liberaal, Liberale Unie, vooruitstrevende kamerclub, vrijzinnig-democratische kamerclub
functie(s) in de periode 1879-1917: lid Tweede Kamer
Personalia
voornamen (roepnaam)
Franciscus
geboorteplaats en -datum
Odoorn, 8 juni 1835
overlijdensplaats en -datum
Haarlem, 7 juli 1917
begraafplaats en -datum
Driehuis-Westerveld, 11 juli 1917 (crematie)
Partij/stroming
stroming(en)
- liberaal: vooruitstrevend
- Takkiaan, 1894
partij(en)
Liberale Unie
lid tussentijds gevormde fractie(s)
- Vooruitstrevend-Liberale Kamerclub, van mei 1894 tot september 1897
- Vrijzinnig-Democratische Kamerclub, van 22 september 1897 tot maart 1901
- Vooruitstrevend-Liberale Kamerclub, van 2 december 1902 tot juni 1905
Hoofdfuncties/beroepen
- kandidaat-predikant provinciaal kerkbestuur van Friesland, 1860
- predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Boijl (Frl.), van september 1860 tot oktober 1863
- predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Kimswerd (Frl.), van oktober 1863 tot februari 1879
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 februari 1879 tot 11 oktober 1884 (voor het kiesdistrict Leeuwarden)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 november 1884 tot 18 mei 1886 (voor het kiesdistrict Leeuwarden)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 juli 1886 tot 17 augustus 1887 (voor het kiesdistrict Leeuwarden)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1887 tot 27 maart 1888 (voor het kiesdistrict Leeuwarden)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1 mei 1888 tot 20 maart 1894 (voor het kiesdistrict Franeker)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 mei 1894 tot 27 juni 1917 (1894-1905 voor het kiesdistrict Franeker, 1905-1917 voor het kiesdistrict Zutphen)
Nevenfuncties
- voorzitter Landbouwvereniging in Friesland
- voorzitter Hollandsche Maatschappij van Landbouw, afdeling Haarlem en omstreken (27 jaar)
- lid hoofdbestuur Algemeene Nederlandsche Bond "Vrede door Recht", omstreeks 1907
- president-commissaris Maatschappij "Van Nassau-La Lecq"
afgeleide functies, presidia etc. (4/6)
- lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1901 tot april 1901
- lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1907 tot april 1908
- voorzitter begrotingscommissie voor hoofdstuk VI (Marine) 1915 (Tweede Kamer der Staten-Generaal)
- lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van juni 1915 tot september 1915
comités van aanbeveling, erefuncties etc.
erevoorzitter Gymnastiekvereniging "Sparta" te Haarlem
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
Opleiding
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
Activiteiten
als parlementariër
- De voornaamste onderwerpen waarover hij in de Tweede Kamer sprak waren onderwijs, landbouw, waterstaat, visserij en defensie-aangelegenheden
opvallend stemgedrag (2/9)
- Behoorde in 1916 tot de minderheid van de Unie-liberalen die tegen een motie-Schaper stemde waarin koppeling van een pensioenbelasting en een ouderdomspensioen werd afgewezen. Aanneming van de motie was voor Treub reden om af te treden.
- Stemde in 1917 als enige liberaal tegen de wijziging van de Grondwettelijke onderwijsbepalingen
In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.
Wetenswaardigheden
algemeen
- Anti-militarist
- Oudste lid Tweede Kamer in jaren 1908 tot 1917. Leidde in die hoedanigheid steeds de eerste vergadering van de Tweede Kamer na opening van een nieuwe zittingsperiode.
uit de privésfeer
- Bekend om zijn grote rijkdom. Voerde een rijke staat en reed in Friesland een rijtuig met prachtige schimmels.
- Was aan het eind van zijn leven nagenoeg blind
- Zijn zwager, J.G. Borgesius was gedurende 41 jaar (1874-1915) burgemeester van Odoorn
anekdotes en citaten
- Werd als Kamerlid buiten de Kamer vrijwel altijd in het gezelschap van zijn collega en vriend Cremer gezien
- Hij stond erom bekend dat hij collega-Kamerleden die in zijn ogen te lang aan het woord waren op allerlei manieren tot beïndiging maande. Dat kan zijn door de spreker in verlegenheid te brengen, door hard kuchen, door onverwachte interrupties of door tegen zijn inktkoker te tikken.
- Hij stond bekend als "de bek op poten"
verkiezingen (5/16)
- Eindigde in 1905 in de eerste stemmingsronde achter J. Ankerman (fch) en P.L. Tak (sdap). Tak werd in de tweede ronde gekozen.
- Versloeg in 1905 bij een naverkiezing in het district Zutphen na herstemming R.P.J. Tutein Nolthenius (nhp). Werd gekozen, nadat Goeman Borgesius had geopteerd voor het district Enkhuizen.
- Versloeg in 1909 na herstemming A. baron van Heeckeren van Kell (arp)
- Versloeg in 1913 na herstemming J.R. Snoeck Henkemans (chu)
- Versloeg in 1917 M.C. van Wijhe (sdp)
U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.
Publicaties van/over
literatuur/documentatie (6/8)
- Mr. Antonio, "Fr. Lieftinck", Parlementaire Portretten, Nieuwe Reeks XV, De Telegraaf, 16 maart 1901
- C.K. Elout, "De Heeren in Den Haag" (2e reeks, 1909), p.55
- Nieuwe Rotterdamsche Courant, 7 juli 1917
- C. Visser 't Hooft, "Franciscus Lieftinck (1835-1917). Welbespraakt parlementariër" (2024)
- Ned. Patriciaat, 1941
- Onze Afgevaardigden, 1897, 1901, 1905, 1909 en 1913
In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.
Familie/gezin
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.
