S. (Paul) de Groot

foto S. (Paul) de Groot
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Nationaal Archief

Uit België afkomstige diamantbewerker, die na 1945 lange tijd de communistische voorman was. Gevreesd of bewonderd (of beide) door zijn partijgenoten. Speelde in de Kamer geen opvallende rol en had daar nauwelijks contact met andersdenkenden. Als partijsecretaris feitelijk de invloedrijkste CPN-leider. Gold als een onvoorwaardelijke Stalinist. Bleef ook na zijn Kamerlidmaatschap lange tijd de machtigste man van de CPN, maar in 1978 werd hem zijn erelidmaatschap ontnomen.

CPN
in de periode 1945-1966: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Saul (Paul)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 19 juli 1899

overlijdensplaats en -datum
Bussum, 3 augustus 1986

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • Communistische Partij van België, vanaf 1921
  • CPH (Communistische Partij Holland), van 1926 tot februari 1927
  • CPH (Communistische Partij Holland), van juni 1928 tot 1935
  • CPN (Communistische Partij van Nederland), vanaf 1935
  • lid "Vereniging Vrienden van de Waarheid", 1945

3.

Hoofdfuncties/beroepen (6/14)

  • hoofdredacteur illegale CPN-krant "De Waarheid", van november 1940 tot 1943
  • algemeen secretaris partijbestuur CPN, van 23 juli 1945 tot 1 september 1962
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 november 1945 tot 1 februari 1966
  • hoofdredacteur dagblad "De Waarheid", van januari 1948 tot juli 1948
  • fractievoorzitter CPN Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 april 1958 tot 15 december 1963
  • voorzitter CPN, van 1 september 1962 tot januari 1968

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

  • lid bondsraad Algemene Belgische Diamantbewerkersbond
  • lid Nationale Advies Commissie (adviescollege voor de samenstelling van de Voorlopige Staten-Generaal), van 20 juli 1945 tot november 1945

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër (3/4)
  • Diende in 1950 een motie van afkeuring in tegen het beleid ten aanzien van Indonesië en de Nederlands-Indonesische unie. De motie kreeg alleen steun van de CPN-fractie.
  • Interpelleerde op 23 juni 1955 de ministers Zijlstra en Suurhoff over de toestand in de diamantindustrie
  • Interpelleerde op 7 juni 1961 minister Van Rooy over wijziging van de regels voor het gedifferentieerde loonbeleid

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Werd in 1945 naar voren geschoven als communistische ministerskandidaat, voor de post voedselvoorziening
  • Leidde in maart 1953 een CPN-delegatie die de bijzetting van Stalin in Moskou bijwoonde
  • Hem werd op 3 oktober 1961 het woord ontnomen, toen hij tijdens de algemene politieke beschouwingen generaal Speidel, de opperbevelhebber van de NAVO, een oorlogsmisdadiger had genoemd en weigerde die woorden terug te nemen

uit de privésfeer (3/5)
  • Zijn vrouw en dochter werden in Gorssel gearresteerd en daarna via Westerbork naar vernietiginskamp Auschwitz gevoerd en vermoord. Hijzelf ontkwam.
  • Sprak enigszins met een Vlaams accent
  • Zijn vader trouwde als weduwnaar met de zus van zijn eerste echtgenote

anekdotes en citaten
  • Noemde in de jaren na de destalinisatie van 1956 Sovjet-leider Chroestjov de 'knoeichef'

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
"Stalin aan de Amstel" (bijnaam)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • G. Harmsen, "Groot, Saul de", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel VII, 69
  • A.A. de Jonge, "Groot, Saul de (1899-1986)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel III, 219
  • I. Cornelissen, "Paul de Groot, Staatsvijand nr. 1" (1996)
  • J.W. Stutje, "De man die de weg wees. Leven en werk van Paul de Groot 1899-1986" (Amsterdam, 2000)

Biografisch Woordenboek(en)
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.