biografisch Woordenboek(en)

biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen

biografie

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.