Mr. Th.H. de Meester

foto Mr. Th.H. de Meester
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Onze Afgevaardigden

Tamelijk onbekende Indische bestuurder, die in 1905 leider werd van een door Goeman Borgesius geformeerd liberaal minderheidskabinet ('een kabinet van kraakporselein'). Aan dit kabinet-De Meester - ook wel 'de Staalmeesters' genoemd - kwam al na tweeënhalf jaar een einde, nadat in 1907 minister Staal al had moeten aftreden na een eerste kabinetscrisis. Was als kabinetsleider wel gerespecteerd, maar weinig gezagvol. Nadien was De Meester een vooraanstaand Tweede Kamerlid, en verder gemeenteraadslid in Den Haag en politiek redacteur van de liberale krant Het Vaderland. Hij eindigde zijn loopbaan als staatsraad.

Liberale Unie
in de periode 1898-1919: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister, lid Raad van State, vicepresident Raad van Nederlands-Indië

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Theodoor Herman

geboorteplaats en -datum
Harderwijk, 16 december 1851

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 27 december 1919

2.

Partij/stroming

partij(en)
Liberale Unie

3.

Hoofdfuncties/beroepen (8/15)

  • minister van Financiën, van 15 augustus 1905 tot 12 februari 1908
  • voorzitter van de ministerraad, van 16 augustus 1905 tot 12 februari 1908 (formeel tijdelijk)
  • lid gemeenteraad van 's-Gravenhage, van 2 december 1908 tot 7 september 1909 (gekozen in district III)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 9 mei 1910 tot 30 maart 1917 (voor het kiesdistrict Den Helder)
  • lid gemeenteraad van 's-Gravenhage, van 27 juni 1910 tot 30 maart 1914
  • politiek hoofdredacteur dagblad "Het Vaderland", van 1 januari 1911 tot 1 januari 1914
  • fractievoorzitter Liberale Unie, Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 22 september 1913 tot 30 maart 1917
  • lid Raad van State, van 24 april 1917 tot 27 december 1919 (benoemd bij K.B. van 30 maart 1917)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/6)

  • lid Centrale Commissie voor de Statistiek, omstreeks 1915
  • voorzitter Staatscommissie inzake de pensioenregeling voor burgerlijke ambtenaren, van november 1915 tot 1919

afgeleide functies, presidia etc. (2/9)
  • lid afdeling Binnenlandse Zaken (Raad van State)
  • voorzitter afdeling Financiën (Raad van State)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich als Tweede Kamerlid vooral bezig met financiële onderwerpen en koloniale zaken. Voerde ook het woord bij het debat over de Grondwetsherziening 1917.

opvallend stemgedrag (0/1)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Was op 18 september 1906 de eerste minister van Financiën die de begroting mondeling aan de Tweede Kamer aanbood
  • Voerde een voorzichtig financieel beleid, waarbij terughoudend werd betracht bij het aanvatten van nieuwe overheidstaken
  • Introduceerde in 1906 een nieuwe begrotingsnorm ten aanzien van buitengewone uitgaven: alleen direct productieve uitgaven kwamen voor financiering uit leningen in aanmerking

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/5)
  • Zijn kabinet stond bekend als 'kabinet van kraakporselein', omdat het niet over een vaste meerderheid in het parlement beschikte. Zijn kabinet diende in december 1906 ontslag in na de verwerping van de Oorlogsbegroting 1907 door de Eerste Kamer en kwam in december 1907 definitief ten val door de verwerping van de Oorlogsbegroting voor 1908 door de Tweede Kamer
  • Vroeg op 19 december 1906 in de Tweede Kamer tijdens de behandeling van de begroting van Oorlog het woord voor wat hij bijna een 'persoonlijk feit' noemde om de aantijging van Kamerlid Van Karnebeek te bestrijden, dat de minister van Oorlog ten aanzien van het verminderen van het blijvend gedeelte van het leger zou zijn 'gecapituleerd' voor zijn ambtgenoten
  • Werd in 1909 bij de periodieke verkiezingen tot Tweede Kamerlid gekozen en herkozen als gemeenteraadslid, maar kon vanwege ziekte pas in 1910 in beide college's zitting nemen

uit de privésfeer
  • Zijn broer Everhard Dirk was burgemeester van Strijen
  • Was sinds zijn studententijd bevriend met zijn latere collega-minister mr. P. Rink

verkiezingen
  • Werd in 1908 bij tussentijdse verkiezingen in het district Ommen verslagen door A. Kuyper (arp)
  • Werd in 1909 in de districten Den Helder en Schoterland gekozen en nam zitting voor Den Helder. Versloeg in Schoterland J.A. Bergmeijer (sdap) en in Den Helder A.P. Staalman. Beide keren na herstemming.
  • Versloeg in 1913 C. Thomassen (sdap) na herstemming

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • G. Puchinger, "Nederlandse minister-presidenten van de twintigste eeuw" (1984)
  • C. Fasseur, "Meester, Theodoor Herman de (1851-1919)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel III, 403
  • "Het Vaderland", 28 dec. 1919
  • "Nieuwe Rotterdamsche Courant", 28 dec. 1919
  • Ned. Patriciaat, 1942

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.