A. (Alex) baron Schimmelpenninck van der Oye

foto A. (Alex) baron Schimmelpenninck van der Oye
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Collectie-Van Eck (Nationaal Archief)

Bestuurder en Tweede Kamerlid uit de tweede helft van de negentiende eeuw uit een bekend Gelders geslacht. Grootgrondbezitter en rentenier, die ook hoffuncties bekleedde. Trouw volgeling van Groen van Prinsterer, met wie hij correspondeerde en bij wie hij enige jaren vaak op bezoek kwam. Stond als Kamerlid bekend als een tamelijk gematigd en op verzoening gericht man, minzaam in de omgang. Zou in zekere zin als voorloper van een christelijk-historische politicus kunnen worden beschouwd. In 1888 werd hij Commissaris des Konings in Utrecht.

antirevolutionair
in de periode 1873-1905: lid Tweede Kamer, Commissaris van de Koning(in)

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Alexander (Alex)

geboorteplaats en -datum
Voorst (Gld.), 30 september 1839

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 19 juni 1918

2.

Partij/stroming

partij(en)
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • landeigenaar en ambachtsheer
  • rentmeester van het Kroondomein, rentambt Arnhem, van 1 juni 1866 tot 1 mei 1882
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 september 1873 tot 17 september 1877 (voor het kiesdistrict Deventer)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 26 maart 1878 tot 1 mei 1882 (voor het kiesdistrict Hilversum)
  • administrateur van het Kroondomein, van 1 mei 1882 tot 3 oktober 1888 (benoemd bij K.B. van 22 maart)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 september 1883 tot 11 oktober 1884 (voor het kiesdistrict Arnhem)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 juli 1886 tot 17 augustus 1887 (voor het kiesdistrict Goes)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1887 tot 27 maart 1888 (voor het kiesdistrict Goes)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1 mei 1888 tot 1 oktober 1888 (voor het kiesdistrict Lochem)
  • Commissaris des Konings (vanaf 23 november 1890: 'der Koningin') in Utrecht, van 15 oktober 1888 tot 1 augustus 1905 (benoemd bij K.B. van 30 september 1888)

4.

Nevenfuncties (2/5)

  • lid hoofdbestuur Nederlandsche Evangelisch-Protestantsche Vereeniging, omstreeks 1901
  • voorzitter Nederlandsch Genootschap tot Bevordering van de Christelijke Heiliging van den Zondag

afgeleide functies, presidia etc. (2/10)
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van februari 1888 tot maart 1888
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1888 tot 1 oktober 1888

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër
  • Sprak in de Tweede Kamer vooral over spoorwegaangelegenheden, justitie, financiën, onderwijs en Indische zaken

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Werd in 1873 in het district Deventer gekozen dankzij de invloed in het district van de families Schimmelpenninck van der Oye en Schimmelpenninck van Nijenhuis
  • Werd in 1881 bij het opmaken van de voordracht voor het voorzitterschap verslagen door O. van Rees. Hij kreeg in de vierde stemronde 33 stemmen en Van Rees 41.

verkiezingen (3/13)
  • Versloeg in 1886 bij de algemene verkiezingen in het district Goes na herstemming jhr. J.L.C. Pompe van Meerdervoort en L.A. Bijbau (lib.)
  • Werd in 1887 bij de algemene verkiezingen in de eerste ronde gekozen. Versloeg onder anderen J.L.C. Pompe van Meerdervoort. Werd in het district Arnhem verslagen door de liberalen W. Rooseboom en Ph.W. van der Sleyden.
  • Versloeg in 1888 in het district Lochem jhr. J.G. ridder van Rappard (lib.)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Lavater jr., "Politieke Photografien van de aftredende leden der Tweede Kamer" (1879)
  • F. Netscher, "De Schimmelpennincks", in: "In en om de Tweede Kamer. Parlementaire portretten en schetsen" (1889)
  • basisdoctoraalscriptie over A. Schimmelpenninck van der Oye, geschiedenis der Nederlandse staatsinstellingen, R.U. Leiden 1981

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.