Mr. W. (Willem) Scholten

foto Mr. W. (Willem) Scholten
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief NOS

CHU- en CDA-politicus die vele hoge functies bekleedde. Begon zijn politieke loopbaan als fiscaal specialist van de CHU-Tweede Kamerfractie en werd staatssecretaris van belastingen in de kabinetten-Biesheuvel. Stapte in 1976 over naar de Raad van State, maar keerde na het aftreden van Kruisinga begin 1978 terug als minister van Defensie. Was in die functie medeverantwoordelijk voor het besluit kruisraketten te plaatsen in Nederland. Werd in 1980, zeer tegen de zin van de PvdA, benoemd tot vicepresident van de Raad van State. Speelde als informateur in 1982 een belangrijke rol bij de vorming van het eerste kabinet-Lubbers. Gezaghebbend en integer. Zowel wat politieke als persoonlijke opvattingen betreft behoudend.

CHU, CDA
in de periode 1963-1997: lid Tweede Kamer, staatssecretaris, minister, lid Europees Parlement (vóór 1979), lid Raad van State, vicepresident Raad van State

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

geboorteplaats en -datum
Deventer, 1 juni 1927

overlijdensplaats en -datum
Leidschendam (gem. Leidschendam-Voorburg), 1 januari 2005

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • CHU (Christelijk-Historische Unie), tot 11 oktober 1980
  • CDA (Christen-Democratisch Appèl), vanaf 11 oktober 1980

3.

Hoofdfuncties/beroepen (8/13)

  • hoofd tweede bureau (voorheffingen), Directie der directe belastingen, ministerie van Financiën, van 5 januari 1963 tot 1 juni 1963
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 5 juni 1963 tot 14 juli 1971
  • staatssecretaris van Financiën (belast met fiscale zaken), van 14 juli 1971 tot 19 maart 1973
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 december 1972 tot 1 maart 1976
  • lid Europees Parlement, van 25 juni 1973 tot 1 maart 1976 (aangewezen door de Staten-Generaal)
  • lid Raad van State, van 1 maart 1976 tot 8 maart 1978 (benoemd bij K.B. van 6 februari 1976)
  • minister van Defensie, van 8 maart 1978 tot 25 augustus 1980
  • vicepresident Raad van State, van 1 oktober 1980 tot 1 juli 1997 (benoemd bij K.B. van 20 juni 1980)

ambtstitel
  • minister van staat, van 1 juli 1997 tot 1 januari 2005

(in)formateurschap(pen)
  • informateur, van 1 oktober 1982 tot 30 oktober 1982

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/21)

  • voorzitter Cornelia Stichting te Beetsterzwaag, omstreeks september 1994
  • voorzitter begeleidingscommissie Onderzoek Financiële Tegoeden Tweede Wereldoorlog, van 1997 tot december 1999

afgeleide functies, presidia etc. (2/8)
  • lid afdeling Sociale Zaken (Raad van State)
  • lid afdeling geschillen van bestuur (Raad van State)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Was financieel-woordvoerder van de CHU-Tweede Kamerfractie. Hield zich verder onder meer bezig met middenstand, justitie en 'de West'.
  • Diende in 1975 samen met Marius van Amelsvoort (KVP) en Arend Vermaat (ARP) een initiatiefwetsvoorstel in over verlaging van de vennootschapsbelasting in 1975 en verhoging van de tijdelijke zelfstandigenaftrek voor kleinere zelfstandigen. Dit voorstel werd in 1975 wet.

