Drs. G.B.M. (Gerd) Leers

foto Drs. G.B.M. (Gerd) Leers
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotobureau Dijkstra

Limburgs CDA-Tweede Kamerlid, gemeentebestuurder en minister. Was geruime tijd werkzaam op het snijvlak van bestuur en bedrijfsleven en kwam in 1990 tussentijds in de Tweede Kamer. Hield zich daar bezig met handelsbeleid en grote infrastructurele projecten en was een geducht tegenspeler van de verkeersministers. Kaartte in 2001 met Van Gijzel de bouwfraude aan. Vanaf 2002 een populaire burgemeester van Maastricht, die krachtig optrad tegen criminele activiteiten. Stapte in 2010 op toen een deel van de raad het vertrouwen opzegde vanwege een integriteitskwestie. Werd in oktober dat jaar vrij onverwacht minister voor Immigratie en Asiel (en sinds 16 december 2011 tevens voor Integratie) in het kabinet-Rutte I . Moest schipperen tussen verlangens van gedoogpartij PVV en de realiteit van internationale afspraken over asiel. In 2018-2020 was hij waarnemend burgemeester van Brunssum.

CDA
in de periode 1990-2012: lid Tweede Kamer, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Gerardus Bernardus Maria (Gerd)

geboorteplaats en -datum
Kerkrade, 12 juli 1951

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • PvdA (Partij van de Arbeid), van 1975 tot 1976
  • CDA (Christen-Democratisch Appèl), vanaf 1979

3.

Hoofdfuncties/beroepen (8/15)

  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 4 september 1990 tot 1 februari 2002
  • burgemeester van Maastricht, van 1 februari 2002 tot 1 maart 2010 (vanaf 14 januari 2010 op non-actief)
  • ambteloos, van 1 maart 2010 tot 14 oktober 2010
  • minister zonder portefeuille, minister voor Immigratie en Asiel, van 14 oktober 2010 tot 16 december 2011 (wijziging taakomschrijving bij KB 16 december 2011)
  • minister zonder portefeuille, minister voor Immigratie, Integratie en Asiel, van 16 december 2011 tot 5 november 2012
  • eigenaar "De Vijfde Berg Management B.V.", vanaf maart 2013 (oprichter)
  • mede-eigenaar GP-staffing voor government professionals, vanaf oktober 2013 (oprichter)
  • waarnemend burgemeester van Brunssum, van 1 januari 2018 tot 11 maart 2020

takenpakket (bewindspersoon)
  • Was als minister voor Immigratie en Asiel belast met belast met de behartiging van de aangelegenheden op het terrein van vreemdelingenzaken, met inbegrip van de Immigratie- en Naturalisatiedienst, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers, de Dienst Terugkeer en Vertrek, de grensbewaking inzake vreemdelingenzaken en de Rijkswet op het Nederlanderschap
  • Was vanaf 16 december 2011 tevens belast met aangelegenheden betreffende integratie, inburgering en coördinatie integratie minderheden (Koninklijk Besluit 11.00351)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

huidige (2/5)
  • voorzitter Stichting Vrienden van de Zuid Limburgse Stoomtrein Maatschappij
  • commissaris Assemblee Sprekersbureau

vorige (2/31)
  • lid Raad van Toezicht Stichting Montesquieu, van juli 2008 tot oktober 2010
  • voorzitter onafhankelijke commissie OV-chipkaart (benoemd, niet uitgeoefend)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.


afgeleide functies, presidia etc. (2/5)
  • ondervoorzitter vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 22 september 1998 tot 1 februari 2002
  • plaatsvervangend lid Presidium (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 9 februari 2000 tot 1 februari 2002

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
honorary citizinship, Marshall (Missouri)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich als Tweede Kamerlid vooral bezig met economische zaken (handelsbeleid), verkeer en waterstaat en ruimtelijke ordening (met name grote infrastructurele werken). Sprak ook bij de behandeling van het wetsvoorstel herindeling Zeeland
  • Interpelleerde op 13 november 2001 de ministers Netelenbos en Jorritsma over bouwfraude en corruptie van ambtenaren (28.093)

