Mr. P. (Paul) Scholten

P. Scholten
bron: Fotoarchief UvA

Amsterdamse hoogleraar Romeins recht, burgerlijk recht en wijsbegeerte van het recht, die zich in de oorlog inzette voor geestelijke weerbaarheid van de Nederlanders. Protesteerde tegen de jodenvervolging en schendingen van het recht. Autoriteit op het gebied van privaatrecht. Was betrokken bij de oprichting van de Rechtshogeschool in Batavia. Zeer actief op onderwijskundig, godsdienstig en juridisch gebied, met grote culturele en sociale belangstelling. Leidde de Nationale Adviescommissie, die onder meer de leden van het nood-parlement benoemde en maakte zelf deel uit van dat parlement.

CHU, PvdA
functie(s) in de periode 1945-1946: lid Eerste Kamer

Inhoud

  1. Personalia
  2. Partij/stroming
  3. Hoofdfuncties/beroepen (10/12)
  4. Nevenfuncties (4/12)
  5. Opleiding
  6. Activiteiten
  7. Wetenswaardigheden
  8. Publicaties van/over
  9. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Paulus (Paul)

geboorteplaats en -datum

Amsterdam, 26 augustus 1875

overlijdensplaats en -datum

aan boord van m.s. Delftdijk, op weg naar Canada, 1 mei 1946

Partij/stroming

partij(en)

  • CHU (Christelijk-Historische Unie), tot 1945
  • PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 9 februari 1946

Hoofdfuncties/beroepen (10/12)

  • tijdelijk lector burgerlijk recht en rechtsvordering, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1 oktober 1906 tot 16 september 1907
  • hoogleraar Romeins recht, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 16 september 1907 tot 7 september 1910 (benoemd 26 juni 1907)
  • hoogleraar Romeins recht, burgerlijk recht en burgerlijke rechtsvordering, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 7 september 1910 tot 26 januari 1921 (vanaf 1914 tevens oud-vaderlands recht en encyclopaedie der rechtsgeleerdheid)
  • raadsheer-plaatsvervanger Gerechtshof te Amsterdam, van 1 augustus 1915 tot 1 juli 1935
  • hoogleraar burgerlijk recht en burgerlijke rechtsvordering, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 26 januari 1921 tot 1 september 1927
  • hoogleraar burgerlijk recht en wijsbegeerte van het recht, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1 september 1927 tot 1 april 1942 (ontslagen door de Duitsers)
  • rector magnificus Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van september 1932 tot september 1933
  • hoogleraar burgerlijk recht en wijsbegeerte van het recht, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 7 mei 1945 tot 12 september 1945
  • voorzitter Nationale Advies Commissie (adviescollege voor de samenstelling van de Voorlopige Staten-Generaal), van 20 juli 1945 tot 16 november 1945
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 18 december 1945 tot 1 mei 1946

gevangenschap/internering

  • gedwongen verblijf te Valkenburg (Lb.), vanaf 17 februari 1942
  • gedwongen verblijf te Hulshorst, van 1942 tot 1944

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

Nevenfuncties (4/12)

  • voorzitter Amsterdamse Studentenvereniging (20 jaar)
  • redacteur en medewerker tijdschriften "Onze Eeuw", "Synthese", "De Schakel", "het Algemeen Weekblad voor Christendom en Cultuur" en "Woord en Wereld"
  • voorzitter werkgroep 'Kerk en Overheid', Commissie Kerkelijk Overleg, vanaf augustus 1940 (uitvaardigen van richtlijnen over de houding van de Hervormde Kerk jegens maatregelen van de bezetter)
  • voorzitter Reorganisatie-Commissie Nederlandse Hervormde Kerk, vanaf 1940

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Activiteiten

als parlementariër

  • Heeft nooit het woord gevoerd in de Eerste Kamer

Wetenswaardigheden

uit de privésfeer

  • Organiseerde de Rechtshogeschool te Batavia in 1924
  • Vanaf 1941 leider van de Groep-Scholten ('Pauliden'), een groep jongeren uit politieke partijen, die onder zijn leiding spraken over de naoorlogse politiek. Deelnemers waren o.a. Schermerhorn, Wiardi Beckman en C. Patijn.
  • Was in oktober 1940 initiator van het zenden van een adres aan de rijkscommissaris waarin werd gevraagd af te zien van discriminerende maatregelen tegen Joodse ambtenaren
  • Initiatiefnemer voor een informeel overlegorgaan van universiteiten en hogescholen tijdens de Bezetting

Publicaties van/over

literatuur/documentatie

  • H. Oostenbrink Evers, "Scholten, Paulus", in: Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme, deel 4, 387
  • W.M. Peletier, "Scholten, Paulus (1875-1946)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 536
  • Timo Slootweg (samensteller), "Paul Scholten, Dorsten naar gerechtigheid" (heruitgave van belangrijkste delen van zijn geschriften, 2010)
  • R. Chorus, "Om recht en gerechtigheid. Paul Scholten (1875-1946): een biografie" (2022)
  • Ned. Patriciaat, 1962

Biografisch Woordenboek(en)

  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in het Biografisch Lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme

archivalia

archief-Scholten, archief Nederlandse Hervormde Kerk en bij familie

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.