Dr. W.F. (Wim) Duisenberg

foto Dr. W.F. (Wim) Duisenberg
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Foto Nico Naeff/Nationaal Archief

Friese PvdA-econoom met een grote staat van dienst als bankpresident, zowel nationaal als Europees. Werd betrekkelijk jong minister van Financiën in het kabinet-Den Uyl. Ontwikkelde in 1975 een beleid waarbij voor het eerst de sterke groei van de overheidsuitgaven wat werd beperkt (1%-norm). Stapte kort na zijn ministerschap over naar het bankwezen en werd later president van De Nederlandsche Bank. Pleitte toen steeds voor het op orde brengen van de overheidsuitgaven. Speelde als president van de Europese Centrale Bank een voorname rol bij introductie van de euro, de gezamenlijke Europese munt. Kalme, realistische man, die als minister progressieve wensen en een verantwoord financieel beleid moest zien te verenigen.

PvdA
in de periode 1973-1978: lid Tweede Kamer, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Willem Frederik (Wim)

geboorteplaats en -datum
Heerenveen, 9 juli 1935

overlijdensplaats en -datum
Faucon (Frankrijk), 31 juli 2005

begraafplaats en -datum
Amsterdam, 6 augustus 2005

2.

Partij/stroming

partij(en)
PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 1959

3.

Hoofdfuncties/beroepen (8/13)

  • hoogleraar macro-economie, Universiteit van Amsterdam, van 22 oktober 1970 tot 11 mei 1973 (benoemd 29 september 1970)
  • minister van Financiën, van 11 mei 1973 tot 19 december 1977
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1977 tot 8 september 1977
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 januari 1978 tot 28 juni 1978
  • directeur "De Nederlandsche Bank", van 1 mei 1981 tot 1 januari 1982
  • president "De Nederlandsche Bank", van 1 januari 1982 tot 1 juli 1997
  • president EMI (Europese Monetair Instituut), van 1 juli 1997 tot 1 juli 1998
  • president ECB (Europese Centrale Bank), van 1 juli 1998 tot 1 november 2003

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/24)

  • lid Raad van Commissarissen N.V. KLM-Air France, van mei 2004 tot 31 juli 2005
  • bemiddelaar tussen Dexia en gedupeerde beleggers, februari 2005

afgeleide functies, presidia etc.
lid ministeriële commissie Lockheed-affaire, van februari 1976 tot september 1976

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/12)
  • Verdedigde in 1977 in de Tweede Kamer met succes een nieuwe Wet toezicht kredietwezen. Het wetsvoorstel was in 1970 ingediend door minister Witteveen en werd in 1978 door minister Andriessen in het Staatsblad gebracht. (11.068)
  • Diende in 1977 samen met staatssecretaris Van Hulten het wetsvoorstel Postbankwet in. De Postbank moest een zelfstandige financiële staatsonderneming worden ontstaan door fusie van de Postgiro en de Rijkspostspaarbank. Het wetsvoorstel werd in 1984 door minister Ruding ingetrokken. (14.632)
  • Diende in 1977 het wetsvoorstel Wet Beleggingsinstellingen in. Hiermee moesten misstanden rond (grote) beleggingsinstellingen worden voorkomen. Het wetsvoorstel bleef onafgedaan en werd vervangen door de (tijdelijke) Wet effectenhandel. (14.664)

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1977 de Wet giraal effectenverkeer (Stb. 333) tot stand. Deze wet maakt een stelsel van giraal effectenverkeer wettelijk mogelijk. Effecten komen in administratief beheer van een centraal instituut. Via dit centrale instituut worden beurstransacties afgehandeld. De overheid houdt toezicht op het centrale instituut. (13.780)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Was in november 1972 kandidaat-minister voor Financiën in het deelkabinet-Den Uyl/Van Mierlo
  • Behoorde in augustus 1977 tot de minderheid van zijn fractie die tegen de financiële en sociaal-economische paragraaf van het ontwerp-regeerakkoord stemde. Pas na aandrang van Den Uyl stelde hij zich in oktober beschikbaar voor een hernieuwd ministerschap.
  • Weigerde in oktober 1981 als informateur op te treden, toen in het kabinet-Van Agt II een conflict was ontstaan over de financieel-economische politiek

uit de privésfeer (3/5)
  • Op 26 maart 2007 werd in Heerenveen een buste van hem onthuld
  • In 2009 werd aan de Rijksuniversiteit Groningen een naar hem genoemde leerstoel ingesteld
  • Zijn eerste echtgenote was lerares aardrijkskunde te Assen (tot 1961). Hij en zijn echtgenote slaagden op dezelfde dag voor hun doctoraal examen.

anekdotes en citaten
  • Zei eens dat het ministerschap van Financiën een gemakkelijke baan was: "Je hoeft maar één ding goed te kunnen en dat is 'nee' zeggen. De enige keer dat je 'ja' mag antwoorden, is op de vraag: 'zei je echt nee?'"

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • B. de Haas en C. van Lotringen, "Wim Duisenberg. Van Friese volksjongen tot mr. Euro" (2003)
  • S. Mollink en M. van den Toorn, "Van 'Nederlandse Kennedy' tot 'Mister Euro'. Wim Duisenberg 1935-2005", Staatscourant, 1 augustus 2005
  • "Willem Frederik Duisenberg, minister en bankier, leidde als 'Mister Euro' het meest prestigieuze project van Europa", De Volkskrant, 1 augustus 2005
  • B. de Haas en C. van Lotringen, "Afscheid van Mister Euro". In memoriam Wim Duisenberg (1935-2005)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2006, 144

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.