A.J. (Anton) Jurgens Hzn.

foto A.J. (Anton) Jurgens Hzn.
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer

Vooraanstaande katholieke ondernemer, die korte tijd zitting had in de Eerste Kamer. Zoon van Henri Jurgens, die met twee broers als boterhandelaren te Oss in 1871 voor het eerst ter wereld op industrieel niveau margarine ging produceren en verhandelen. Na het vroege overlijden van zijn vader in 1888 werd Anton op jonge leeftijd firmant bij Jurgens. Ging vanaf 1908 samenwerken met zijn grootste concurrent, de firma Van den Bergh, die rond 1900 uit Oss naar Rotterdam was verhuisd. Vestigde zich in 1921 in Groot-Brittannië en bracht in 1927 via een fusie met de firma Van de Bergh de Margarine Unie tot stand. Twee jaar later fuseerde dat bedrijf met de Britse zeepfabrikanten Lever Bros tot Unilever. Zwager van de katholieke politicus Harte van Tecklenburg.

Algemeene Bond (RKSP)
in de periode 1919-1921: lid Eerste Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Antonius Johannes (Anton)

geboorteplaats en -datum
Oss, 8 februari 1867

overlijdensplaats en -datum
Torquay (Engeland), 12 maart 1945

2.

Partij/stroming

stroming(en)
R.K. (Rooms-Katholieken)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/7)

  • directeur "Ant. Jurgens' Margarinefabrieken" N.V. te Oss, van 1902 tot 1906
  • directeur "Ant. Jurgens' Vereenigde Fabrieken" N.V. te Oss, van 1906 tot 1929
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 19 december 1919 tot 28 april 1921 (voor Gelderland)
  • lid Raad van Bestuur N.V. Margarine Unie te Groot-Brittannië, van november 1927 tot 1 mei 1929 (fusie van firma Jurgens en het Van den Bergh-concern)
  • lid Raad van Bestuur Nederlandse Groep Unilever N.V. en Unilever Ltd., van 1 mei 1929 tot 1933 (fusie van Margarine Unie en Lever Brothers Ltd., zeepfabrikanten)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties

lid Staatscommissie inzake het socialisatievraagstuk (Staatscommissie-Nolens), van 11 maart 1920 tot mei 1921

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër
  • Sprak in de Eerste Kamer een enkele maal over arbeidsaangelegenheden

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Zijn vader Henri was met zijn broers Jan en Arnold firmant van de boterhandel Ant. Jurgens te Osch [Oss]. Zij gingen daar in 1871 voor het eerst ter wereld op industrieel niveau margarine produceren en verhandelen. Daarin werden zij op de voet gevolgd door de firma Van den Bergh, ook boterhandelaren te Oss, die het procedé van de concurrent had afgekeken. Rond 1900 verhuisde Van den Bergh met de fabriek naar Rotterdam. Het hoofdkantoor van Jurgens, en dus ook Anton Jurgens, verhuisde in 1902 naar Nijmegen, de fabriek bleef in Oss. Na jaren scherpe concurrentie fuseerden de beide firma’s in 1927 tot de Margarine Unie Van den Bergh en Jurgens NV.
  • Richtte in 1900 de N.V. Theodora op, die het landgoed Elsloo exploiteerde

uit de privésfeer
  • Zijn echtgenote was geboren in Luik; zij was de dochter van Guillaume Hubert Verbruggen, mede-eigenaar van zuivelfabriek Hillen-Verbruggen te Roermond
  • Hij liet zijn vermogen na aan het naar hem genoemde, en nog bestaande, grote charitatieve fonds, het Anton Jurgens Fonds te Nijmegen

verkiezingen
  • Werd in 1919 bij een tussentijdse verkiezing in Provinciale Staten van Gelderland met 33 van de 59 stemmen gekozen. Op F.M. Wibaut (sdap) werden 15 stemmen uitgebracht en op C.D. Wisboom (lib.) 11 stemmen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • F.J.M. van der Ven, "Jurgens (Hzn.), Antonius Johannes (1867-1945)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 221
  • F.J.M. van de Ven, "Anton Jurgens Hzn, 1867-1945. Europees ondernemer, bouwer van een wereldconcern", (2006)
  • "Anton Jurgens (1867-1945) en Sam van den Bergh 1864-1941)", in: Wim Wennekes, "De Aartsvaders, Grondleggers van het Nederlands Bedrijfsleven" (1993)
  • Maarten Duijvendak, "Rooms, rijk of regentesk, Elitevorming en machtsverhoudingen in oostelijk Noord-Brabant (circa 1810-1914)", (1990), pp. 117-124

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.