opvallend stemgedrag (0/10)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/5)
  • Was in 1979 als minister van Defensie eerstverantwoordelijke voor de uitzending van de Nederlandse militairen naar Libanon in het kader van een VN-vredesmissie (Unifil). De vredesmissie werd ingesteld bij Veiligheidsresolutie (425) van 19 maart 1978 en moest de veiligheid en vrede herstellen en effectueren in het grensgebied van Israël en Libanon, na terugtrekking van Israëlische troepen. De kern van het Nederlandse detachement (700 man) wordt gevormd door het 44 Pantserinfanteriebataljon. Daarnaast kunnen vrijwilligers zich aanmelden voor uitzending. (15.441)
  • Was in 1979 samen met staatssecretaris Van Eekelen verantwoordelijk voor het besluit om 445 Leopard-II-tanks aan te schaffen (15.512)
  • Was in 1979 nauw betrokken bij het NAVO-besluit tot plaatsing van kruisraketten in West-Europa, en het daarbij door Nederland gemaakte voorbehoud. Verdedigde in december 1979 samen met Van Agt en Van der Klaauw met succes het kabinetsbeleid. (15.887)

als bewindspersoon (wetgeving) (3/5)
  • Bracht in 1972 de Wet houdende fiscale oudedagsreserve voor zelfstandigen (Stb. 692) tot stand, die fiscale belemmeringen voor zelfstandigen om een pensioen op te bouwen, wegneemt. (12.002)
  • Bracht in 1972 samen met minister Nelissen een wet inzake unificatie van accijnzen met België en Luxemburg (Stb. 696) tot stand. (11.938)
  • Bracht in 1978 als minister van Defensie samen met staatssecretaris Van Lent een wijziging (Stb. 694) van de Wet gewetensbezwaren militaire dienst tot stand. De wijziging leidt tot vereenvoudiging van de verzoeken tot erkenning van gewetensbezwaren en tot een wijziging van de behandeling van beroep tegen een afwijzende beslissing. Het wetsvoorstel was in 1971 ingediend door minister Den Toom en in 1976 in de Tweede Kamer verdedigd (maar de behandeling was nog niet voltooid) door minister Vredeling en staatssecretaris Van Lent. (11.155)

als (in)formateur
  • Kreeg op 1 oktober 1982 het verzoek de mogelijkheden te onderzoeken om op zo kort mogelijke termijn te komen tot de vorming van een kabinet, dat zou mogen rekenen op een vruchtbare samenwerking met de volksvertegenwoordiging. Hij stelde twee werkgroepen in uit vertegenwoordigers van CDA en VVD, die onderhandelden over het financieel-economisch en het welzijnsbeleid. Dit leidde, naast overleg over andere onderwerpen, tot programatische overeenkomst. De partijen werden het eveneens eens over de zetelverdeling (8 CDA-6 VVD). Op 29 oktober bracht hij verslag uit over zijn werkzaamheden en adviseerde hij de koningin CDA-fractievoorzitter Lubbers tot formateur te benoemen.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Was tijdens de formatie van 1971 lid van een werkgroep van Kamerleden uit KVP, ARP, CHU, VVD en DS'70 die onder leiding van Nelissen de financiële paragraaf van het regeerakkoord voorbereidde
  • Was in 1973 samen met Tilanus tegen het afhaken van de CHU bij de formatie van het kabinet-Den Uyl, omdat hij dat nadelig achtte voor de christendemocratische samenwerking

uit de privésfeer
  • Zijn schoonvader was wethouder in Nieuwerkerk aan den IJssel

niet-aanvaarde politieke functies
  • staatssecretaris van Financiën, mei 1967 (geweigerd)
  • staatssecretaris van Financiën, december 1977 (geweigerd)

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
"Willem de Zwijger" (bijnaam)

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/7)
  • Addy de Jong, "'Noem mij alstublieft geen onderkoning'", Reformatorisch Dagblad, 21 mei 1997
  • D. Slijkerman, "Willem Scholten. Op en top partijman", in: "In dienst van de kroon. Vice-presidenten van de Raad van State" (2001), 231
  • H. van Spanning, "Herinneringen aan mr. W. Scholten (1927-2005), in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2005, 140
  • "In memoriam mr. W. Scholten", in: Jaarverslag Raad van State 2006
  • Reformatorisch Dagblad, 29 december 1983
  • Brabants Nieuwsblad, 17 augustus 1987

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.