Mr.dr. J.A. (Jan) Loeff

foto Mr.dr. J.A. (Jan) Loeff
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Het Leven/Spaarnestad

Tamelijk conservatief, maar wel pragmatische katholieke politicus. Advocaat in Den Bosch en vanaf 1896 Tweede Kamerlid voor het district Den Bosch. Als minister van Justitie in het kabinet-Kuyper werd hij als kundig en evenwichtig getypeerd en stond hij goed aangeschreven. Bracht onder andere de Beroepswet (een regeling van het administratief recht) tot stand. Hij was in 1903 tegenstander van strafbaarstelling van ambtenarenstakingen, maar verdedigde loyaal het door de ministerraad genomen besluit. Keerde in 1905 terug in de Kamer en was enige tijd fractievoorzitter. Sloot zijn loopbaan af als staatsraad.

Bahlmanniaan ('Centrum') , Rooms-Katholieken, Algemeene Bond (RKSP)
in de periode 1896-1921: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister, lid Raad van State

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Johannes Alouisius (Jan)

geboorteplaats en -datum
Baardwijk (N.Br.), 15 november 1858

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 10 juli 1921

2.

Partij/stroming

stroming(en)
R.K. (Rooms-Katholieken)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (9/10)

  • lid Provinciale Staten van Noord-Brabant, van 3 juli 1889 tot 1 augustus 1901 (voor het kiesdistrict Heusden)
  • rechter-plaatsvervanger Arrondissementsrechtbank te 's-Hertogenbosch, van 1 mei 1891 tot 1 augustus 1901
  • lid gemeenteraad van 's-Hertogenbosch, van 21 december 1893 tot 1 augustus 1901
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 5 mei 1896 tot 1 augustus 1901 (voor het kiesdistrict 's-Hertogenbosch)
  • minister van Justitie, van 1 augustus 1901 tot 17 augustus 1905
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1905 tot 27 juni 1917 (voor het kiesdistrict Waalwijk)
  • voorzitter R.K.-Kamerclub, Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 maart 1908 tot 21 december 1909
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 september 1917 tot 14 januari 1920 (1917-1918 voor het kiesdistrict Waalwijk)
  • lid Raad van State, van 13 januari 1920 tot 10 juli 1921 (benoemd bij K.B. van 7 januari 1920)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/18)

  • lid Staatscommissie inzake herziening van de Nederlandse Burgerlijke Wetgeving, van 1919 tot 10 juli 1921
  • lid Hoofdraad "Vereeniging van den H. Vincentius van Paola, omstreeks 1919

afgeleide functies, presidia etc. (2/17)
  • lid afdeling Binnenlandse Zaken (Raad van State)
  • lid afdeling Financiën (Raad van State)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich in de Tweede Kamer vooral bezig met justitie en binnenlandse zaken

opvallend stemgedrag (0/5)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Benoemde in 1901 jhr. O.Q. van Swinderen tot raadsheer in de Hoge Raad, hoewel A.J.P. Eyssell als eerste was voorgedragen. Nadat Van Swinderen zich had teruggetrokken, werd jhr.mr. W.H. de Savornin Lohman benoemd.

als bewindspersoon (wetgeving) (3/5)
  • Bracht in 1903 een nieuw Wetboek voor Militair Strafrecht en de Wet op de krijgstucht tot stand. Door deze wetten werden vele verouderde bepalingen (uit de Criminele Wetboeken voor het Krijgsvolk te Water en te Lande) vervangen en werd de rechtstoestand van de militairen (met name van niet-officieren) verbeterd. Er was voortaan één regeling voor het militair strafrecht voor land- en zeemacht. De doodstraf bleef gehandhaafd. Als de rechter meende dat veiligheidsgronden daarom vroegen, konden misdrijven waarop levenslang stond, worden omgezet in de doodstraf. Het Wetboek kende naast hoofdstraffen en militaire detentie tevens bijkomende straffen, zoals ontslag uit militaire dienst. Er werd onderscheid gemaakt tussen misdrijven tegen de veiligheid van de staat, tegen de ondergeschiktheid en op schending van verschillende dienstplichten. Krijgstuchtelijke straffen waren onder meer verlaging in rang, plaatsing in een tuchtklasse en een verbod om buiten dienst wapenen te dragen. De Wet op de krijgstucht kende een regeling voor beroep. Het Wetboek van Militair Strafrecht trad pas 1 januari 1923 in werking. De wetsvoorstellen waren in 1898 ingediend door minister Cort van der Linden.
  • Bracht in 1904 een wijziging van de Wet op het Notarisambt tot stand, waardoor het ambt van candidaat-notaris in het leven werd geroepen
  • Bracht in 1905 samen met minister Harte de Loterijwet tot stand. Loterijen waren alleen toegestaan voor een liefdadig doel of ter bevordering van wetenschap, kunst of het algemeen belang. Er mochten echter geen geldprijzen worden uitgeloofd.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/4)
  • Werd in 1909 benoemd tot lid van de (eventuele) Raad van Voogdij voor het geval Juliana als minderjarige tot het koningschap zou worden geroepen
  • Legde in december 1909 om gezondheidsredenen het voorzitterschap van de RK-Kamerclub neer
  • Was in 1913 bij de algemene beschouwingen eerste woordvoerder namens de RK-fractie, waarin de RK-fractie alsnog instemde met deelname aan een staatscommissie die zowel de kiesrecht- als onderwijskwestie moest oplossen. Fractievoorzitter Nolens was in de voorbereiding van het debat afwezig wegens internationale verplichtingen.

uit de privésfeer (3/7)
  • Een zoon van hem werd in 1960 raadsheer in de Hoge Raad
  • Hij overleed op dezelfde dag als A.P.L. Nelissen, eveneens oud-minister van Justitie
  • Zijn vader was burgemeester van Baardwijk (1842-1880) en tevens raadslid

verkiezingen (3/5)
  • Werd in 1905 en 1909 bij enkelvoudige kandidaatstelling gekozen
  • Versloeg in 1913 H. Prinsen (rk)
  • Werd in 1917 bij enkelvoudige kandidaatstelling gekozen

niet-aanvaarde politieke functies
  • lid Tweede Kamer, 1901 (geweigerd in verband met benoeming tot minister)
  • minister van Justitie, februari 1908 (geweigerd om gezondheidsredenen)
  • minister van Justitie, mei 1910 (geweigerd om gezondheidsredenen)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • J.P. Gribling, "Loeff, Johannes Alouisius (1858-1921)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 344
  • G.A.M. Beekelaar, "Daarom verzoek ik u ook mijn nuance in het kabinet te nemen. De katholieke ministers in het kabinet", in: D.Th. Kuiper en G.J. Schutte, "Het kabinet-Kuyper 1901-1905" (2001), 125-128
  • Onze Afgevaardigden, 1897, 1905, 1909, 1913
  • Ned. Patriciaat, 1971

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.