T. (Teun) Tolman

foto T. (Teun) Tolman
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Nick Morelis

Zelfverzekerde veehouder uit de Friese Stellingwerven die zich via de christelijk-historische jongerenorganisatie, de plaatselijke en provinciale politiek en de christelijke boerenbond opwerkte tot een actief Tweede Kamerlid op de rechtervleugel van de CHU en het CDA. Stortte zich ten slotte ondanks een geringe talenkennis onvervaard in de internationale politiek als lid van het Europees Parlement. In de Tweede Kamer woordvoerder landbouw en waterstaat. Aanhanger van het Zuid-Afrikaanse apartheidsbewind.

CHU, CDA
functie(s) in de periode 1963-1989: lid Tweede Kamer, lid Europees Parlement

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Teunus (Teun)

geboorteplaats en -datum
Oldeholtpade (gem. Weststellingwerf), 22 september 1924

overlijdensplaats en -datum
Oldeholtpade (gem. Weststellingwerf.), 30 oktober 2007

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • CHU (Christelijk-Historische Unie), tot 11 oktober 1980
  • CDA (Christen-Democratisch Appèl), vanaf 11 oktober 1980

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • veefokker en eigenaar landbouwbedrijf te Oldeholtpade
  • lid gemeenteraad van Weststellingwerf, van 2 september 1958 tot 25 september 1967 (voor de protestants-christelijke fractie)
  • wethouder (belast met onder meer ruimtelijke ordening, volkshuisvesting en nutsbedrijven) van Weststellingwerf, van 2 september 1958 tot 25 september 1967
  • lid Provinciale Staten van Friesland, van 9 november 1959 tot 5 juni 1974
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 5 juni 1963 tot 17 juli 1979
  • lid Europees Parlement, van 19 januari 1978 tot 17 juli 1979 (aangewezen door de Staten-Generaal)
  • lid Europees Parlement, van 17 juli 1979 tot 24 juli 1989

4.

Partijpolitieke functies

overzicht
  • voorzitter CHJO (Christelijk-Historische Jongeren), afdeling Friesland
  • vicevoorzitter Federatie van Christelijk-Historische Jongerengroepen
  • afgevaardigde naar Unieraad CHU namens Federatie van Christelijk-Historische Jongerengroepen, van 1958 tot 1960
  • adviserend lid hoofdbestuur CHU, vanaf 1963
  • lid bestuur CHU Kamerkring Leeuwarden

5.

Nevenfuncties

  • voorzitter Christelijke Landbouwjongeren in Friesland
  • voorzitter CJBTB (Nederlandse Christelijke Jonge Boeren- en Tuindersbond), vanaf 1956
  • lid bestuur openbaar lichaam "Gasvoorziening Noord-Oost-Nederland", vanaf februari 1960 (als wethouder)
  • lid ruilverkavelingscommissie Linde-Zuid, vanaf 1961
  • vicevoorzitter Comité d'Entente
  • voorzitter CBTB afdeling Friesland, van 1965 tot 1978
  • lid hoofdbestuur (vicevoorzitter) CBTB (Christelijke Boeren- en Tuindersbond), vanaf 1965
  • voorzitter waterschap "De Stellingwerven", omstreeks 1967 en nog in september 1991
  • lid bestuur Waterschapsbond
  • lid algemeen bestuur Unie van Waterschappen
  • lid algemeen bestuur NCRV (Nederlandse Christelijke Radio-Vereniging)
  • lid bestuur Landbouwschap
  • voorzitter waterschappen "De Linde en de Beneden Tjonger"
  • lid Raad van Commissarissen Onderlinge Levensverzekeringsmaatschappij OBF
  • voorzitter Nederlands-Zuidafrikaanse Werkgemeenschap, tot 1976
  • voorzitter Vereniging Vrienden van de Markerwaard
  • adviseur bedrijven in de landbouw, omstreeks 1989

afgeleide functies, presidia etc.
  • voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Bestrijdingsmiddelenwet (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 13 oktober 1971 tot april 1975
  • ondervoorzitter bijzondere commissie voor de Nota's over spreiding van rijksdiensten, Noorden des Lands en herstructurering Zuid-Limburg (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 1 maart 1973 tot 4 april 1978
  • voorzitter bijzondere commissie voor het wetsvoorstel wijziging van de Wet Uitkeringen Wegen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 23 september 1975 tot juni 1976
  • voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Bevoegdhedenwet Waterschappen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 14 september 1976 tot april 1978
  • voorzitter bijzondere commissie voor het Structuurschema Vaarwegen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 23 juni 1977 tot 4 april 1978
  • voorzitter vaste commissie voor Landbouw en Visserij (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 24 januari 1978 tot 17 juli 1979
  • voorzitter commissie landbouw (Europees Parlement), van 1984 tot 1987

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
erelid CBTB Friesland

6.

Opleiding

voortgezet onderwijs
  • Lagere Landbouwschool

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Was woordvoerder landbouw en waterstaat van de CHU en het CDA in de Tweede Kamer. Hield zich verder onder meer bezig met binnenlandse zaken en PTT-aangelegenheden en in de periode 1973-1977 met volkshuisvesting en binnenscheepvaart.

opvallend stemgedrag (2/9)
  • In 1976 stemden hij en Van Leijenhorst als enigen van hun fractie vóór een (verworpen) motie-Koekoek over het staken van de ontwikkelingshulp aan Cuba
  • Behoorde in 1978 tot de zes leden van zijn fractie die tegen een motie-Terlouw stemden waarin de regering werd gevraagd aan de VS en andere NAVO-bondgenoten mee te delen dat de Kamer productie van de Neutronenbom afwees

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Nam in 1967 op aandrang van het hoofdbestuur van de CBTB ontslag als wethouder
  • Trok zich in januari 1978 terug als kandidaat voor het (tweede) vicefractievoorzitterschap, omdat hij de voorkeur gaf aan het lidmaatschap van het Europees Parlement

uit de privésfeer
  • Hij was een schoonzoon van Germ Gerbrandij, een tweelingbroer van CHU-gedeputeerde (en kortstondig Tweede Kamerlid) H.M. Gerbrandij

anekdotes en citaten
  • CDA-leider Ruud Lubbers zei ooit op het CDA-congres dat Tolman op zijn visitekaartje had staan: wet- en veehouder. Tolman zelf ontkende dit later ten stelligste.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
  • Trouw, 2 juni 1989

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.