Mr. P. Paulus

Intelligente en schrandere politicus uit de Bataafse tijd. Advocaat in Rotterdam, die aanvankelijk het stadhouderlijke stelsel verdedigde, maar later een voorname tegenstander daarvan werd. Hervormde in 1795 de marine. Werd als één van de weinigen in staat geacht om de onderlinge tegenstellingen bij de patriotten te overbruggen en werd in 1796 vrijwel unaniem tot eerste voorzitter van de nieuwe Nationale Vergadering gekozen. Overleed kort daarna; zijn overlijden werd algemeen als een groot verlies voor de jonge Bataafse Republiek gezien.

functie(s) in de periode 1796: lid Eerste Nationale Vergadering

Inhoud

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen (4/13)
4. Nevenfuncties
5. Opleiding
6. Wetenswaardigheden
7. Publicaties van/over
8. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Pieter

geboorteplaats en -datum

Axel, 9 april 1753

overlijdensplaats en -datum

's-Gravenhage, 17 maart 1796

begraafplaats en -datum

Scheveningen (begraven op "ter Navolging")

Partij/stroming

stroming(en)

• patriottisch (tijdens de Republiek)
• moderaat

Hoofdfuncties/beroepen (4/13)

• wethouder van Rotterdam, van 4 maart 1795 tot 17 februari 1796
• voorzitter Staten-Generaal, van 5 maart 1795 tot mei 1795
• lid Eerste Nationale Vergadering, van 1 maart 1796 tot 17 maart 1796 (voor het district 's-Gravenhage I)
• voorzitter (Eerste) Nationale Vergadering, van 1 maart 1796 tot 17 maart 1796

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

Nevenfuncties

• fabriekmeester te Rotterdam, van 21 januari 1795 tot 4 maart 1795
• weesmeester te Rotterdam, 1795
• lid College van Curatoren Hogeschool te Leiden, van 6 februari 1795 tot 1796
• lid commissie, belast met de onderhandelingen over het sluiten van vrede en van een verdrag met Frankrijk in januari 1795 (deze resulteren in vrede en in het verdrag van 16 mei 1795 te 's-Gravenhage)

afgeleide functies, presidia etc.

lid commissie van buitenlandse zaken (Nationale Vergadering)

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Wetenswaardigheden

algemeen

• Hij werd op 6 februari 1788 door de Staten-Generaal op instigatie van L.P. van de Spiegel ontslagen als advocaat-fiscaal, o.a. vanwege een vertrouwelijke brief aan de patriot Mr. D. Costerus, burgemeester van Woerden, die onderschept werd. Van de Spiegel erkende later hem onbillijk te hebben behandeld.

uit de privésfeer

• Hij overleed aan een longontsteking, opgelopen bij een optocht door 's-Gravenhage na de eerste zitting van de Eerste Nationale Vergadering
• Zijn vader was schepen en burgemeester van Axel

anekdotes en citaten

• Zei in zijn toespraak als voorzitter aan het begin van de eerste vergadering van de Nationale Vergadering op 1 maart 1796: "Wy hebben dan in den tyd van nauwlyks iets meer, dan een rond jaar, het in deezen verder mogen brengen, dan te voren in veel meer dan twee honderd jaren is kunnen worden daargesteld."

Publicaties van/over

literatuur/documentatie

• P.H. Suringar, "Biographische aanteekeningen betreffende Mr. Pieter Paulus" (1879)
• E.J. Vles, "Pieter Paulus (1753-1796). Patriot en staatsman" (2005)
• "Pieter Paulus (1753-1796). Advocaat-fiscaal van de Admiraliteit op de Maze en eerste voorzitter van de Nationale Vergadering in 1796", in: G.Ch. Kok, "Rotterdamse juristen uit vijf eeuwen" (2009), 52
• A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden, deel IX, 38
• Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel III, 123
• Ned. Patriciaat, 1918

Biografisch Woordenboek(en)

biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen

biografie

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.