Mr. E. (Els) Veder-Smit

foto Mr. E. (Els) Veder-Smit
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: RVD

Liberale volksgezondheidsdeskundigde, die op dit terrein veel gezag had in het parlement. Vervulde vele functies in organisaties op het gebied van de gezondheidszorg en werd in 1990 erevoorzitter van de Nationale Kruisvereniging. In 1967 Tweede Kamerlid voor de VVD en in de jaren zeventig als mede-initiatiefneemster betrokken bij een poging om tot liberale regeling voor zwangerschapsafbreking te komen. Staatssecretaris in het kabinet-Van Agt I. Bracht in die functie onder meer de Wet tarieven gezondheidszorg en een nieuwe wet inzake de verloskundigen tot stand. Vanaf 1981 Eerste Kamerlid. In die Kamer hield zij zich tevens bezig met ontwikkelingssamenwerking. Was voor zij in de landelijke politiek kwam ook actief op lokaal niveau. Erelid van de VVD.

VVD
in de periode 1967-1991: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, staatssecretaris

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Elizabeth (Els)

wijziging in naam en/of titulatuur
  • E. Smit, van 29 augustus 1921 tot 17 juli 1947
  • E. Veder-Smit, vanaf 17 juli 1947

geboorteplaats en -datum
Kinderdijk (gem. Nieuw-Lekkerland, Z.H.), 29 augustus 1921

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 26 augustus 2020

2.

Partij/stroming

partij(en)
VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • lid Provinciale Staten van Utrecht, van 6 juli 1954 tot 6 juni 1962
  • lid gemeenteraad van Zeist, van 1957 tot 4 september 1962
  • wethouder van Zeist, van 2 september 1958 tot 4 september 1962
  • lid gemeenteraad van Leeuwarden, van 4 september 1962 tot 6 september 1966
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 23 februari 1967 tot 3 januari 1978
  • staatssecretaris van Volksgezondheid en Milieuhygiëne (belast met volksgezondheid), van 3 januari 1978 tot 11 september 1981
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 25 augustus 1981 tot 11 juni 1991

takenpakket (bewindspersoon)
  • Was als staatssecretaris belast met de behartiging van de zaken op het gebied van de volksgezondheid, m.u.v. a. de voedingsaangelegenheden en andere zaken betreffende de Warenwet, de Vleeskeuringswet en de Destructiewet, alsmede de aangelegenheden betreffende de bestrijdingsmiddelen; b. de wetgeving inzake abortus provocatus.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/22)

  • voorzitter STOOM (Stichting Onderzoek en Ontwikkeling Maatschappelijke Gezondheidszorg), van 1987 tot 1999
  • voorzitter LCVV (Landelijk Centrum Verpleging en Verzorging), van 1993 tot november 1996

afgeleide functies, presidia etc. (2/8)
  • voorzitter vaste commissie voor Ontwikkelingssamenwerking (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 20 september 1983 tot 23 juni 1987
  • plaatsvervangend voorzitter vaste commissie voor Welzijn en Volksgezondheid (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 23 juni 1987 tot 11 juni 1991

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
  • erevoorzitter Nationale Kruisvereniging, vanaf 12 maart 1990
  • voorzitter STOOM, vanaf 1999

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër (3/4)
  • Op haar verzoek kwam staatssecretaris Kruisinga in 1970 met een (eerste) nota over de geestelijke gezondheidszorg
  • Diende in 1975 met fractiegenoot Aart Geurtsen een initiatiefwetsvoorstel in over afbreking van zwangerschap (abortus provocatus). Dit voorstel werd later in 1976 samengevoegd met een vrijwel gelijkluidend voorstel van Lamberts en Roethof van de PvdA. Het gecombineerde voorstel werd in december 1976 door de Eerste Kamer verworpen. (13.202 & 13.909)
  • Hield zich in de Eerste Kamer bezig met volksgezondheid en ontwikkelingssamenwerking. Voerde tevens het woord bij de behandeling van het wetsvoorstel Kaderwet specifiek welzijn en van een wetsvoorstel over het middelbaar gezondheidszorgonderwijs.

opvallend stemgedrag (0/7)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/8)
  • Stelde in 1980 de Regionale Instellingen voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg (RIAGG's) in
  • Bracht in 1981 de Nota Patiëntenbeleid uit, waarin gepleit wordt voor democratisering van de gezondheidszorg en voor vergroting van de rechten van patiënten (16.771)
  • Verdedigde in 1980/1981 met succes het in 1976 ingediende wetsvoorstel Wet Voorzieningen Gezondheidszorg in de Tweede Kamer. De afhandeling in de Eerste Kamer vond plaats onder haar opvolgster, minister Gardeniers. (14.181)

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1978 een wet (Stb. 505) inzake de bevoegdheid en titel van verloskundige tot stand. Hiermee wordt de titel vroedvrouw vervangen door verloskundige en wordt de wettelijke omschrijving van de bevoegdheden aangepast aan de gegroeide praktijk. Het gaat daarbij om zaken als advisering over geboorteregeling en opsporing van baarmoederhalskanker. Het wetsvoorstel was in 1976 ingediend door staatssecretaris Hendriks. (13.830)
  • Bracht in 1978 een wet tot wijziging van de Wet ziekenhuisvoorzieningen in het Staatsblad (Stb. 763). Hierdoor wordt betere planning van ziekenhuisvoorzieningen, voor sluiting van ziekenhuizen en voor de financiële gevolgen van saneringen mogelijk. Planning wordt niet gericht op een eindtoestand, maar op een dynamisch proces. Er komen meer mogelijkheden voor regionaal georganiseerde gezondheidszorg. Het wetsvoorstel was in 1976 ingediend en in 1977 in de Tweede Kamer verdedigd door staatssecretaris Hendriks. (13.796)
  • Bracht in 1980 de Wet tarieven gezondheidszorg (Stb. 646) tot stand, waarbij het Centraal Orgaan Tarieven Gezondheidszorg, een autonoom publiekrechtelijk lichaam, in het leven werd geroepen, een publiekrechtelijk lichaam dat richtlijnen en tarieven kan vaststellen. Het wetsvoorstel was in 1976 ingediend door staatssecretaris Hendriks, maar nadien gewijzigd. (14.182)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

uit de privésfeer
  • Haar echtgenoot was vicepresident van de rechtbank in Leeuwarden. Hij was een neef van het Tweede Kamerlid Arie Smit.
  • Haar vader was gemeenteraadslid in Nieuw-Lekkerland (Z.H.)
  • Haar ouders waren aanhangers van het Soefisme

verkiezingen
  • Werd in 1981 gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
  • "Vrouwen hebben minder behoefte aan het partijpolitieke spel, aan het vloeren van hun tegenstander", in: A. Groen e.a. (red.), Vrouwen en het Binnenhof (1985), 113
  • Frits Korthals Altes, "Belangstellend, bedachtzaam en beschaafd. Els Veder-Smit (1921-2020)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2021, 139

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.