Jhr.Mr. A.C.D. de Graeff

A.C.D. de Graeff
bron: Nationaal Archief

Gouverneur-Generaal en minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Colijn II en het kabinet-Colijn III. Werd na een Indische loopbaan gezant in Tokio en was in de jaren 1926-1931 Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië. Trachtte daar tevergeefs een ethisch bewind te voeren dat tegemoet kwam aan de gematigde nationalisten. Tijdens zijn ministerschap keerde Nederland terug tot de zuivere neutraliteitspolitiek. Diplomaat die in het parlement niet erg tot openheid geneigd was. Onorthodoxe man van remonstrantsen huize die op grond van vermeende CHU-sympathieën minister werd, maar die feitelijk liberaal was.

partijloze liberaal
functie(s) in de periode 1917-1937: minister, Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, vicepresident Raad van Nederlands-Indië

Inhoud

  1. Personalia
  2. Partij/stroming
  3. Hoofdfuncties/beroepen (6/16)
  4. Nevenfuncties (4/9)
  5. Opleiding
  6. Activiteiten
  7. Wetenswaardigheden
  8. Publicaties van/over
  9. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Andries Cornelis Dirk

geboorteplaats en -datum

's-Gravenhage, 7 augustus 1872

overlijdensplaats en -datum

's-Gravenhage, 24 april 1957

Partij/stroming

stroming(en)

liberaal

Hoofdfuncties/beroepen (6/16)

  • gepensioneerd (teruggekeerd in Nederland), van 1918 tot januari 1920
  • buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te Tokio, van 1 januari 1920 tot november 1922
  • buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te Washington, tevens geaccrediteerd bij de republiek Cuba, van 16 november 1922 tot augustus 1926
  • Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië, van 7 september 1926 tot 11 september 1931 (benoemd bij K.B. van 26 maart 1926)
  • ambteloos (teruggekeerd in Nederland), van september 1931 tot mei 1933
  • minister van Buitenlandse Zaken, van 26 mei 1933 tot 24 juni 1937

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

Nevenfuncties (4/9)

  • lid conciliatiecommissie Nederland-Polen en Chili-Noorwegen, 1938
  • lid Raad van Defensie, van 1938 tot januari 1949
  • voorzitter Raad van Beheer gemengde mijnbouwmaatschappij "Billiton"
  • gedelegeerde bij volkenbondsvergaderingen te Genève

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig)

  • Was mede-initiatiefnemer voor de aanstelling van een Hoge (Volkenbonds-)Commissaris van de Vluchtelingen
  • Was voorstander van toelating van de Sovjet-Unie tot de Volkenbond, maar wist geen meerderheid te verwerven in de ministerraad voor het ondersteunen van een initiatief daartoe. Nederland stemde (met Zwitserland) als enige tegen toetreding.
  • Onder zijn verantwoordelijkheid werd een Nederlands contingent militairen ingezet bij het bewaren van de rust bij een volksstemming in Saarland over terugkeer van dat land naar Duitsland
  • Steunde na de bezetting van Abessinië in 1935 het instellen van economische sancties in Volkenbondsverband tegen Italië
  • Na opheffing van die sancties in 1936 verklaarde Nederland, met Noorwegen, Zweden, Denemarken, Spanje en Zwitserland, zich niet langer gebonden te achten aan de Volkenbondsverplichting tot handhaving van de collectieve veiligheid. Daarmee werd teruggekeerd naar de politiek van strikte neutraliteit.

Wetenswaardigheden

algemeen

  • Tijdens zijn bewind als Gouverneur-Generaal werden 600 communistische nationalisten verbannen naar het interneringskamp Boven-Digoel op Nieuw-Guinea.
  • Verleende in 1927 als G.G. gratie aan drie ter dood veroordeelde nationalisten, wat hem op kritiek uit conservatieve hoek kwam te staan
  • De Tweede Kamerfractie van de CHU veronderstelde tijdens de formatie van 1933 enige tijd dat De Graeff CHU'er was. Het Tweede Kamerlid Snoeck Henkemans had informatie ingewonnen, maar later bleek dat de persoon die hij benaderd had de broer van A.C.D. de Graeff was. Denkbaar is dat De Geer hem doelbewust als CHU'er voorstelde om te verhinderen dat J.C. Kielstra voor de CHU minister van Koloniën werd.

uit de privésfeer

  • Zijn vader werd bij K.B. van 10 maart 1885, nr. 12 in de adelstand verheven

Publicaties van/over

literatuur/documentatie

  • "Voor u persoonlijk. Brieven van minister van Buitenlandse Zaken jhr. A.C.D. de Graeff aan gezant J.P. graaf van Limburg Stirum (1933-1937)", Ned. Hist. Genootschap (1986)
  • C. Fasseur, "Graeff, jhr. Andries Cornelis Dirk de (1872-1957)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 190
  • B. de Graaff, "Een 'welwillend man met een vrij gering werkelijkheidsbegrip'", in: "De Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken in de twintigste eeuw" (1999)
  • H. Smit, "Landvoogd tussen twee vuren. Jonkheer Mr. A.C.D. de Graeff, gouverneur-generaal van Nederlands-Indië 1926-1936" (2011)
  • Wie is dat? 1938

Biografisch Woordenboek(en)

biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.