oud- of vrije liberalen
functie(s) in de periode 1913-1917: minister
Personalia
voornamen (roepnaam)
Nicolaas
geboorteplaats en -datum
's-Gravenhage, 30 september 1855
overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 14 november 1937
Partij/stroming
stroming(en)
vrij-liberaal
partij(en)
Bond van Vrij-Liberalen, vanaf 1906
Hoofdfuncties/beroepen (5/13)
- commandant, Korps rijdende artillerie (zgn. Gele Rijders) te Arnhem, van 1 mei 1905 tot maart 1910
- commandant, tweede regiment veldartillerie te 's-Gravenhage, van 15 maart 1910 tot 15 maart 1912 (ontslag op eigen verzoek)
- gepensioneerd, van 15 maart 1912 tot 29 augustus 1913 (pensioen van f 2100 per jaar)
- minister van Oorlog, van 29 augustus 1913 tot 15 mei 1917
- ambteloos, vanaf 15 mei 1917
officiersrangen (4/8)
- luitenant-kolonel, van 1 januari 1907 tot 1 april 1910
- kolonel, van 1 april 1910 tot 26 augustus 1913
- generaal-majoor, van 26 augustus 1913 tot 15 januari 1918
- luitenant-generaal, 15 januari 1918
U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.
Nevenfuncties
- militair medewerker "De Nieuwe Courant", omstreeks 1905
- lid legercommissie inzake onderzoek naar opleiding der militie bij de infanterie, van 1910 tot 1913
- lid Legercommissie, vanaf 1910
Opleiding
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
Activiteiten
als bewindspersoon (beleidsmatig)
- Onder zijn ministerschap vond op 31 juli 1914 een volledige mobilisatie plaats van land- en zeemacht. Opperbevelhebber werd C.J. Snijders. De mobilisatie verliep in zijn algemeenheid vlot.
- Hij kreeg na enige tijd te maken met diverse problemen rond de huisvesting en verlofregelingen en met de geringe mogelijkheden voor nuttige tijdsbesteding voor de gemobiliseerden.
als bewindspersoon (wetgeving)
- Bracht in 1916 de Landstormwet tot stand, waardoor mannen onder de 30 jaar die niet dienstplichtig waren voor Landstormdienst konden worden opgeroepen. Zij moesten met name de oudere lichtingen van de Landweer aflossen.
Wetenswaardigheden
algemeen
- Ontwerper verdubbelstelsel voor infanterie ter vereenvoudiging opleidingsresultaten en overgang oorlogsorganisatie
- Als militair medewerker van de "Nieuwe Courant was hij een zeer hardnekkig bestrijder van minister Staal, en diens val was voor een groot deel gevolg van zijn actie
- Na de mobilisatie werd het leger geconsolideerd, ten gevolge waarvan de nodige uitbreiding een afmattende strijd in de Staten-Generaal veroorzaakte, waarbij Bosboom als zondebok aller tekortkomingen werd beschouwd
- Was pro-Brits
- Trad af na aanneming (op 10 mei 1917) door de Tweede Kamer van de motie-Marchant, waarin zijn besluit werd betreurd om de landstormjaarklasse 1908 (geboren in 1888) op te roepen, in plaats van de landstormklasse 1918 (geboren in 1898).
uit de privésfeer
- Alle vier oudere broers volgden een militaire opleiding bij de infanterie
- Hij was begonnen als vrijwilliger bij de artillerie en doorliep verschillende rangen
- Zijn schoonvader, C. van Andel Tzn., was burgemeester van Gorinchem (1881-1895)
- Zijn vader overleed in november 1862. Na het overlijden van zijn vader kwam hij onder de hoede van zijn oom, de schilder J. Bosboom (echtgenoot van de schrijfster Bosboom-Toussaint).
verkiezingen
- In 1909 als vrije-liberaal gekandideerd voor Tweede Kamer, maar niet gekozen. Was kandidaat in het district Amsterdam V.
Publicaties van/over
literatuur/documentatie
- J.W. Bonebakker, "Twee verdienstelijke officieren" (1974) (over Bosboom en Snijders)
- G.A.M. Beekelaar, "Bosboom, Nicolaas (1855-1937)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 50
- Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)
- J.A. de Bruijn, scriptie Staatkundig-Historische Studien RU Leiden (1982)
- Wie is dat? 1902
Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
archivalia
archief-Bosboom, Nationaal Archief
Familie/gezin
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.