Jhr. G.R.G. van Swinderen
Zelfstandig opererende liberaal in de Eerste Kamer in het midden van de negentiende eeuw. Telg uit een Gronings regentengeslacht, maar afgevaardigde namens Friesland. Was na een korte marineloopbaan sinds 1835 grietman (later burgemeester) van Gaasterland en woonde op een landgoed in Balk. Als grootgrondbezitter invloedrijk in de Zuidwesthoek van Friesland. Behoorde in 1868 tot de liberalen die de Eerste Kamer bijeenriepen om over de dreigende (derde) Kamerontbinding te spreken.
liberaal
functie(s) in de periode 1849-1879: lid Eerste Kamer
Personalia
voornamen (roepnaam)
Gerard Regnier Gerlacius
geboorteplaats en -datum
Groningen, 26 juni 1804
overlijdensplaats en -datum
Neerlangbroek (gem. Langbroek), 21 juni 1879
begraafplaats en -datum
Harich, 28 juni 1879 (familiegraf)
Partij/stroming
stroming(en)
- 'pragmatisch liberaal'
- liberaal (vanaf omstreeks 1860)
Hoofdfuncties/beroepen
- luitenant-ter-zee, van 1826 tot 1834
- landeigenaar
- grietman van Gaasterland, van 1 september 1835 tot 1 augustus 1851
- lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 13 februari 1849 tot 20 augustus 1850 (voor Friesland)
- lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 7 oktober 1850 tot 21 juni 1879 (voor Friesland)
- burgemeester van Gaasterland, van 1 augustus 1851 tot 1 juli 1853
- burgemeester van Gaasterland, van 1 juli 1857 tot 1 juli 1863
Nevenfuncties
- lid Comité voor den Noord-Hollandsch-Frieschen Spoorwegen, vanaf 27 november 1862
- lid Raad van Toezicht Paleis van Volksvlijt te Amsterdam, omstreeks 1875
afgeleide functies, presidia etc. (4/21)
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van november 1875 tot juni 1876
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van september 1876 tot november 1876
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van maart 1877 tot mei 1878
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van september 1878 tot januari 1879
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
Activiteiten
als parlementariër (5/17)
- Behoorde in 1862 tot de vier Eerste Kamerleden die vóór de (verworpen) begroting van Koloniën voor 1863 stemden. De verwerping leidde tot het aftreden van minister Uhlenbeck.
- Was in 1868 mede-initiatiefnemer tot het bijeenroepen van de Eerste Kamer, om een adres te kunnen opstellen waarin erbij de koning moest worden aangedrongen de Tweede Kamer niet voor de derde achtereenvolgende maal te ontbinden
- Stemde in 1869 vóór het voorstel tot afschaffing van het dagbladzegel
- Stemde in 1870 vóór het voorstel tot afschaffing van de doodstraf
- Behoorde in 1874 tot de vier leden die tegen de ontwerp-Hogeronderwijswet stemden
In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.
Wetenswaardigheden
algemeen
- Nam in juli 1857 ontslag als Eerste Kamerlid, omdat hij was herbenoemd als burgemeester en meende dat dit een bezodigd staatsambt was. Hij werd op 23 juli door de Staten van Friesland met 21 van de 41 stemmen opnieuw gekozen.
uit de privésfeer
- Zijn vermogen nam aanzienlijk toe door zijn huwelijk met de rijke erfdochter van de familie Rengers
- Volgde in 1835 zijn oudere broer Wicher op als grietman van Gaasterland
verkiezingen
- Werd in 1853 bij de periodieke verkiezing van een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Friesland met 31 van de 44 stemmen herkozen
- Werd in 1862 bij de periodieke verkiezing van een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Friesland met 35 van de 46 stemmen herkozen
- Werd in 1871 bij de periodieke verkiezing van een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Friesland met 36 van de 42 stemmen herkozen
Publicaties van/over
literatuur/documentatie
- S. Rodenhuis en G. Kingma, "Adeldom verplicht. De geschiedenis van de familie Van Swinderen in Gaasterland" (2010)
- Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel X, 1006
Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek
Familie/gezin
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.