Mr. L.G. Kortenhorst

foto Mr. L.G. Kortenhorst
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: KDC Nijmegen

Katholieke Tweede Kamervoorzitter, die dat ambt vijftien jaar bekleedde. Was advocaat in Amsterdam en secretaris van katholieke werkgeversorganisatie en behoorde tot de vooraanstaande leden van de RKSP- en KVP-fracties, waarvan hij enige tijd secretaris was. Verdedigde als advocaat het 'foute' dagblad De Telegraaf en Pieter Menten. Was ook actief als schrijver en politiek commentator van De Volkskrant. Tijdens zijn voorzitterschap werd onder meer de werkwijze van de Kamer gemoderniseerd. Was voorstander van levendige debatten. Kwam in december 1958 in conflict met de PvdA-fractie toen hij tegen de zin van de PvdA en het demissionaire kabinet afhandeling van een wetsvoorstel doorzette. Zijn charme zorgde er overigens voor dat die 'aanvaring' niet de persoonlijke verhoudingen verstoorde.

Algemeene Bond (RKSP), RKSP, KVP
in de periode 1925-1963: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Leonardus Gerardus

geboorteplaats en -datum
Weesp, 12 november 1886

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 13 januari 1963

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij), tot 22 december 1945
  • KVP (Katholieke Volkspartij), vanaf 22 december 1945

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/9)

  • lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 27 januari 1925 tot 2 februari 1926
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 september 1925 tot 13 januari 1963
  • advocaat en procureur, advocatenkantoor "Van der Loo, Deckers & Kortenhorst" te 's-Gravenhage, van 1925 tot 1950
  • eigenaar adviesbureau Kortenhorst, van 1941 tot 13 januari 1963 (sociaal-economische adviezen)
  • voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 13 augustus 1948 tot 13 januari 1963

gevangenschap/internering
geïnterneerd gijzelaarskamp te Sint Michielsgestel, van 4 mei 1942 tot 15 mei 1942

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/41)

  • lid Raad van Commissarissen Dierlijke Afval Verwerking N.V., tot 13 januari 1963
  • lid bestuur Vereniging voor Staatshuishoudkunde en Statistiek

afgeleide functies, presidia etc. (2/11)
  • voorzitter Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 12 augustus 1948 tot 13 januari 1963
  • voorzitter Commissie voor Huishoudelijke aangelegenheden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 12 augustus 1948 tot 13 januari 1963

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
erelid R.K. Studenten Vereniging "Sanctus Augustinus" te Leiden

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • In Tweede Kamer trad hij op als specialist op het gebied van handelspolitiek, bedrijfsorganisaties en privaat- en strafrecht
  • Een door hem samen met Van den Heuvel (ARP), Weitkamp (CHU) en Bierema (LSP) ingediend initiatiefvoorstel inzake het verlenen van tijdelijke steun aan de beetwortelindustrie, werd op 31 oktober 1929 met 28 tegen 19 stemmen door de Eerste Kamer verworpen
  • Trad in 1947 op als woordvoerder bij de behandeling van het wetsvoorstel Noodvoorziening Perswezen.

opvallend stemgedrag (0/9)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/15)
  • In maart 1959 besloot de PvdA-fractie uit protest tegen de gang van zaken in december 1958 bij de voordracht voor het voorzitterschap niet op Kortenhorst, maar op zijn fractiegenoot Fens te stemmen. Dit herhaalde zich in september 1959 en 1960.
  • Kwam in december 1959 in conflict met de PvdA-fractie over de samenstelling van de Kamercommissie die de behandeling van de 'toto-wet' moest voorbereiden. Hij verving de door de PvdA voorgedragen leden Vrolijk en Kleijwegt door hun geestverwanten Van den Tempel en Scheps, omdat Vrolijk en Kleijwegt lid waren geweest van de Staatscommissie-Loterwijwet.
  • Afwezig wegens ziekte vanaf 18 december 1962

uit de privésfeer
  • Was tijdens de Bezetting betrokken bij een illegaal weekblad over sociale, economische en financiële vraagstukken
  • Een zoon van hem was gehuwd met een dochter van Eerste Kamerlid J.A.J. Barge

anekdotes en citaten
  • Toen in 1959 de PvdA bij de verkiezing van de Tweede Kamervoorzitter niet haar stemmen op hem uitbracht, was er 's avonds in Amsterdam de jaarlijkse reünie van zijn dispuut Beets. Hij trof daar het PvdA-Kamerlid Nederhorst aan, ook een reünist van Beets. Hij stak zijn hand uit en zei: "Gerard, sans rancunes".

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
IJsbrand de Vries (schuilnaam in illegale pers)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • A.W. Abspoel, "Van Binnen- en Buitenhof" (1956), 14
  • J.P. Gribling, "Kortenhorst, Leonardus Gerardus (1886-1963)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 317
  • Parlementaire Geschiedenis van Nederland, band C, 1619
  • Wie is dat? 1931, 1938, 1948, 1956
  • Ned. Patriciaat, 1964

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia
  • archief-Kortenhorst, Nationaal Archief
  • familie-archief bij familie Kortenhorst

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.