Positie Tweede Kamer

Nederland heeft een parlementair stelsel met twee Kamers, die echter in hoge mate een zelfde positie hebben. Zo stemmen ze over alle wetsvoorstellen en begrotingen. Wel heeft de Tweede Kamer meer rechten dan de Eerste Kamer. Zij beschikt over het recht van initiatief en het recht van amendement.

Daarnaast hebben Tweede Kamerleden, net als Eerste Kamerleden, recht op inlichtingen. De Tweede Kamer maakt wel vaker gebruik van dat recht, onder andere door meer vragen te stellen en onderzoeken te doen.

In Nederland wordt algemeen aangenomen dat het primaat bij de Tweede Kamer ligt en dat wat die Kamer vindt doorslaggevend moet zijn. In de Grondwet wordt in artikel 51, lid 1 de Tweede Kamer als eerste genoemd. Deze Kamer wordt, in tegenstelling tot de Eerste Kamer, rechtstreeks door de burger gekozen. Zowel over de verhouding tot de Eerste Kamer als die tot de regering bestaat evenwel discussie. Vragen zijn dan: wordt het primaat van de Tweede Kamer altijd echt erkend en is de Tweede Kamer onafhankelijk genoeg ten opzichte van het kabinet?

  • Tweekamerstelsel

    Veel landen hebben een parlement dat uit twee Kamers bestaat. Zo heeft het Verenigd Koninkrijk een Hoger- en Lagerhuis en kent Duitsland een Bondsdag en een Bondsraad. Ook Nederland heeft sinds 1815 twee Kamers en daarmee een tweekamerstelsel ('bicameralisme').

  • Verhouding tot Eerste Kamer

    Hoe zit het precies met de verhoudingen tussen Tweede en Eerste Kamer? Het bestaan van twee Kamers kan tot conflicten tussen beide Kamers leiden. Dat gebeurt echter niet zo vaak, en dat komt doordat Eerste Kamerfracties bij wetgeving veelal de lijn van hun geestverwanten in de Tweede Kamer volgen. Daarom wordt als regel gezorgd dat er in de Tweede Kamer een zo ruime meerderheid is, dat er grote kans is dat die er ook in de Eerste Kamer zal zijn. Soms worden akkoorden gesloten met 'oppositiepartijen'.


Meer over