G. van Duyl

foto G. van Duyl
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: NIOD

Welsprekende vrijzinnig-hervormde dominee die in de jaren dertig korte tijd een prominent lid van de NSB was. Na predikant van onder meer de Protestantenbond in Hilversum te zijn geweest hoofd van de vormingsafdeling en propagandist van de NSB. Maakte een reis naar Nederlands-Indië en wist daar een eigen aanhang te verwerven. Kritiek op het leiderschap van Mussert leidde tot een breuk. Hij nam daarom direct na zijn beëdiging ontslag als Eerste Kamerlid. Was later actief in extreemrechtse partijtjes en sloot zich aan bij de Germaansche SS.

NSB
in de periode 1937: lid Eerste Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Gerrit

wijziging in naam en/of titulatuur
Achternaam oorspronkelijk "Van Duijl"

geboorteplaats en -datum
Koudum (gem. Hemelumer Oldeferd en Noordwolde, Frl.), 8 september 1888

overlijdensplaats en -datum
Den Dolder (gem. Zeist), 27 december 1952

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • NSB (Nationaal-Socialistische Beweging), van 1933 tot 21 september 1937
  • Nederlandsche Volkspartij, vanaf 1938 (medeoprichter)
  • NSNAP (Nationaal-Socialistische Nederlandse Arbeiderspartij) (na mei 1940)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/10)

  • docent godsdienst, Rijkskweekschool voor Onderwijzers te Hilversum, 1929
  • ambteloos, van 1929 tot 1933
  • propagandist en hoofd afdeling vorming, Hoofdkwartier NSB, van 1933 tot 21 september 1937
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 2 november 1937 tot 10 november 1937
  • predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Oost- en West-Blokker en Schellinkhout, van 1939 tot 1 januari 1942

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

  • secretaris Studieclub voor moderne theologen, van 1924 tot 1929
  • vicevoorzitter "Evangelische Maatschappij" te Hilversum, vanaf 1926

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/4)
  • Bezocht in augustus 1936 met de organisator van de Weer Afdeling (WA), J. Hogewind, Nederlands-Indië
  • Werd door Mussert uit de NSB gezet vanwege beschuldigingen van een partijgenoot dat hij diens huwelijk had ondermijnd. Mussert vreesde dat de affaire de NSB zou schaden. Met Van Duyl verliet ook Eerste Kamerlid D.F. Pont de NSB.
  • Kon pas ontslag nemen als Eerste Kamerlid na eerst te zijn beëdigd. Terugkomen op een reeds aanvaarde benoeming was wettelijk niet mogelijk.

uit de privésfeer
  • Werd naar eigen zeggen tegengewerkt in zijn loopbaan als predikant
  • Na de bevrijding gearresteerd en op 2 april 1948 veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf. Zat van juli 1949 tot maart 1951 in gevangenschap.

verkiezingen
  • Was in 1937 kandidaat in Groep III: Noord-Holland en Friesland

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
H.J. Dam, "Duyl, Gerrit van", in: Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme, deel 3, 97

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in Biografisch Lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.