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Bracht in 2011 een discussiestuk ('position paper') uit voor zijn EU-collega's over het Nederlandse immigratiebeleid. Doel van de Nederlandse voorstellen op het gebied van immigratie is te komen tot een sterker, welvarender Nederland binnen een sterke Europese Unie. Uitgangspunt van Nederland is dat illegale immigratie moet worden voorkomen en legale migratie in goede banen moet worden geleid. Nederland staat daarbij voor een streng en rechtvaardig asielbeleid en een selectief immigratiemodel dat kansen biedt aan migranten die een positieve bijdrage leveren aan de samenleving. De inzet is om hun positie in de samenleving te versterken.
  • Bepleitte in de EU de invoering van strengere regels voor gezinsmigratie, zoals scherpere leeftijds- en inkomenseisen. In maart 2012 bleek dat er in de 27 EU-lidstaten onvoldoende steun was voor de Nederlandse wensen en in juni 2012 maakte Eurocommissaris Malmström bekend dat de regels niet zouden worden veranderd.
  • Bracht in 2011 een beleidsbrief uit over de aanpak van illegaal verblijf. Illegale migratie en illegaal verblijf worden nadrukkelijk ontmoedigd. Illegaal verblijf door meerderjarige vreemdelingen wordt strafbaar gesteld (als overtreding) en beboet. Illegale vreemdelingen krijgen een terugkeerbesluit en worden in bewaring gesteld. Hulpverlening aan illegalen, wordt - anders dan actieve bevordering van illegaliteit - niet strafbaar. Aanpak van mensenhandel wordt een speerpunt van beleid; bestrijding van illegale tewerkstelling en huisvesting van illegalen krijgen meer aandacht. (19.637)

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 2011 een wet (Stb. 663) tot wijziging van de Vreemdelingenwet tot stand ter implementatie van de EG-richtlijn over gemeenschappelijke normen en procedures in de lidstaten voor de terugkeer van onderdanen van derde landen die illegaal op hun grondgebied verblijven. Voor iedere illegale vreemdeling moet een terugkeerbesluit worden uitgevaardigd. Het wetsvoorstel was in 2010 ingediend door minister Hirsch Ballin. (32.340)
  • Bracht in 2012 een wet (Stb. 430) tot wijziging van de Wet inburgering tot stand, waardoor de verantwoordelijkheid voor de inburgering bij de inburgeringsplichtige zelf komt te liggen. De inburgeringsplichtige moet voortaan de deelname en financiering van de inburgering regelen. Minder draagkrachtige nieuwkomers kunnen gebruik maken van een sociaal leenstelsel. (33.086)

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/6)
  • Verloor in 2010 het vertrouwen van de meerderheid van de gemeenteraad van Maastricht omdat coalitiepartijen PvdA en GroenLinks en oppositiepartijen VVD en SP meenden dat er een onwerkbare situatie was ontstaan door een affaire. In 2006 had hij een nog te bouwen vakantievilla gekocht aan de Zwarte Zee in het Bulgaarse Byala (de woning was deel van een toeristisch project) van een bedrijf waarvan een Maastrichtse topambtenaar mede-eigenaar was. Het project kwam echter nauwelijks van de grond en hij probeerde daarna zijn geld veilig te stellen. Daarbij had hij in zijn functie van burgemeester contacten met Bulgaarse bestuurders en politici en zocht hij bemiddeling door de Bulgaarse ambassadeur. Het Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING) constateerde dat hij de geldende gedragscode voor de burgemeester van Maastricht had overtreden en dat er sprake was van de schijn van belangenverstrengeling. Van bewust overtreden van de gedragscode was volgens BING echter geen sprake. Door de deal met de ambtenaar was zijn onafhankelijkheid als burgemeester in gevaar gekomen. Hij zou evenwel niet zijn positie hebben misbruikt om privévoordeel te behalen. Nog voor het in de gemeenteraad in stemming brengen van een motie van afkeuring, besloot hij zelf terug te treden.
  • Nadat hij zijn aftreden in de raad bekend had gemaakt, beloonde diezelfde raad hem met een staande ovatie.
  • Nam op 26 februari 2010 tijdens een zogenoemd 'volksadieu' op de markt van Maastricht afscheid van de bevolking van zijn stad. Daarbij waren duizenden inwoners aanwezig.

uit de privésfeer
  • Werd in 2004 gekozen tot beste burgemeester van Nederland
  • Zijn vader was mededirecteur en eigenaar van wasmachinefabriek 'Victoria' in Brunssum (familiebedrijf). Hij stierf in 1965 op 40-jarige leeftijd (Gerd was toen veertien jaar), ten gevolge van een ongeluk met een pistool waarmee haken voor het ophangen van plafonds werden afgeschoten.
  • Zijn echtgenote was lid van Provinciale Staten van Limburg en van de gemeenteraad in Maastricht. Zij was onderwijzeres en lerares Frans en is psycholoog.

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Jan Hoedeman, "Kom op, Jan Peter, Kom op!, De Volkskrant, 2 juli 2005
  • Toof Brader en Marja Vuijsje, "Haagse portretten. Tweede-Kamerleden, ministers, staatssecretarissen" (1995, 1999)

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.