Achtergrond: kortstondige kabinetten
DEN HAAG (PDC) - Er zijn kabinetten met een vrij korte zittingsduur geweest. Het kabinet-Fransen van de Putte (1866) regeerde slechts 97 dagen. In de naoorlogse periode was het kabinet-Van Agt II het kortstzittende.
Dat een kabinet al na een jaar viel, kwam ook eerder voor. Dat gebeurde met het kabinet-Biesheuvel. Dat kabinet maakte in 1972 echter nog een 'doorstart' zonder deelname van DS'70.
Soms werd na een crisis een overgangskabinet gevormd, zoals Beel II (1958-1959), Zijlstra (1966-1967), Van Agt III (1982) en Balkenende III (2006-2007). Ook die zaten maar kort.
Overzicht
Kabinet-Van Agt II (1981-1982): 261 dagen
Het kabinet-Van Agt II werd gevormd door de partijen CDA, PvdA en D66. Financieel-economische problemen zorgden voor grote spanningen binnen dit kabinet, waardoor het kabinet nauwelijks aan regeren toekwam. Acht maanden nadat de PvdA een grote verkiezingsnederlaag had geleden tijdens de Statenverkiezingen viel het kabinet vanwege een conflict over bezuinigen. De PvdA-bewindslieden dienden hun ontslag in.
Kabinet-Balkenende I (2002-2003): 309 dagen
Het kabinet-Balkenende I bestond uit de partijen CDA, VVD en nieuwkomer LPF. Vanwege de enorme verkiezingswinst van deze partij was de vorming van een kabinet zonder deze partij onmogelijk. Uiteindelijk zorgden continue spanningen in de LPF en een zich spoedig openbarende verstoorde relatie tussen vicepremier Bomhoff en minister Heinsbroek op 15 oktober tot de aanzegging door minister De Boer dat beide ministers moesten terugtreden. Voordat zij daartoe hadden besloten, zegden de fractievoorzitters van CDA en VVD op 16 oktober het vertrouwen in het kabinet op.
Overgangskabinetten
Kabinet-Zijlstra (1966-1967): 134 dagen
Het kabinet-Zijlstra was een overgangskabinet dat het gevallen kabinet-Cals gedurende de periode 1966-1967 opvolgde. Belangrijkste doel van het kabinet was het uitschrijven van vervroegde Tweede Kamerverkiezingen en het afhandelen van lopende zaken, zoals de voorbereiding van de begroting voor 1967. Verder heeft het kabinet de omroepkwestie geregeld door aanvaarding in beide Kamers van de Omroepwet.
Zittingsduur
Hieronder een volledig overzicht van de zittingsduur van de kabinetten na de Tweede Wereldoorlog. Bij een kabinetscrisis is er sprake van een intern conflict binnen het kabinet of een conflict met de Eerste of Tweede Kamer, hierbij kan het kabinet ten val komen.
Kabinet |
Dagen |
Bijzonderheden |
(Eventuele) val kabinet |
---|---|---|---|
904 |
voortijdige gevallen |
||
1537 |
voortijdig gevallen |
||
1816 |
gehele periode |
||
753 |
voortijdig gevallen |
||
1330 |
voortijdig gevallen, voortgezet zonder PvdA |
||
230 |
nieuw gevormd tussenkabinet |
||
1137 |
tussentijdse crisis (2005), voortijdig gevallen |
||
309 |
voortijdig gevallen |
||
1449 |
tussentijdse crisis (1999), kort voor verkiezingen gevallen |
||
1442 |
gehele periode |
||
1748 |
gehele periode |
||
1212 |
voortijdig gevallen |
||
1347 |
gehele periode |
||
159 |
nieuw gevormd tussenkabinet |
||
261 |
tussentijdse crisis, voortijdig gevallen |
||
1361 |
gehele periode |
||
1683 |
kort voor verkiezingen gevallen |
||
674 |
tussentijds gevallen, zonder DS'70 Biesheuvel II |
||
1553 |
gehele periode |
||
134 |
nieuw gevormd tussenkabinet |
||
588 |
voortijdig gevallen |
||
631 |
voortijdig gevallen |
||
1527 |
tussentijdse crisis, gehele periode |
||
147 |
nieuw gevormd tussenkabinet |
||
800 |
voortijdig gevallen |
||
1503 |
tussentijdse crisis, gehele periode |
||
536 |
nieuw gevormd tussenkabinet |
||
951 |
voortijdig gevallen |
||
766 |
einde door grondwetsherziening |
||
373 |
einde door verkiezingen |
-
*N.B. Eventuele tussentijdse breuken in het kabinet zijn niet opgenomen in de bovenstaande cijfers.